ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+20 °C, +13 °C ... +24 °C Vaghy:+27 °C
«Adrbejann uzum e, vor Idliby phoxanakvi Arcaxov. paterazmy karogh e anspaseli gal, inchpes 2016-in». Ervand Bozoyan
11:00, 24.02.2020 | mamul.am
7125 | 3

Politekonomia hetazotakan instituty nerkayacnum e qaghaqaget Ervand Bozoyani hodvacy.

Inchpes haytni e, siriakan Idlibum iravitchaky ktruk srvel e, vori ardyunqum karogh en baxvel Rusastann u Turqian: Arajin hayacqic mez shat chhetaqrqrogh ays konflikty karogh e eakan azdecutyun toghnel naev mer erkri vra: Inchu։ Phordzenq bacatrel ev aveli manramasn andradarnal ays xndrin:

Inch e katarvum Idlibum ev inchu ayn mez petq e hetaqrqri

Bann ayn e, vor erb Siriayum paterazm er yntanum Bashar Asadi banaki u sunni arabneri shahery nerkayacnogh ahabekchakan kazmakerputyunneri mijev, artaqin xaghacoghnery: Moskvan ev Tehrany, voronq ajakcum ein Asadin, arajarkecin ahabekichnerin yurorinak «humanitar mijancq» depi Idlibi marz: Ardyunqum, rusnerin ev Asadin hajoghvec «maqrel» erkiry ahabekichneric: nranc hamar yuratesak «rezervacia» steghcelov Idlibum:

Ays harcum rusnerin mecapes ognec Turqian: Verjins erashxavor dardzav sunni arabnerin, vor rusnern u Asadi banaky erbeq Idlib chen mtni:

Xoramank Putiny turqerin hamozec ayn patrvakov, vor hetagayum Idliby karogh e darnal Turqiayi azdecutyan gotin: Aydpisov Siriayi petakan apaga karucvacqum Turqian kunenar ir azdecutyan masniky:

Erdoghany rusneri ayd xaycy kul er tvel naev ayn pattcharov, vor dranov masnakioren katarvum er Erdoghani neoosmanyan cragreri erazanqy konkret Siriayum:

2018-i septemberin Astanayum himnvec Idlibi, ayspes kochvac, «larvacutyan veracman gotin», vori erashxavorn er «nshanakvac» Turqian: Sakayn stanalov ayd «artonutyuny»: Turqian standznel er naev mek ayl partavorutyun: Idlibum teghakayvac aveli qan 30 hazaranoc ahabekichneri banaky petq e zinataphver: Nranc himan vra petq e dzevavorver miasnakan Idlibyan vostikanakan uzher: Isk teghi sunni arabneri shahery petq e nerkayacnein voch te kronamol ahabekichnery, ayl chaphavor ashxarhik gorcichnery: Voghj ayd «ashxatanqy» drvac er Turqiayi vra: Sakayn verjins aydpes el chkaroghacav sunni arabnerin hamozel, vor nranq hrazharven kronamol dirqeric handes gal:

«Jabhat an Nusrayi» teghy turqery steghcecin «Tahrir Ar-Sham»-y, sakayn anvanaphoxutyunic nranc bovandakutyuny aydpes el chphoxvec:

Ankaran Idlibum dzevavorec «Azgayin azatagrakan tchakat» kazmakerputyuny, vorpeszi nra shurj hamaxmbi sunni arabneri vernaxavin: Sakayn da el chhajoghvec։ Ayd karuyci mej himnakanum mtan teghi phoqrativ turqomanneri nerkayacucichnery, voronq kazmum ein bnakchutyan yndameny chnchin: 0.5 tokosy:

Ardyunqum Turqiayin chhajoghvec Idlibn amboghjovin ir verahskoghutyan tak vercnel nuynisk ayn depqum, erb sunninery haskanum ein, vor nranc pashtpanutyan erashxavorn Asadi hardzakumneric miayn turqery karogh en linel։

Aystegh teghin e nshel, vor Idlibi marzum paterazmic araj bnakchutyan tivy kazmum er aveli qan 1,5 mln mard: Ynd vorum, nrancic 90 tokosy sunni arabner ein, voronq xist ynddimadir ein tramadrvac Asadi rezhimi handep: Qrdery kazmum ein bnakchutyan mot 5 tokosy։ Nuynqan ein arab qristonyanery:

Paterazmi ardyunqum qrdern u qristonyanery vtarvecin irenc ojaxneric, ev nranc teghy hamalrecin Siriayi ayl bnakavayreric phaxac sunni arabnery: Aysor nranc tivy ays marzum kazmum e mi qani milion mard, voronq ktrakanapes merzhum en mtnel Asadi rezhimi verahskoghutyan tak:

Ev ayspes, Idliby, vorpes Siriayi taracqum «ahabekchakan kghzyak», mshtakan sparnaliq e Asadi hamar: Nax ays marzi hyusis-arevelqum e gtnvum Halepy, vory linelov Asadi verahskoghutyan tak: aynuamenayniv komunikacion tesaketic Idlibi pattcharov nuynpes ktrvac e mnum Damaskosic ev myus marzeric: Baci ayd Halepin ev covin kapogh mijancqy nuynpes ancnum e Idlibov: Idlibi arevmutqum gtnvogh Latakian, vortegh aravelapes aprum en alavinery (Asadi dashnakicnery), nuynpes ktrvac e mnum Halepic, vory misht hamarvel e Siriayi tntesakan mayraqaghaqy:

Ete mez hamar haskanali terminov nshenq, apa kareli e Idliby hamarel Siriayi «Lachinn u Shushin»:

Inch e irenic nerkayacnum Idliby Turqiayi hamar

Idliby misht eghel e Siriayi sunni bnakchutyan rezhimin dimadrogh glxavor ojaxy: Sunni arabneri mot Turqiayi handep eghel e misht ayn zgacoghutyuny, inch mez mot eghel e rusneri handep: Ayd isk pattcharov Turqian misht phordzel e «hayrakan ognutyamb» kam mec eghbor varqagcov achqi ynknel sunni arabneri nkatmamb: I dep, nrancic mot 3 mln-y phaxstakani kargavitchakov aysor bnakvum e Turqiayi haravayin masum:

Turqian misht ditarkel e Idliby ev sunni arabnerin vorpes Siriayum ir dashnakicneri: I dep, ancac dari 30-akan tvakannerin Siriayi taracqum er gtnvum naev Xatayi marzy, vortegh mecamasnutyuny kazmum ein turqomannery: Ogtvelov ayd hangamanqic: Turqian ayn zhamanak «hanraqve» anckacrec Xatayum ev pokec ayd marzy Siriayic: kcelov ir taracqin: Inchpes, vor rusnery 2014-in Ghrimn anjatecin Ukrainayic ev miacrin irenc:

Minchev aysor el Sirian chi tchanachel Xatayi anjatumy ev taracqayin pahanj uni Turqiayi nkatmamb: Ev ayd patmutyuny hashvi arnelov: Damaskosum unen mtavaxutyun, vor Xatayi tchakatagrin karogh e arzhananal naev aysorva Idliby:

Inch en mtacum Idlibi xndri masin Turqiayum

Idliby tarbervum e Xatayic nranov, vor ayntegh turqalezu bnakchutyan tokosy shat chnchin e, ev ayd isk pattcharov Ankaran lurj huyser chuni ays taracqy nuynpes kcel iren:

Erdoghani npatakn e irakanacnel ir neoosmanyan cragrery: henvelov Siriayum henc sunni arabneri vra, dzevavorelov ays erkrum ir azdecutyan gotin: Bayc ays qaylov na baxvum e Asadi het, vorin anverapahoren ajakcum en Moskvan ev Tehrany: Ev Erdoghany petq e voroshi: arzhe dra pattcharov hakadrvel Moskvayi het:

Inch veraberum e Turqiayi hanrayin karciqin, apa ayn shat arag phoxvum e: Neoosmanizmy aystegh ir teghy sksum e zijel qemalakanutyann u nuynisk panturqizmin: Stambuli qaghaqapeti verjin yntrutyan ardyunqnery da cuyc tvecin: Isk, inchpes asum er zhamanakin Erdoghany, «ov khaghti Stambulum, na el hajord qaylin kstandzni erkri gheky»:

Hishecnenq, vor Stambuli qaghaqapeti verjin yntrutyunnerum haghtanak tarav qemalakany: Aysor qemalakan ev panturqistakan bolor shrjanaknery koch en anum Erdoghanin hrazharvel Siriayum sunni arabnerin ajakceluc ev phoxareny aveli aktiv zbaghvel, orinak, Adrbejanov ev Gharabaghov:

Orer araj nuynisk Erdoghani erbemni ajakic, «islamist», ayd erkri naxkin naxagah Abdulah Gyuly handes ekav haytararutyamb ev nshec hetevyaly.

1. Turqiayum qaghaqakan islamn aylevs aktual che,

2. Siriayum hanun sunni arabneri Turqian chpetq e baxvi Moskvayi het,

3. Rusastanic «S-400»-i gnumy sxal er, qanzi dranov Turqian korcrec ir vstahutyuny Arevmutqi mot,

4. Turqian petq e zerc mna Rusastani het aravel merdzenaluc, qanzi da hakasum e Turqiayi kensakan shaherin:

Petq e nshel, vor ete nuynisk «chaphavor» Gyuln e ays dirqeric qnnadatum Erdoghanin, apa kareli e krahel, te inchpisi mtnolort e dzevavorvel arden ayd erkrum:

Inch en mtacum Idlibi masin Turqiayi panturqistnern u Adrbejany

Aystegh ayn karciqin en, vor neoosmanizmn iratesakan gaghaphar che, ev petq e henvel voch te hin mashvac kronakan arzheqneri, ayl «aryan kanchi» vra: Qanzi zhamanakakic ashxarhum sa miak kensunak gaghapharn e: Ayd isk pattcharov el ays shrjanaknery koch en anum Erdoghanin banakcel Putini het: «Idliby phoxum enq Gharabaghov» banadzevov:

Yst nranc: mievnuyn e vagh te ush Asady verahskelu e Idliby: Manavand, vor sunni arabnery Turqiayin hishum en, erb arajanum e vtang Asadi koghmic: Myus sunni arabakan rezhimnery nuynpes moracel en Turqiayin: Minchder, yst ayd shrjanakneri, Kovkasum Turqian karogh e dzerq berel «mnayun arzheqner», ete aktiv ajakci Adrbejanin:

Ir hertin rusakan shrjanaknery hamarum en, vor Turqian vaghuc petq e zijer Idliby Asadin u Moskvayin, qanzi hatkapes verjinis janqerov Turqian stacav Siriayi hyusisum 130 km erkarutyamb ev 30 km xorutyamb verahskeli goti, vortegh arden qrdakan uzher chkan:

Moskovyan shrjanaknery hishecnum en aysor turqerin, vor qrderin ajakcum ein amerikacinery, ev miayn rus-turqakan hamadzaynutyan shnorhiv Ankarayin hajoghvec aranc paterazmi «maqrel» ays taracqnery qrdakan uzheric:

Baci ayd, rus-turqakan haraberutyunnerum baci Idlibic, Gharabaghi ev qrderi xndirneric avelacel e naev Libiayi harcy, vortegh Moskvayi u Ankarayi shahery nuynpes baxvum en irar:

Khajoghvi Adrbejanin u turq azgaynakannerin hamozel «phoxanakel Idliby Gharabaghi het», kaxvac e mi sharq hangamanqneric: Arajiny: Hayastani u Gharabaghi dirqavorumneric, nranc dimakayelu hnaravorutyunneric ev eli mi sharq hangamanqneric: Sakayn, mi harcum Adrbejanin u turq azgaynakannerin hajoghvel e hasnel irenc npataknerin: Nranq karoghacel en irenc proqsi uzheri mijocov apakayunacnel iravitchaky voch miayn Hayastanum, aylev Gharabaghum: Ogtvelov ayn hangamanqic, vor hayery chunenalov erkaramya petakanutyan phordz: chen karoghana lurj petakanutyunner kertel Hayastanum ev Gharabaghum:

Verjin erku tarva zargacumnery cuyc en talis, vor adrbejancineri u turqeri vektornery Hayastani ughutyamb «tchisht», aysinqn: mez hamar ancankali ughghutyamb en zarganum: Isk te inchqanov da heriq klini hasnel irenc verjnakan npatakin, da arden ayl qnnarkman tema e։

Kisvir ays nyutov:
08:24, 24.04.2024
1715 | 0
depi ver