ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+23 °C, +11 °C ... +23 °C Վաղը`+24 °C
Հայերենում այդ երևույթի անունը «գրագողություն» է, իսկ աշխարհի շատ լեզուներում` «պլագիատ» կամ դրա մի փոքր հնչյունափոխված տարբերակները
10:17, 04.08.2019
5781 | 0

«Պլագիատ» բառը ծագել է լատիներեն այն եզրույթից, որով անվանել են մարդկանց առևանգումը: Ժամանակակից նշանակությանը մոտ նշանակությամբ այն առաջին անգամ գործածել է հռոմեացի բանաստեղծ Վալերիուս Մարցիալիսը: Նրա պատկերացմամբ` «plagiarius» - ն այն անձնավորությունն է, որը գողանում է ուրիշի ստրուկին կամ ստրուկ է դարձնում, ստրկության է վաճառում ազատ մարդուն կամ որպես ստրուկ է գնում ազատ մարդու երեխային: Հռոմեական իրավունքն այդ հանցագործության համար գանահարմամբ է պատժել (ad plagas): Բայց Մարցիալիսը իր թիվ 32 երգիծական կարճ բանաստեղծությունում այդ բառով այլաբանորեն մատնանշում է մեկ այլ բանաստեղծի` մեղադրելով նրան իր հեղինակած բանաստեղծությունները յուրացնելու մեջ: Հետագայում թիվ 53 երգիծական բանաստեղծությունում նա իր գրածը յուրացնողին «գող» (fur) է անվանում: Ահա այդպես Մարցիալիսն այդ հասկացությանը նոր իմաստ է հաղորդում, և այդ նոր իմաստն այն է, որ պլագիատորը ոչ թե պարզապես գողանում է մարդու մարմինը, այլ՝ նրա անհատականությունը, նրա ներաշխարհը: Այստեղից էլ գրագողության մյուս ձևը. Հիշողություններ գրողներն ու վիպասաններն անխոսափելիորեն ներշնչվում են այն մարդկանցով, որոնց հետ նրանց վիճակվել է շփվել և այդ շփումներից «քաղածը» տնօրինել իրենց հայեցողությամբ, ծառայեցնել իրենց մտահղացմանը: Դա գուցեև գրագողություն չէ, բայց դրա նման մի բան է: «Գրական ստեղծագործությունը դա գողություն է», - խոստովանել է «Քամիների հետևից վազողը» ինքնակենսագրական վեպի հեղինակը` աֆղանական ծագմամբ ամերիկացի գրող Հալեդ Հոսեյնին:

Սկզբնապես գրական ստեղծագործության գողությունը «plagium litterarium» կամ «plagiator» («գրագող») անունն է ստացել:

Նյութը հրապարակվել է Մամուլի խոսնակի շրջանակներում:
Կիսվի՛ր այս նյութով՝
Համլետ Մելիքյան
10:10, 15.04.2024
224 | 0
09:44, 13.04.2024
286 | 0
11:39, 08.04.2024
361 | 0
09:16, 06.04.2024
321 | 0
08:44, 03.04.2024
271 | 0
16:35, 27.03.2024
419 | 0
դեպի վեր