Hay muky (Vilyam Saroyan)

«Hay muky» , Vilyam Saroyani steghcagorcutyunneric: Storev nerkayacvum e ayd steghcagorcutyuny: Lilit Galstyani targmanutyamb:

Hay muky

Mi Zhamanak, asenq te: erek che arajin ory, kar-chkar mi muk kar։ De, irakanum mknery shat ein։ Mknery misht el shat en linum։ Ete uzes: karogh es hashvel։

Miayn Nyu Yorq qaghaqum aveli shat muk ka, qan mard, isk Nyu Yorqum, erevi lsac klines, iny milion mard e aprum։ Te Nyu Yorqum yot milion er, Tokioyum: iny։

Incheve, Nyu Yorqum aveli shat muk ka, qan mard, bayc anshusht nranc vra arandznapes ushadrutyun dardznogh chka: heru en achqic։

Nranq mi urish ashxarhum en aprum։ Irakanum ashxarhy nuynn e, sakayn ayntegh, ur mknern en linum, ashxarhn urish e։ Da mi phoqr ashxarh e, ayntegh, nersum։ Ireri hetevum։ Taky։ Ur urish voch voq chi uzum linel։ Mut։ Lur։ Sary։ Xaghagh։

Nyu Yorqum amen phoghoc ir mknern uni։ Amen shenq։ Amen tun։ Voch voq erbeve chi karoghacel haskanal, te vorteghic en nranq galis, iharke, baci gitnakanneric, de gitnakannern amen inch haskanum en։

Bayc inch karevor e. te vorteghic en galis mknery։ Karevorn ayn e, te inchpes en nranq kochum irenc erexanerin։

Voch menq gitenq ev voch el: gitutyuny, bayc mi ban hastat e: mknery yntaniq sirogh zhoghovurd en, mknery bazmativ erexaner en unenum։ Mkneri erexanery bavakan arag en mecanum u irenq el en erexaner unenum։ Henc ayspes el shatanum en mknery։ Der hin zhamanakneric en mknery erexaner unenum։ Nranq havatum en dran։ Mknern ayd masin irar chen asum։ Menq, erb erexaner enq unenum, chenq anhetanum ashxarhi eresic։ Mknery nuynpes, erexaner en unenum ev, anshusht, chen anhetanum ashxarhi eresic։ Nranq sphrvac en ashxarhov mek u der mi ban el: ayn koghm։ Mknery tgha u aghjik en cnvum, ev sa amenahrashali dzevn e։

Vorosh, shat phoqrik buyser u kendaniner kan, vor tgha u aghjik chen linum։ Nrancic yuraqanchyury kisvum e. ev aydpes el bazmanum en։ Henc nor kisvacn arden erkus e, bayc nrancic voch mekin da chi hetaqrqum։ Ays erku keseric amen meky noric e kisvum, aynpes vor arden darnum en chorsy, ev arden na el ayn tghan che, u ete uzenas el anun tal nran, gorcd hesht chi lini։

Ekeq amenaarajinin Adam kochenq, qani vor Astvacashnchum arajin mard araracn Adamn er։ Shat lav, uremn mer tghan Adamn er։ Ayspisov, erb na kisvec u dardzav erkusy, arajin kesin arden Adam einq kochum, isk myus kesin kochenq Eva, vorovhetev Astvacashnchum Evan erkrord mard araracn er u naev kin er։

Na shat er bard։ Mtqer uner glxum, voronc masin erbeq cher xosum։ Isk Adami xelqin inch phcher, durs ktar։ Na asum er. «Ari qun mtnenq, ashxarhi skizbn e» ։ Shurjn amen inch shoghardzakum er, carery, caghiknery, stvernery, xoty, ev anshusht Adamn uzum er qun mtnel u parzel. erazum e, te: voch։

U na asum e Evayin. «Ari mi phoqr u geghecik qun mtnenq, Eva aghjik, u tesnenq: kartnananq, te: voch։ Te artnacanq, uremn erazum enq, uremn ays ameny eraz che» ։

Evan, inchpes misht, xorhrdavor zhptac: imanalov ir aneliqnery, isk Adamy qnec taq stverum: tchisht chqnagh xndzorenu tak. vorn, i dep, amenevin el xndzoreni cher, ayl cirani։ Gitnakannern el en aydpes havastiacnum, aynpes vor, tesnum eq, erbemn gitutyunn el e anzor։

Ev erb Adamy qnec ciranu tak ev hasun ciranineri vra voske titerner ekan hangstanalu, u kanach-karmir teverov heccahavery luysi colqeri mej satanayakan par brnecin, Adamy der anhog xrmphacnum er, Evan ugheghi hetevi masov, vor shat er ireny ev urish voch mekin cher patkanum, mtacec. «Adami zartnelun pes nran hasun ciran kta, isk heto amen inch kgna ir hunov, nranq klinen arajin tghamardn u kiny, arajin amusinn u kiny, arajin hayrn u mayry» ։

Ete Adamy imanar, te inch e linelu hasun cirann uteluc heto, ayd masin erku angam kmtacer։ Bayc chgiter, nra ugheghi hetevy nman cher Evayi ugheghi hetevin, ev na yndameny kerav cirany, isk LAVN er ayn։

Erbeve qez hamar mi lav ciran qaghir u ker, ayn zhamanak kimanas, te vorqan lavn er Adami cirany, miguce nra vishtn el haskanas։

Garnan hasun cirany ashxarhi amenageghecik u naev amenahamegh baneric mekn e։

Aynpisi ham uni, vor voch voq chi karogh nkaragrel։ Cirani hamy zgalu hamar petq e ciran utes։ Cirann urish e։

Nman che voch xndzori, voch tandzi, voch deghdzi, voch xaghoghi, voch tzi, voch tti, voch elaki, voch bali, voch sexi, voch el utelu voreve lav bani։

Sranq bolorn el hrashali ham unen, bayc cirani hamy voch meky chuni։

Mi urish ban el։ Cirani kentronum, erb utes, hrashali voghork koriz kgtnes։ Ays korizi keghevy shat e karcr, bayc keghevi tak sirt ka: nshi nman։ Lav, uremn murtch kvercnes, kkotres korizn u nersum kgtnes sirty, ev anshusht, qani vor ayn nman e nushi, kdnes berand u kskses camel, isk heto, – o, tgha, mi ban kkatarvi։

Cirani korizy darn e։

Aynqan dary, vor piti tqes։ Camelu ev kul talu hamar darn e aynqan zhamanak, qani der ches dardzel eresun։

Bayc myus angam, erb ciran utes, korizy chgces։ Pahir։ Ayn darn e, vorovhetev Adami caveri mec masn ir mej e arel ev nuynisk aysqan tari anc: der darn e։

Chkarces, te moracel em nran, vor tgha kam aghjik chi u tghamardu ev knoj, naev mkneri nman erexaner chi unenum, ayl inqn e kisvum։

Bolorovin el chem moracel:

Sa tchisht ayn depqn e, erb sksum es meki het xosel, motenum e mi urishn u uzum, vor ir het xoses, vorovhetev ashxarhum amen tgha mi kargaxos uni: «Es el mard em» ։

Lav kargaxos e, ev arajin mardy, vor asel e, inqy: Adamn e eghel։ De, hima kxosem ayn eritasardi masin, vory kisvel er։ Voroshel einq nran el Adam kochel, ev erb na kisvel er, myus kesin, inchpes shatern asum en: lavaguyn kesin, voroshel einq Eva kochel: i pativ arajin knoj։

Hima ayn kesy, vor Adamn er, noric kisvec, myus kesy, vor Evan er: na el kisvec, ba hima inch anun tanq ays erku nor keserin։ Lav, karogh enq nranc kochel Kayen ev Abel, aydpes el kanenq, ayspisov: chorsy։

Isk heto, erb ays chorsic yuraqanchyury: Adamy, Evan, Kayenn u Abely kisven, ayd depqum iskakan glxacavanq kdarna amen mi nor kesin anun mtacely։

Ev heto, minch ayd ut akntart el chi ancni, kkisvi ut keseric yuraqanchyury, hima nranq tasnvecn en, u ete uzenas amen mekin anun tal, stipvac piti lines masnageti dimel, ev sa shat anun piti unena mtqum, vorovhetev minchev tasnvecin anvanely, nranq kkisven: darnalov eresunerku, heto: vatsunchors ev ayspes anverj։

Du el es tesnum, vor hesht gorc chi։

Erevi sa e pattchary, vor mknern el mardkanc pes irenc erexanerin anun en dnum։

Amboghj zhamanak aynqan erexaner en cnvum, xeghtch mknern aydqan anun vorteghic gtnen։

Bayc mi ban hastat e։ Cnvac yuraqanchyur muk cnvac muk e: Myus mknery karogh en irenc sephakan achqov tesnel, vor cnvac yuraqanchyur muk muk e ev erku sephakan achq uni։ Inchpes naev erku akanj, beran, lezu, atamner, votqer, poch ev, anshusht, yuraqanchyur muk andznavorutyun e։

Amen muk inqy inqn e։ Na urish voch mi muk che։ Na misht inqn e։

Ev chka mi muk, vor asi, te inqn ayn mukn e, vor urish muk e։ Na inchpes karogh e aydpisi ban asel։ Amen muk miayn inqn e։ Iskapes, zarmanali ban e։ Nranq ayntegh en, nranq bolorn irenc sephakan ashxarhum en aprum ev bolorn el mkner en։

De inch, mkneri kyanqum el depqer en patahum։ Mi masy: lav։ Mi masy: vat, nuynisk: sarsapheli, bayc inchpisin el vor linen, patahum en ev patahum en amboghj zhamanak։

Vattaraguyn banery mknery moranum en։ Ham el inch ogut ayspisi baner hisheluc։ Amenalav bany, vor karogh e patahel mkan kyanqum, aprelu lav mut u chor kacarann e, mkneri bazmutyuny, shurjn el arat uteliqy bolori hamar։ Ayspes miasin։

Mkan hamar vat bany dem ar dem katvin handipeln e, nran tesneln u hot qasheln e ev ayn vaxi zgacumy, vor chi karogh phaxchel nranic։

Vaxenaly shat vat ban e։ Isk mknery misht el vaxecel en katuneric։

Isk ayd vaxi himnakan pattcharn ayn e, vor chgites, te inchu, mek el katvi xelqin mi ban kphchi, karni u kul kta։ Sa ashxarhi amenavayreni baneric e, vor karogh es mekin anel, bayc katunerin misht el dur e ekel muk brneln u kul taly։

Iroq vor lav ban chi, teev katunerin dur e galis։ Bayc ekeq harc tanq: vov e katun։

Katun: misht kisazhpit u lrik, isk ete miamtves u mi phoqr el shrjves, tatn araj kneti, qez ktrcni, odi mej ays u ayn koghm kshprti u henc vor ynkar: tchanky kgci։

Katun katu e, muk vaxecnogh։

Bayc katvic vaxenaluc aveli vat ban el ka։ Odzi vaxn e։ Odzi mej mi ban ka, vor aynpes e vaxecnum mkany, vor xeghtchy chi karoghanum sharzhvel։ Chi karoghanum phaxchel։ Kangnum e arjevy: doghalov ir voghj xeghtchutyamb, isk odzn yndameny dzgvum e mi phoqr, kul taphs mkann u naev viravorum nran։

Mkan hamar ashxarhum amenavat tghan odzn e։ Irakanum odzy lav tgha e։ Aynqanov e lav, vorqan myus tghanery, bayc mkan hamar enqan el hatcheli che։

Nax ev araj odzn aynqan artasovor tesq uni. pes-pes guyner, aynqan hrashali glux: xorhrdavor achqerov, vor erb muky nayum e achqeri mej: kaxardvum e։

Ev, anshusht, odzery misht henc ayntegh en, vortegh mknery։ Ayspes el tariner sharunak mknery vaxecel en katuneric u sarsaphel odzeric։ Mukn ughghaki chaphic aveli phoqr e aynpisi ahazdu tghayi hamar, inchpisin odzn e։

Uremn, ete muky: cicaghelov u iren lav zgalov mi ankyunic myusy vazelis elni ughigh karmir-kanach naxsherov odzi arjev, mi ban hastat karogh em asel: anmijapes ksarchi cicaghy։ Mi ban el asem: kdadari naev vazel։

Ughghaki kqarana teghum, isk heto, isk heto vaxic ksksi dalal, isk heto, heto inch: gegheckuhin kul kta, u muky chi el hishi, te inch e katarvel։

Aha verjy, ev inch karevor e, te inch er anuny։

Ayspisov, mi zhamanak kar chkar mi muk kar։

Aprum er ir sephakan ashxarhum, ir bazmativ eghbayrneri u quyreri, kes eghbayrneri u kes quyreri, qarord eghbayrneri u qarord quyreri, bazmativ ynkerneri u naev mi qani tshnamineri het, bayc mi or muk brnoghy brnec nran։ (Mknern el, bolori nman, tshnaminer unen։ Hrashali mi muk karogh e atel mi urish hrashali mkan, vorovhetev inqn el karogh e UZEL kam naxandzel myusi mortu erangin, vorn aynqan el tux che kam el, asenq, mi phoqr karmrin e talis) ։

Ays tghan, vor brnvel er, anun chuner, bayc andznavorutyun er: Hpart muk er na։ Erbemn: kopit, isk mek-mek el karogh er nuynisk kataghel։ Teev anun chuner, bayc MYUS MKNERY nra masin mtacum ein vorpes Artashi։ Te inchu: voch voq chgiter։ Bayc anuny tchisht nra hamar er։ Lav, ete uzum es tchshmartutyunn imanal, ayd depqum imacir, Artashy nman cher myus mknerin։ Na hay muk er։

Bolor mknerin mi npatakov ein brnel։ Nranq gazananoci odzeri hamar ein petq։ Amen ereko gazananocum yuraqanchyur odzi mi muk er hasnum, odzery kendani yntriq ein naxyntrum։

Odzn iren lav er zgum, odzavari, u ashxarhum el amen inch lav er, erb ir vandakum doghum u cvcvum er muky: gut haycelov։

Amen ereko lvacvac u hardarvac odzi vandakum mi brnvac muk ein gcum, u odzy piti yntrer։

Mknern aynqan zhamanak chein imanum, te inchu en gazananocum, minchev vor shat er ush linum։ Voch voq cher karogh het darnal u patmel myusnerin։

Ev, i verjo, mi ereko mer Artash mkany gcecin gazananoci amenageghecik odzi: Ralfi vandaky։ Anshusht, sa nra gitakan anuny che, ete gitakan anunn es uzum, stipvac es gitnakannerin dimel։

Ralfy chors fit erkarutyun uner, deghin, karmir u sev naxsher ev, iroq, ir tesaki mej gazananoci amenaodz odzeric mekn er։ Amen ereko, ev ayspes tarin bolor, na zmaylvel er: nayelov doghacogh u gut haycogh mknerin, isk heto aranc voreve amoqich bari, voghjuyni kam HRAZhEShTI, kam el gnahatanqi voreve xosqi, Ralfy kerel er mknerin։

Ayd ereko el, erb Ralfy tesav Artashin, zhptac: spaselov, te mer muky piti dogha, cvcva u gut hayci, aynpes, inchpes, misht arel en bolor mknery։

Henc ayd zhamanak, bolorovin anspaseli, Artashn ymbrnec amen inch, na haskacav, te inch e katarvum, te inch e katarvel ayn oric, erb brnvel u gazananoc e bervel, u nra casumy elav apheric։ Na viravorvac er, aynqan viravorvac, vor moracav, vor inqn el e muk myus mkneri nman։

Nayec odzin bacardzak-maqur-haryur tokosanoc atelutyamb, atelutyunic el ARAVEL: casumov։

Tesnes odzn um teghn e drel Artashin, ir himar yntriqin։

Artashn urish cragrer uner։ Orinak, nran shat er hetaqrqrum bardzrutyuny։ Tesnes bardzrutyunn inchqan e bardzr։ Marduc el e bardzr։ Shat er uzum ays ameny haskanal u eli: vec te yot baner։ Ev uremn nran dur chekav odzi cragiry: kisazhpit spasumy, heto doghy ev aydpes minchev verj։

Artashn aynpisi uzhov netvec Ralfi vra, vor odzn apshahar eghav u anaknkalic shunchy ktrvec։

Isk heto Artashy mi aynpisi uzhov catkec, catkec bardzr, shat bardzr, inchpes cher karogh voch mi muk։

Odzi vra netvelun pes Artashy shrjvec Ralfi glxi koghmy, prkec chors votqern u trxkocov vostnec ughigh Ralfi glxin։

Ayo, da nvastacucich er։ Shyryxk։

Vov er ayd xent muky։ Tyryxk։

Isk miguce na amenevin el muk cher։ Shyryxk։

Miguce na ughghaki nman e mkan։ Tyryxk։

Miguce na odzeri ISKAKAN tshnamin er ev shutov piti cuyc tar, te inchpes karogh e ashxarhum vochnchacnel cankacac odzi։ Shyryxk։

Artashy catkec u noric ijav ughigh Ralfi glxin, mi angam el։ Tyryxk։

Anshusht, hima miak bany, vor karogh er ancnel Ralfi mtqov, lav yntriqn er։

Shyryxk։

Da arden bolorovin husahatecnogh er։ Tyryxk։

Ralfi gluxn arden vnasvel er։ Shyryxk։

Ev amenavatn ayn er, vor henc uzum er daonal a vra prcnel Artashin, chaphic aveli ush er linum։ Tyryxk։

Isk miguce gluxy mi urish banov er jardvum, mkic mi tasn angam mec։ Shyryxk։

Anshusht, chaphazanc hzor tshnamu harvacner ein dranq։ Tryxk։

Ev ayspisi tasniny uzhgin harvacner uteluc heto Ralfy voroshec, vor bavakan e, ev vor lav klini hnaravorin chaph shut mi apahov tegh gci iren։

Aydpes el arec:

Anmijapes netvec hetnaxucn u shrxkocov phakec dury։ Isk heto goghuni durs nayec: mi azhdaha gazan aknkalelov, bayc nra tesacn yndameny Artashn er, ayn nuyn chaphi u qashi, inchpes bolor myus mknery։

Voch miayn aydqany, na lsec Artashin, bayc voch cvcvacogh u gut haycogh։ Na lsec hayhoyogh Artashin, vorn ankaskac aylevs ayspisi xosqer aselu kariq piti chunenar։

Patahmamb ays ameny: skzbic minchev verj, tesel er gazanapahneric meky։

Na papandzvel er, karkamel, apshel u hiacel։

Vorqan vor giter, isk na haskanum er gorcic, naxkinum erbeq ayspisi ban cher patahel։

Mukn iskakan kriv er tvel odzi het: azniv u ardar kriv, u haghtel er nran։

U gazanapahy hanec Artashin odzi vandakic u drec mi hrashali vandakum, vorn irenn er linelu։

Dranic heto Artashy cucadrvum er gazananoci aycelunerin, bayc voch vorpes muk։

Gazananocum mkner chen cucadrvum, cucadrvelu hamar chaphic aveli en sovorakan։

Cucadrvum er inqy: Artashy, mkneri mej amenataghandavory։

Ev, xndrum em, togh vor ays patmutyuny das lini inch-or meki hamar, guceev qez hamar, inch imanas։