Ev arteri phoxanak Horovely geghjuki Dahlitchnerum e hnchum. -Dzig tur, qashi, ay ez jan... Bac erkynqi phoxanak Shrtunqnery panduxti Bemeric en mrmynjum. -Hur en dzge mej im jan: Gyughakneri phoxanak Qaghaqnerum e corum. -Suphren kalum gcac a: Hyughakneri phoxaren Srahnerum e burum. -Xndzor unem, kcac a: ...Isk mer xndzorn iskapes Arnacor u viravor: Hazar teghic er krcac. Arevangac iraric: Mer xndzory daravor Hazar dzerqic er prcac: Hazar eghung u tchiran, Hazar magil er xrvel Nra phxrun kogherum: Tighmaber u tmbatar Hazar heghegh er crvel Nran snogh hogherum: Vosoxneric barbaros Shatern angam havityan Korel ein ashxarhic, Chqvel ein: toghnelov Lok pagh moxir kam matyan Beveragir u qaric: Bayc mnum er mez vra Hetqy nranc zhaniqi: Nranc arnot kniqi: Xarnyvel er mer ergin Otari shunchn anmaqur, Otar ergi elevej. Agh er canvel mer verqin, Avaz lcvel mer berqin Ev jur: ardar kati mej: Akanj er petq, vor joki, U dzerq er petq, vor poki Otaramut amen qogh: Petq er kokord u vogi, Vor tagh dardzac mer hogin Hamerganar amen koghm: Mardun erb cav en talis: Hetn el arcunq e galis, Vor kskicy qich mari: Verq e trvum: ev degh ka, Elq e tcharvum: te negh ga, - Ayspes e kargn ashxarhi: U ekar du: vitxari, Ev mer hayoc ashxarhi Anteracac hayeluc Bic u phoshin, xav ar xav, Barexynam mi dzerqov Karces hankarc srbecin.- Ev mez ayntegh nayeluc Achqery mer harbecin. Menq enq: aysqan vayeluch, Ayspes kokik, hardarvac, Goharnerov zardarvac: Chkshtacanq nayeluc... Ayspes hankarc ev andzayn: Mer heqiati hamadzayn: Miayn phoxvum e aygin, Erb vor aygum ayd anjur Kaxardich ergn e hnchum Mer Hazaran zar havqi: Ev amenqys mer achqin Erevacinq ashakert, Isk du: ergi dasaran: Ev amenqys mer achqin: Toshnac-xamrac caghkatert, Isk du: blbul Hazaran: Ev ayn oric, Vardapet, Du cayr tvir hrashqin, Ev haghtakan mi shqert Dzgvec heru ev heru Ejmiacni kavakert U srbatash pateric: Du: sqemid severum, Minchder qo luys materic Coranq aran shogh shiter: Ev inch erkar darerov Qo zhoghovurdn er kitel Nmush-nmush, hat ar hat, Du liabur-liarat Shagh tvecir ashxarhum, Vorpes mi nor vashxaru, Vor tvaci phoxaren Bardzyr shah e pahanjum: Hiacmunqi shogh arev, Gorozutyan nahanjum: Ev ayn, inch hay gyughacin dzig er tvel darerov Aparani kam Lorva herkum, kalum, xozanum, Hima arden, Vardapet, Cavalvum er qo shrtic, Cavalvum er... Lozanum: Hay patanu viravor srti mrmunjn er hevum, Bayc qo bernic, Vardapet, Ayn el heru... Zhnevum: Komsuhiner, baronner, Titghosavor ter-tikin Qo matneric lselov mer Nazpar-y, Shushiki-n: Netum ein akama gorozutyan u shik-i Amen dimak u keghcam Ev, mankoren hiacac, Irenc mtqum, patranqov, Tesnum... parogh mi aycyam: Hervic-heru, mot i mot Mer karotn er savarnum, U mer srti xosqy tot Shikanum er qo bernum, Sakayn voch te xaghoghi mi canracoc aygu mej, Voch el ktric haykakan, Voch el artic, ayl... Bernum: Mi gisherum du dzaynov nvatchecir Viennan: Stipelov, vor bolorn otar ergov hianan: Lok cirani mi phoghov U sharzhumov matnerid Ter-tnoren du dardzar xort u xozhor Cyurixum: Stipelov, vor zgan, te inchpes e mer ginin Taqanalov mer ergic: sarqum zvart keruxum: Nrbatchashak-baresun Eresarac Pharizum Bemin busnec u tchotchvec tghamardkanc pari syun, Sakayn... lok qo ergerov, Qo nvagov - voch mi xumb: U xentacac caph tvec Pharizn inchpes dzerqerov, Aynpes naev bac u xuph Tartichnerov: zarmacac... Ases meken tarmacac: Neryndunac kazdurich inch-or aroghj shit aryan, Qez lselov, Vardapet, jahelacav Italian, Erb du hasar Venetik: U moracac xstapah ces u kanon, snotiq, U moracac havati kap u kapanq, kaghapar: Amen moli ughghaphar, Boghoqakan, katolik, Lur zgacin, vor irenq mard en kyanqum u eghbayr, Erb mek dardzav photorik, Mek el cphac meghmabar Hay hogevor ergy cov, Vor qo shrtic, Vardapet, Aliq-aliq, phert ar phert Cavalvum er, Tavalvum Elnogh-ynknogh kor gcov: U Evropan, vor giter miayn inch-or Arevelq: Miashert u miashurt, Dzhoxqi pes motaka, Draxti pes heravor, - Hima arden Evropan Gtav mi nor zhoghovurd Ev haskacav, vor uni Na mi ancyal daravor, Eraknerum hosq u erq Bazmadaryan Tot aryan, Ev erkirn ayd noragyut Nor anunov mkrtec: Arevelqi Italia... Ashun e noric: Saric u dzoric Galis e karces mayrutyan burmunq U ham ptughi: Voghkuyznern irenc tcharahat lacov Xndrum en darnal ginu qaghcr cor Ev kam put oghi: Qamu shnorhiv careri zar-var Xashamn e trchum taval ar taval, Aynpes, vor hervic ancanot mekin Mi vayrkyan nuynisk karogh e tval, Te phasyanneri eramn e caric Pokvum u heto iraric zatvum: Kanach eghegni srern anpatyan Deghnum en: Ases zhangov en patvum: Lachar phshery: arden choracac, Ardyoq um vra, inchu characac: Zgal en talis ancudardzoghin, Vor irenq en tern ays anphordz hoghi: Isk mejqakotruk meghu ev picak Hamerg en talis anphogh u dzri Bnutyan hska anbem tatcharum, Ev amboghj ory inch-or meceri Dur gal cankacogh tchpurnern anverj Qarozchi nman tcharum en, tcharum: Isk choramamur chechot zhayreri, Qareri vra Arev en korzum moghes gorshavun U kanach xlez: Yuraqanchyury, Ibrev astyco sur caghrucanak, Mi camaqayin u qarabnak Xeghtch kokordilos: Aspetutyunic bolorovin zurk Ampern anqanak Groh en talis banak ar banak Men u menavor aregaki dem, Vor karces ibrev phoqr azgi heros Byur gatchatchneri hoc amboxi mej Kriv e mghum voghj ory: menak U erekoyan... nahatakvum e ibrev martiros... Aynpes durekan, Aynpes phayphayich Ashun er krkin, erb Evropayic Aroq u pharoq et dardzav na tun: Evropan haghtac: Bayc taph cher tvel der tchamphi phoshin, Tchakatic tchamphi qrtinqn er katum, Der cher isk phoxel hagust u koshik, Erb votqeri tak tchahitchy tchotchvec, Vtary vxtac: Na, vor galis er Evropan haghtac, Hima haghtutyan arevy srtum, Vastakac bazkov, hogov tonakan, Herosi nman darnum e ir tun, Ev hankarc Ayntegh... uzhy chi patum Ir hrov halel paghy tnakan, Ev hankarc Ayntegh... zgum e iren Ir galuc araj jardvac U partvac... Ambastanutyan amehi qamin Lcnum e nra achqery phoshov, U bansarkutyan macarn ir phshov Hogi bzkytum, xocum e marmin, Qanzi vosox e phtacy tarmin Ev hasaraky: aznvazarmin, Qanzi chi prcel u chi verjana Nranc daravor vitcharkutyuny: Karkin-qanonov, Karg u kanonov Artakargi dem groh er talis Nuyn inqy... Norin Mijakutyuny: Mijakutyuny: Na achqer uni, Sakayn... cocrakin Ev tesnum e na, Bayc voch te paycar bocy tchragi, Ayl nra gcac stvery miayn, Ev voch te glux Mi arajamux, Ayl pochy, agin: Na uni akanj, Bayc voch te nor kanch, Ayl ancac kanchi Tuyl ardzaganqy lselu hamar: Uni qaghcrutyun, Bayc hivandagin-vaghahas mrgi, Vor cac e ynknum: der chekac amar: Guyn e tchanachum, bayc misht el hamar Siraharvac e qsmsvogh nerkin... Mijakutyuny... Te trchun e na: apa tutak e. Ayn e krkynum, inchin varzhel en: Te kendani e: kapik e miayn. Anum e lok ayn, inchin marzel en: Ete uzhegh e: apa joru pes. Uzhn ireny che, Ayl cnoghneri zoreghutyunn e, Ayn cnoghneri, vor - avagh - nran Mi ban chen tvel Hasarak mi ban: Cnogh darnalu karoghutyuny: Huzvel er aha U tagnapum er Mijakutyuny: Aryunapakas-paghac xeghtcherin Tendi jerm tvac ayn taqutyuny, Vor anjatvum e srtic varvrun Ev ahagnanum crtic shurjbolor: U mardik, voronc haginn er lok nor, Isk hogin hin er u karkatanvac, Kenarar hovin, zovarar qamun Nayecin ibrev ahegh tshnamu, Vor guce hankarc ir shnchov poki U phul ta nranc karkatun hogin: Ev mardik, voronc xosqern ein nor, Isk mitqy: mashvac, Inchpes dramy arucaxi mej, Gor hrdeh tesan Lusarar mtqi var ojaxi mej U srtapatar aghmuk gcecin. -Haseq, jur tchareq, Ogneceq, mareq... Vov Mijakutyan anxaxt bnutyun, Du: mtqi miayn tvabanutyun Ev hanrahashvi erdyvyal vosox, Du: ancayr erkni lazuri teghak Gnvogh-vatcharvogh matcheli leghak, Bolor dareri du mec hajoghak, Ancoghik pharqi, ezhan baxti gogh, Ev amenazor... qo ayn gaghtniqov, Vor qaj e haytni naev mecerin, Bayc voronq mec en aynqanov naev, Vor giten teev, Bayc ayd gaghtniqic Chen karoghanum erbeq ogtvel... Vov Mijakutyun, Vov eraneli cmah xakutyun, Cerutyun hogu, mtqi mankutyun, Goh tipary qo sur camacrvec, Inchpes but cavic kam phrshtocic, Ev xeghtch gyutn aha Mesrop Mashtoci Bolor tarerov i spas drvec Sut-Hisusneri anphak beranin, Ev otar achqi cheghac shyughn angam Veracvec hska bardu gerani. El srbagorcvac orenqi xaxtum, El aratavor mtqer u erger, El stver tesnel luse draxtum, Kam - megha astco, draxty herqel, - Hazar mi tesak mahacu meghqer, Aragastavor entadyrutyun, Vox u qen, naxandz, xent atelutyun Kitvecin angir, bardvecin grov Nuyn sut-srberi ansurb dzerqerov: Ev nuynisk nra ody shncheliq Apakanecin shurjbolor aynpes, Vor na shnchelis - odi phoxanak - Manrac apaku phshranq er karces Brni kul talis... Ev sirty nra cavic kuch ekav, Inchpes gyughacu sirtn e kckyvum, Erb amran kesin karkut e galis... Hacyd, Vardapet, Hacyd darnacav talkatphi pes, Ev gunataphvec U pagh qrtinqov tchakatd patvec: Vanqi cephi pes: Hayacqy nranc, um piti vor du Yst hin orinac eghbayr kocheir, Kam ajd tayir, kam aj pacheir, Hayacqy nranc daghum er hima Ev ayrum er qez: eghnji nman... Ays anmiaban Miabanutyan pagh pateri mej, Char u phoqrogi, xghtchuk u chnchin ays vateri mej, El inchpes piti du qez zgayir. Masyac vihn ynkac mi nor hskayi, Te chhaskacvac mi hin srbi pes: Che, phoxvel ein zhamanaknery. Piti zgayir... miayn vorbi pes... Na vorb er cnvel u snvel kyanqum, Ev vonc sksvec: aynpes el gnac. Andznakan kyanqum na misht vorb mnac: Vorb otevanogh hinavurc vanqum: Aydpes el mnac antun u antegh. Lok xonav mi xuc, tghter u kantegh: Aydpes el mnac menik u menak. Hogin: annecuk, inqy: anhenak: Amenic araj: na hayr er cnvel... Aydpes el kyanqum chunecav balik, Vor tan ankyunum ororoc drver, Kamaric kaxver hurut-xaghaliq, Ev inqn el hakvac nanik-nay aser, Isk erb mecanar: typ-typ-typ vazer U hor tghtery xarner-xzbzer, Anverj blbylar, Ev shivy dalar Annkat lcver u nor bun darnar, Erjanik mi or tegh u tun darnar: Na uner matner. Taquk u nrbin, aghersogh matner: Shoyelu hamar, cavy meghmelu, Grkelu hamar, krcqin seghmelu: Sakayn vorteghic ev inchpes gtner Mi zhirik manchuk, Hetn el: tevancuk Gangurik Qurik... Na uner shrter. Ayrogh karotic doghacogh shrter: Pachelu hamar u hamburelu, Ev... piti kyanqum anhag mi papak Ha nran drder Otar tatikic shoyanq muralu, Tmblik tushikic haycelu mi pag... Ev uner na sirt: sirelu hamar, Mi sirt: gervelov tirelu hamar, Mi sirt: ser hamak, Mi sirt: siro cov, Isk inqy siruc havityan camaq: Inqy: siruc sov, Inqy: menakyac u kusakyron: Inqn iren cyurogh mi siro keron, Vor varvum e har xorani xorqum Anmardabnak - daphdatark vanqi Ev lusarari achqin u hogun Ir muxn e talis, luysy: voch voqi... Inchu e kyanqy hatchax aynpisi char xagher xaghum, Vor mtacelis mardu srti mej aryunn e paghum: Der vnas chuni, Te astvacn ango cheghyal Movsesin Geradasel er u naxyntyrel Mijnord ir mijev u zhoghovrdi: Miazhamanak xeghtch u krakin cnelov kakaz. Ek u targmanir qo tlvat lezvov Patgamnern astco, mtqery xrtin: Der kareli er avel u pakas Cheghyali hamar angoyin nerel: Bayc... Miltonnerin vercnel u zrkel tesoghutyunic, Bethovennerin: lsoghutyunic, Komitasnerin tuyl chtal sirel... Inchu e kyanqy hatchax aynpisi char xagher xaghum, Vor mtacelis mardu srti mej aryunn e paghum: Inchu, ev dardzyal, ev krkin inchu, Ev inch e uzum dranov asel. Ir uzhn e sheshtum, karoghutyuny: Ekeq naxapes, arhavet u misht Yndunenq kyanqi zoreghutyuny, Miayn te erbeq el aynpes chani, Vor ashxarh galiq nor mi Komitas Ir anmegh sery srtum zndani: Ibrev datvaci, Datapartvaci: Lerd-lerd aryunov cephelov banti durn u patery... ...Vov er ayd taqun-meghavor siro Ahavor dzhbaxt-erjanik tery, Vardapet, asa, Zga qez azat. Qez hima voch voq chi banadyri, Voghj mi zhoghovurd qez kunkyndyri: Vardapet, asa, Zga qez azat. Mi xostovanir, ayl hpartacir, Um e surby petq, ek du mardacir: Inqyd tezh krak: mite, Vardapet, Bovandak kyanqum har sarel es du Kusakroni qo severi tak: Vax, da kliner canyr meghanchum Kyanqi dem, garnan, Ptghaqaghutyan: Te haghtaharel ev arel es du Qo sirasarsur taq teveri tak Xumar-Shogher-id kam Sona yar-id: Ibrev kyanqi dem gorcac meghqerid Miak toghutyun: Asa, Vardapet, Vov er qo sery, Baxti pes taqun Qo siro tery: Che, na cher karogh chlinel kyanqum, Na piti liner: Bayc vov e eghel: Inchpes imanal, vorteghic peghel: Asa, Vardapet, mi pahir taqun. Mi xostovanir, ayl hpartacir, Um e surby petq, ek du mardacir: Vov er na, inch er anuny nra. Sona er ardyoq, Xumar er, Shogher, Akanjin uner srtadzev ogher, Xal uner ardyoq, vor ayti vra: Uner Tiramor achqer u honqer, Tiramor unker, Tiramor cunker, Tiramor hasak, Mazery: psak, Shapiky: kapuyt, shory: voskekar, - Dareric ekogh mi manrankar, Vor karces ev kar, ev bnav chkar, Vor tepet uner Chxamrogh guyner... Te vochinch chuner, ayl uner lok qez, Ayl uner lok qez - mi amboghj ashxarh, Ev aghachum er, vor du chlqes, Darnas orva hac ev voch te... nshxar: Ev aghersum er: aranc nayelu, U nvaghelov: trvum teverid... Zar vary nra vonc er vayelum Vardapetakan tchnshogh severid... Ev mite qeznic na chpahanjec, Ete pahanjec, Inchu nahanjec: Lacov u haycov inchu chtanjec, Ax, inchu anverj chhanec hogid, Vor urish hagust na tesner hagid, Vor azatveir sqemic qo sev, Vor drsic nuynpes lineir lusegh: Vanqic ashxarhi girky darnayir, Amenamardyd nor mardanayir... Hayr surb, inqd asa. Vov er qo sery, Nrbin u tokun, Baxti pes taqun, Erjanik-anbaxt qo siro tery: Vov er qo shaghot-shoghot Shogher-y, Qo Shoghakaty-Shoghiky-Shoghy, Vor yndunum er srtum ir lrik Anlur caverid ayrogh doghery, Inchpes shantern e ir mej yndunum Ays taroghunak-baregut hoghy: Vov er, vorteghic, inchpes er galis, Yurayinnerin anverj xabelov, Tnecoc araj lezu taphelov, Sirty hevihev, karotic marac, Ahn u erkyughy, Vaxn u sarsaphy Phaytphori nman hogu mej tarac, - Vortegh er galis, vor ir apherov Daluk tchakatid ampery vani, Vor char ashxarhic mi pah qez hani U tani - ev ur - tyshvarn ur tani... Tshvarn inch aner, inch hogh tar glxin, Na inchpes darnar qez hamar necuk Ir tuyl dzerqerov u sirov cacuk, Inchpes ogner qez, inchpes pashtpaner, Erb tgitutyan hazar despanner, Qurmer mtutyan, Anverj, chors koghmic, aranc gtutyan, Amen or mi nor arit haytaytum, Harvacum ein, xocum qez, xaytum. Erb qo shurjbolor hin voxn er paytum, Tchaytum nor qeny, Caytum naxandzy. Erb qo voskehat srsur corni tegh Serm ein hashvum bovac aghandzy, - Mi anbaxt Shogher ir sirov cacuk El inchpes ogner, darnar qez necuk... Mtqerov tarvac xorhun qaylelis Davadyrabar votq ein talis, Tir-tavagylor anvi tchagherum Qinaxndroren phayt u dzogh xrum: Bayc na: Araqyal, Piti vor kyanqum Chkaroghanar erbeq yndhatel Ir tchanaparhy araqelakan: Bayc na: Usucich, Inch el vor liner, Piti vor darnar merac xazeri Arajin dpir, Miak qerakan, Taghvacy pegher, Shaghvacy tegher, Berer mektegher Mer xagh u taghi motik-herakan... Na, Vor cnvel er aprelu kyanqov mi ynkerakan, Uraxanalu miayn azgovin, Trtmelu dardzyal amboghj hamaynqov, - Hima stipvac aprum er menak: Menavor cari xshshocov txur, Menavor cari amboghj hmayqov: Miaynak mi car, Ptghatu, Hska, Vorin aritov ev kam anpattchar Anverj phaytlexum u qarum ein, Ptghi ptkumin xangarum ein Mek or, tasnymek, Bayc... qani tari, Ev mite cmah... Ev inchpes kopy vtangi depqum Achqern e cackum bnazdov bari, Aydpes, Vardapet, aydpes el hima, Ktrelov irenc xordubord ughin, Votnerd en aha talis zartughi: Ejmiacnic qez heracynum, Tanum ev mi or... Polis hascynum: |