1987 tvakanic amen tari mayisi 31-n amboghj ashxarhum nshvum e vorpes cxelu dem payqari hamashxarhayin or։ Aroghjapahutyan hamashxarhayin kazmakerputyuny (AHK) hastatel e ayn vorpes «Aranc cxaxoti» or:
Orva shrjanaknerum kazmakerpvum en tarber mijocarumner, voronc npatakn e bardzracnel hanrutyan irazekvacutyuny cxelu vnasakar hetevanqneri masin, taracel aroghj aprelakerpi gaghaphary ev gtnel ughiner: apaga serundnerin pashtpanelu nikotinayin kaxvacutyunic:
Cxaxot ogtagorcogh mardkanc aveli qan 80%-n aprum en tntesapes voch zargacac erkrnerum, vortegh cxaxoti het kapvac hivandutyunneri bern amenamecn e: Cxaxoti mshtakan ogtagorcumy uzhegh kaxvacutyun e arajacnum u kayun bacasakan azdecutyun uni cxoghi aroghjutyan vra: Tuzhum e naev chcxoghneri aroghjutyuny, voronq gtnvum en cxoghi koghqin ev hatchax entarkvum cxaxoti cxi azdecutyany: Ayd isk pattcharov AHK-n ev Cxaxoti dem payqari AHK Shrjanakayin konvencian koch en anum erkrnerin mshakel cxaxotayin artadranqi parz phatetavorum ev pitakavorum:
Ays tarva mijocarumnern anckacvum en «Patrast linenq parz/standart phatetavormany», vori shrjanaknerum Aroghjapahutyan hamashxarhayin kazmakerputyuny ev «Cxaxoti dem payqari shrjanakayin konvenciayi» qartugharutyuny koch en anum andam erkrnerin phophoxutyunner katarel cxaxotayin artadranqi phatetavorman gorcyntacum: dardznelov ayn standart, parz ev voch gravich:
Ayzhm shat erkrneri cxaxoti tupherin arka e voch miayn nshvac grutyuny, aylev mardu aroghjutyan vra vnasakar azdecutyuny cuyc tvogh, inchpes naev cxeluc hrazharvelu kocher parunakogh nkarner:
Yntacik tasnamyakum cxelu dem payqary dardzel e erkri karavarutyan arajnahert xndirneric meky:
Inchpes ashxarhi shat erkrnerum, aynpes el Hayastani Hanrapetutyunum cxaxoti ogtagorcumy ev dra hetevanqov arajacac hivandutyunneri hivandacutyan ev mahacutyan bardzr cucanishnern aroghjapahakan ev tntesakan lurj xndirner en steghcum: Mi sharq aravel taracvac voch varakich hivandutyunneri zargacumy paymanavorvac e cxaxoti ogtagorcmamb: Yndhanur armamb, bnakchutyan mahacutyan himnakan pattcharnery chorsn en: srtanotayin hivandutyun, ereq tipi charorak noragoyacutyun (aravelapes: toqi), aynuhetev: shaqarayin diabet, qronik toqayin hivandutyunner ev lyardi ciroz: Avelin: tghamardkanc shrjanum aravel taracvac en shnchaphoghi, bronxneri, toqi charorak qaghckeghy:
Cxaxoti ogtagorcumy Hayastanum hanrayin aroghjutyan himnakan xndirneric mekn e: Avandabar hayern ogtagorcel en inchpes dzerqov phatatvac /glanak/, aynpes el ardyunaberakan sigaretner: Bolor zhamanaknerum cxoghneri tchnshogh mecamasnutyuny tghamardik en eghel:
Verjin tarinerin «Aroghjapahutyan hamakargi gorcuneutyan gnahatman» (AHGG) 2007 ev 2009 tvakanneri hetazotutyunneri yntacqum gnahatvel en voch varakich hivandutyunneri zargacman riski mi sharq gorconner, ayd tvum: cxaxoti ogtagorcumy, voronq azdecutyun unen aroghjutyan vitchaki vra: Verjin vitchakagrakan tvyalneri hamadzayn: Hayastanum mecahasak (16 tarekanic sksac) bnakchutyan 26 tokosy kanonavor (amenorya) cxogh e, vortegh tghamardkanc masnabazhiny kazmum e 53 tokos: Tghamardkanc shrjanum cxaxotamolutyan nman patkery erkrum paymanavorum e ayn hivandutyunneri hivandacutyan bardzr cucanishy, voronc hamar cxaxoti ogtagorcumy himnakan riski gorconn e: Kananc mot cucanishnery naxyntreli en (shurj 3 tokos): Aystegh arka e cxelu taracvacutyan cucanishneri zgali tarberutyuny Erevani /aveli bardzr/ ev marzerum bnakvogh kananc shrjanum: Nshenq, vor tarineri yntacqum hnaravor eghav voroshaki drakan teghasharzhi hasnelu tghamarkanc shrjanum cxaxoti ogtagorcman taracvacutyan nvazecman arumov: