Aryuny heghuk hyusvacq e: kazmvac plazmayic ev nra mej loghacogh dzevavor tarerric: Ayn gtnvum e aryunatar anotneri hamakargi mej ev srti ashxatanqi shnorhiv anyndhat sharzhman mej e: Aryuny, avishy ev mijhyusvacqayin heghuky organizmi nerqin mijavayrn en: Voghoghelov bolor bjijnery, nerqin mijavayry nranc e hascnum kensagorcuneutyan hamar anhrazhesht nyuter ev heracnum nyutaphoxanakutyan verjuytnery: I tarberutyun artaqin mijavayri anyndhat phophoxutyan, nerqin mijavayrn ir kazmutyamb ev fizika-qimiakan hatkutyunnerov hastatun e (jermastitchan, osmotik tchnshum, reakcia ev ayln): Organizmi nerqin mijavayri anphophox linely, fransiaci akanavor fiziolog Klod Bernari artahaytutyamb, azat kyanqi anhrazhesht paymann e: Aryan shrjanarutyuny anhrazhesht payman e nra kazmutyan hastatun linelu hamar: Srti dadary, aryan sharzhman yndhatumy anmijapes hangecnum en organizmi mahvan: Hoselov toqeri mijov, aryuny verakangnum e ir gazayin baghadrutyuny, talis e hyusvacqneric berac acxattu gazy ev hagenum ttvacnov: Snndanyuteri pakasy (glyukoza, aminattu ev ayln) lracvum e tcharpabjjanqi ev lyardi pasharneric, isk himnakanum: marsoghakan ughghuc: Aryan mijic avelord nyutery, orinak glyukozan, inchpes naev kensagorcuneutyan verjnanyutery, voronq organizmi hamar vnasakar en ev voch pitani, heranum en artazatman organneri mijocov: Aryan baghadrutyan ev hatkutyunneri hastatun linely kargavorvum e kentronakan nyardayin hamakargi ev nerzatich geghdzeri mijocov: Aryan himanakn funkcianery Gtnvelov anyndhat shrjanarutyan mej, aryuny katarum e phoxadrakan funkcianery. 1) snndarar nyutery tarabashxum e organizmov mek, 2) organizmic heracnum e qayqayvac nyutery ev dranq tanum depi artazatakan organnery, 3) masnakcum e gazaphoxanakutyany: phoxadrelov ttvacin ev acxattu gaz, 4) pahpanum e marmni hastatun jermastitchany: Taqanalov bardzr nyutaphoxanakutyun unecoz organnerum: mkannerum, lyardum aryuny jermutyun e haghordum myus organnerum: ev mashkin, vori mijocov katarvum e jermatvutyuny, 5) aryuny phoxadrum e ir mej eghac hormonnery (nyutaphoxanakutyan argasiqnery) ev irakanacnum qimiakan phoxazdecutyuny organizmum, kam funkcianeri hormonal kargavorumy: 6) Aryunn uni naev pashtpanoghakan funkcia: Na karevor der e xaghum organizm nertaphancac axtacin manrenerin vochnchacnelu gorcum ev masnakcum e varakich hivandutyunneri nkatmamb anynkalutyan (imunitet) mshakelun: Aryan pashtpanakan funkciain e verabervum nra makardvelu hatkutyuny, vory dadarecnum e aryunahosutyuny: Aryan qanaky Mecahasakneriaryan qanakykazmum e qashi mot 7-8 %-y, usti tarber qashi mardik unen tarber qabaki aryun: 70kg -oc mardn uni motavorapes 5-6l. aryun: Erexaneri mot aryan qanaky haraberoren aveli shat e, qan meceriny: kazmum e qashi mot 11%-y: Normal paymannerum voch bolor aryunn e shrjanarum aryunatar anotnerov: Dra mi masy pahestvum: aryan deponerum: phaycagh, mashk, lyard: Depoyacvac aryunn aryunahosutyunneri zhamanak durs e galis deponeric ev shrjanarum e: Aryan kazmy ev osmotik tchnshumy Ete aryuny toghenq phordzanotum ev kanxenq makardumy, apa karajanan iraric xist tarbervogh erku sherter: verin (bac deghnavun, kisataphancik lucuyt: plazma) ev storin (mug guyni karmir nstvacq: dzevavor tarrer): Ayspisov, aryuny heghuk hyusvacq e, vory kazmvac e heghuk masic: plazmayic, ev dzevavor tarreric: Plazman kazmum e aryan 55-60% -y, isk dzevavor tesakarar kshiry 1020-1023 e: Plazman kazmvac e organakan miacutyunneric, anorganakan agheric ev jric: 90-92 % -y jurn e, isk 8-10%-y chor mnacordy: Chor mnacordn ir hertin kazmvac e spitakucneric, organakan miacutyunneric ev hanqayin agheric: Spitakucnery kazmum en 7.2% -y (shitchukayin albumin, globulin ev fibrinogin): Organakan nyutery (glyukoza, aminattuner, mizattu) kazmum en 0.17% ev anorganakan aghery 0.9-1%: Spitakucneric karevor e hatkapes fibrinogeny, vory mec der e xaghum makardman gorcum: Hanqayin nyuteric en drakan licqavorvac kationnery: Na+, Ca++, Mg++, Fe++ ev bacasakan licqavorvac anionnery Cl-, l-, S–, P—: Ayspisov, normal fiziologiakan paymannerum plazmayi kazmy haraberon hastatun e: |