ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+18 °C, +13 °C ... +24 °C Vaghy:+27 °C
Amstertami mijnadarean hayoc gaghuti qristoneakan kronqi u kanonneru skzbunqnery
17:26, 22.03.2014
3097 | 0
«HAY ARAQELAKAN EKEGhECIN U HAՒATACEALNERU IRAՒASUTIՒNNERY»

AMSTERTAMI MIJNADAREAN HAYVoC GAGhUTI QRISTVoNEAKAN KRONQI U KANVoNNERU SKZBUNQNERY.
EKEGhECIN, ASTUAC U ASTUACAVAXUTIՒNY.

Ekeghecin ibr kronakan hastatutiւn, hasarakutean tramabanutean mej yndunuac e Astucoy patgamn u qristoneutean haւatqi kanonnery phoxancogh arajnordy, hamaxmbelov haւatacealneru zanguacner voronq i ser Astucoy' ev Hayastaneayc araqelakan ekeghecin yndunelov mer azgayin patmutean anbazhaneli mi tankagin masniky, darerov berac en irenc «Luman», lusaւorelu, pertchacnelu ays azgayin karoycy vorpeszi i pahanjeal harkin aknkalel ardarutiւn.......:

Mijnadarean haykakan gaghutneru arajnakargeren min eghac e Amstertami haykakan gaghuty: Gaghut my, voch miayn goyuteamb, ayl, ir hay tpagrutean patmutean u azgayin azatagrakan payqari yncayac ozhandakuteamb, karoghacac e ir anuny anmoranali ardzanagrel Holantayi Voskedarean patmutean mej, inchpes, Amstertami qaghaqapetarani Diւanapet 1887 tuin ir «Amstertami Hayoc Ekeghecւoy u Gaghuti Patmutiւny» usumnasirutean mej nshelov «Amstertami Hayoc Gaghuty, Voskeay ej myn e mer qaghaqi patmutean mej»:
Anzhxteli togher, noynisk ete vorosh gaghutner evs unecac en hay azgi pahanjqnerun irenc patmakan ozhandakutiւny, sakayn, chen karoghacac gerazancel Amstertami gaghutin yncayac hskayakan ozhandakutiւnnery, yllay grakan, yllay niւtakan nuiratuutiւnnerov:
Anshusht vor amen mi gaghut unecac e ir patmakan goyutiւny, sakayn, voreve mi patmaban erb phordzac e hayoc mijnadarean patmutiւny usumnasirel, kamay kam akamay stipuac e ancnil Amstertami phoqr xtchughineru aranqy, koraviz jrambarneru ezerqy ir patmakan anzhxteli hetqy toghac 200 metr erkaynuteamb Amstertami hayoc gaghuten:
Voreve mi patmaban kam hay anhat, noynisk ete tegheak che Amstertami hayoc patmutean, Voskan Erevanci anuny baւarar e nshel, yishecnelu te' hayoc arajin «Astuacashunchy» tpagruac e 1666-1668 tuin Amstertam, ayd inqnin inqnayayt gerazancum myn e bolor haykakan gaghutneru, vorov hay azgn u ekeghecin azatagruecan Hromi krona-gaghutararakan shghtaneren, unenalov «Ankax azgayin tparan u haykakan hratarakchutiւn»:

Haւatacealneru iraւasutiւnneru kapakic laւagoyn orinaki my ky teghekananq Amstertami hayoc vaghemi gaghuti ekeghecakan depqeren, vorun phoqr mek hatuacy haւanabar orinak darnay nerkay darus haւatacealneru koghme yarucanuogh zanazan harceru:

Amstertami Surb Hogi ekeghecւoy 10 Hunis 1714 tuin, Amenayn Hayoc Aleqsandr katoghikosin, ekeghecւoy erecphoxanneru u varchutean koghme ugharkuac kgherakani my pahanjqin verabereal pashtonakan dimumnagri mej nshuac pghtor eghelutiւn my mer ushadrutiւny ky graւe:
Namaky sharadruac u tpagruac e Ghukas Vanandecii koghme, storagruteamb tasnyut vatcharakanneru, ir parunakutean vorosh hatuacnerun, mez ky nerkayacne anystak depqeru grancumner, vory ays yoduaci yarajyntacqin phastarkumnerov piti lusabanui:

Namaki hatuacneren min ky bacatre «Hramanaւ Surb Atoroyd misht leal e ast qahanay mi ar i katarel zAstuacayin pashtonn minchev i vaxtchan Erevanci ter Yovhannesin, «Hos nshuac Yovhannesy, Yovhannes Ughurluean Erevanci qahanan, 1656 akan tuakanneren i ver ky bnaker Amstertam, ev ariւnakicn u ashxatakicn er Voskan Erevancii «Surb Ejmiacni ev Surb Sargsi tparani» minchev 1670 tuakannery, hetagayin Yovhannes qahanay, 1673 tuin darnalov Amstertami hogevor hoviւ, vaxtchanac 1707 tuin» namaky ky sharunake nshelov «oroy zkni doyn inch anceal hramanaւ lusahogi lusahogi Agheqsandr katughikosin ekn ast Yovakim vardapetn, ev mnaceal aւeli qan zam mi' gnac asti i mecn Hrom, ur takaւin degereal yame: Ev meq soyngunak tomsiւ xndrecaq mez qahanay mi i lusahogi katughikosen, bayc chev evs mer tomsin haseal' ehas nma orn anerek»:

«Tepet Yovakim vardapetn etogh ast ziւrn norahasak miaynakeacn (Abeghay), ter Eghise anuamb, vordi Philipposi i Norq geghjen, bayc sa kamkar (kamaւor) yozharuteamb voch kami mnal ast, golov inqn hasakaւ matagh ev kronakencagh, isk qaghaqs ays holani ev shparadem»:
Dimumnagri hatuacneren mekin, ky kardanq heteveal toghery ur Amstertami ekeghecւoy varchutiւny, gaghutayin harcery lucelu iraւasutiւn ky harcne hayoc katoghikosen:

«..... Unici i Vehed hraman ocaneloy zays mer norakert ekeghecin. Shnorhesces nma zerku tughts' voroc minn ice yandznarakan vasn qahanayin, miւsn' patuer ar ast egheal haykazun zhoghovurdn, zi te qahanayn baniւ iւr kam gorcov vripici, kam xochndak ice ynddem mer ekeghecakan sahmanacn ev kargacn, soqa karogh icen xratel zna yst yancanacn, vorovhetev voch e mart yaghot zhamanaki phoyt ynd phoyt canucanel surb Atoroyd' zamenayn irazekutiւns, golov ays vayr mecaւ mijocaւ heraceal ayti»: .........
Verogreal Eghise abeghayi masin kan phoqr nshumner, holanteren anuamb Elisa de Filebo= Eghise vordi Philipposi, vorun arajnordakan shrjany eghac e mshtakan hakadrutiւnneru sharq my ir, ekeghecւoy varchutean u haւatacealneru mijev:

Hayastaneayc ekeghecւoy Amstertami haւatacealnerun iraւasuteanc bacarik orinaki my ky handipinq erb, 1719 tuin Fransaci katolik vardapet Pierre Sartre k'aycele Amstertami hayoc Surb Hogi ekeghecin: An ky baghdate ays qaghaqi mej aprogh hayeru ev katolikneru dirqy: Katoliknery miayn iraւasutiւn unein taqnuac ekeghecineru mej haւaquil, erb hayery irenc cisakatarutiւnnery azat u hasarakayin ekeghecւoy mej ky katarein:

Pierre Sartre ky nshe te mi qani tariner araj Amstertami hay vardapet my ekeghecւoy mej ginov vitchaki mej brnuac e: Ekeghecւoy varchutiւny, ays xaytarak erevoyti hamapatasxanogh voroshmamb, zinq patzhac e «ereq amis» zrkac e bardzranal xoran u ir kgherakan pashtony katarel: Pierre Sartre, miayn nshac e ays teghekutiւny, tegheak chyllalov ays hay kgherakani anuan, sakayn mez yaytni e ir anuny ekeghecւoy dimumnagren, u, Eghise abeghayi graci toylatuuteamb, haւatacealnery stacac en iraւasutiւn «ereq amis» katolik ekeghecւoy my mej zhamergutean u pataragi masnakcelu: Ays depqen ystak e te Amstertami ekeghecւoy varchutiւnn u haւatacealnery bacarik kazmakerpuac u pahanjater eghac en yargelu irenc kronakan skzbunqnern u iraւasutiւnnery:

Eghise abeghay, hay girqi tpagrutean eghelutiւnneru kapakic teghekagrutiւnnerov, yst is minchev 1733 tuakany, nor arajnord' Hovhannes Minas Amasiaci Astuacaban vardapeti zhamanumy, ev kam der mi qani tariner araj aprac e Amstertam u anhetacac, nerkayis' chunim ir mahuan u anhetacman kapakic aւeleal voch mi teghekutiւn:

Xachik Palygtchean
22-03-2014
Amstertam

Lusankarner. Amstertami Surb Hogi ekeghecւoy gcankar' ancanot heghinaki ev taretvi:
Amstertami Surb Hogi ekeghecւoy nerka lusapatkery:
Lusankar ' Xachik Palygtcheani

Amstertami Surb Hogi ekeghecւoy nerka lusapatkery: Lusankar ' Xachik Palygtcheani
Amstertami Surb Hogi ekeghecւoy gcankar' ancanot heghinaki ev taretvi
Mamuli xosnak: Niderlandakan Oragir
Nyuty hraparakvel e Mamuli xosnaki shrjanaknerum:
Kisvir ays nyutov:
Niderlandakan Oragir
14:07, 16.04.2024
208 | 0
19:04, 09.04.2024
290 | 0
21:54, 04.04.2024
269 | 0
21:03, 04.04.2024
325 | 0
00:56, 04.04.2024
284 | 0
14:58, 02.04.2024
300 | 0
15:26, 09.03.2024
397 | 0
00:09, 09.03.2024
848 | 0
depi ver