Serakan aroghjutyan xndirneri masin aysor lragroghneri het handipman zhamanak xosel e bzhishk-seqsapatolog Vrezh Shahramanyann, um karciqov: dzhvar e xorhurd tal, te vor tariqic kareli e serakan haraberutyun unenal:
«Da kaxvac e serakan dastiarakutyan arandznahatkutyunneric, yndhanur zargacumic, serakan hasunutyan dzevavorumic, tvyal hasarakutyan mej gorcogh avanduytneric ev tirogh baroyahogebanakan mtnolortic»,- hamozvac e masnagety:
Nra xosqov: serakan kyanqi skizbn ynkalvum e vorpes hasunutyan voroshaki sahmanagic: «Shat erkrnerum tghamardkanc hamar ayn sksvum e 17-18 tarekanum, kananc hamar: 19: Hay irakanutyan hamar ays tvery nuynpes aktual en»: Seqsologi hamozmamb: vorqan vagh e sksvum serakan kyanqy, aynqan qich e ayn sirov paymanavorvac linum:
«Serakan kyanqov aprely karogh e sksvel aveli vagh, ete yntaniqum ayd arumov tuyl e eghel drvacqy, ete derahasnery stacel en serakan sxal dastiarakutyun»,- asac masnagetn u maghtec, vor bolori yntaniqum misht tiri hogebanakan ev fiziologiakan nerdashnakutyun: