ASSEN - "Ik schaam mij om het te zeggen, maar mijn oma overleefde de genocide door het afgebrande vlees van lotgenoten te eten", vertelt Nicolai Romashuk. Zijn oma vluchtte honderd jaar geleden voor de gruwelijkheden van de Armeense genocide, met in haar hand een bijbel.

De bijbel
"Kijk, hier kunt u het zien", wijst Romashuk met zijn vingers naar de onderkant van de eerste pagina van de bijbel. Op de bladzijde staat 1915, precies een eeuw oud. "Mijn oma was heel gelovig. 's Ochtends als ik mijn ogen opendeed, zag ik haar altijd op de knieën bidden."

Wanneer de Armeense genocide op 24 april 1915 begint vlucht ze samen met lotgenoten door de woestijn om te ontsnappen aan de ontberingen van de volkenmoord. Ze blijft trouw aan de bijbel die ze van missionarissen heeft gekregen.

Trouw aan geloof
"Ze heeft de bijbel niet als een weeskind in het zand achtergelaten, maar altijd bij zich gehouden en trouw gebleven aan het geloof. Daar heb ik respect voor", vertelt Romashuk.

De grotten in Jeruzalem
Zijn oma overleeft de mensonterende tocht door de woestijn en komt uiteindelijk aan in Jeruzalem. Hier vindt ze onderdak in de grotten bij de berg Zion. Jarenlang woont ze in de grot, ook Romashuk wordt hier geboren.

"Het was afschuwelijk in de grot. 's Nachts waren er jankende baby's en er was geen elektriciteit. Dankzij het Rode Kruis was de situatie nog draaglijk", zegt Romashuk hierover.

Knuffelen met oma
Uiteindelijk emigreert Romashuk naar Nederland. Wanneer zijn oma overlijdt zorgt hij ervoor dat de waardevolle bijbel bij hem terecht komt. "Als ik de bijbel vast heb, is het alsof ik met mijn oma knuffel".

Symbolische overhandiging
Tijdens de herdenking van de Armeense genocide overhandigde Romashuk zijn bijbel aan Mathilde Boon van de Protestantse Gemeente Assen. Dit doet hij naar eigen zeggen om zijn eigen volk een les te leren in hoe trouw hun voorouders waren aan hun eigen volk.

"Maar ik wil ook laten zien hoeveel respect wij hebben voor het geloof. De bijbel is voor ons van grote waarde, het is echt een schat", aldus Romashuk.

'Turkije zeg sorry'
Een groot, wit spandoek prijkt er in de lucht tijdens de herdenking van de Armeense genocide. Een rode hand erop geschilderd, daarnaast de tekst: Turkije, stop je ontkenningspolitiek.

Volgens de Armeense bevolking betekent een sorry en erkentenis van de Turkse regering erg veel. "Het zou voor ons een hele verlossing en opluchting zijn, ik snap dat er politiek veel gedoe is, maar laten we elkaar als bevolking respecteren", vertelt een bezoeksters van de herdenking.

"We blijven hoe dan ook altijd herdenken, om onze voorvaderen eer aan te doen", eindigt Romashuk.