ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+6 °C, +3 °C ... +13 °C Vaghy:+16 °C
«Indz urish ban e hetaqrqrum: Shushin adrbejanakan qaghaq linelu haytararutyuny mnac anardzaganq»․ M․ Minasyan
23:10, 21.01.2021 | mamul.am
4715 | 2

Surb Atorum naxkin despan Miqayel Minasyany feysbuqyan ir ejum grel e․ «Shushii verjnarary kam inchu eq zarmanum u zayranum vizhvacqi eluytneric
Shushii masin Nikoli durs tvac xelagar barakuytic ancav 24 zham։ Zayruytn ancav, nuynisk: zarmanqy։ Ev «Erkir-Hzh»-um 24 zham anc amen inch moracvec, gnac։ Hamadzayneq, vor ete Nikoly marsel e Shushii handznumy, apa inchu petq e chplsta Shushii patmutyan xeghatyurman patasxanatvutyunic։ Ev heto, Nikoln arajin angam che AZh ambionic stum ev anasuni pes durs talis։ Misht el arel e: mi qich shat, mi qich qich, sovorelu vra e։
Indz urish ban e hetaqrqrum։ Shushin adrbejanakan qaghaq linelu haytararutyuny mnac anardzaganq։ Chxosec ev voch mi patmaban, lur e HH GAA patmutyan instituty։ Lur en Pushkini dproci patmutyan usucichnery, vortegh es sovorel em (ev mnacac usucichnery)։ Lur en Mxitaryan miabanutyan vardapetnery, voronq hpartoren patmum ein Shushii haykakan zharanagutyan masin (inchpes naev Sphyurqi mnacac karuycnery)։ Lur en Matenadarani gitashxatoghnery, voronq nerkayacnum ein arcaxyan dzeragrery։ Bolory lur en, vorovhetev hamadzayn en hay zhoghovrdi patmutyan nor meknabanutyany։
Dzayn chen hanum nranq, vovqer lusankarvum ein Shushi arajiny mtac tanki mot։ Erevi yndunum en, vor tankn irakanum voch te azatagrel e, ayl «zavtel er adrbejanakan qaghaqy» ev hima amachum en ayd nkarneric։
Lur en Mayisi 8-y tonogh Shushin azatagroghnery։ Dzayn chi hanel Komandosy, vov aveli qan 2 tasnamyak patmum er «Harsaniq lernerum» operaciayi masin։ Lur e Shushii azatagrmamb parcecogh Zhirayr Sefilyany, vov bolorin hamozum er, qani vor eghel e Shushii arandzin gumartaki hramanatar, apa inqn e phrkelu hay zhoghovrdin։
Lur e qaghaqakan dashty, chen ardzaganqnel angam Arcaxi naxagahnery, haghtanakac hramanatarnery, naxkin artgorcnaxararnery: Feysbuqyan ogtatererin chhashvac, Nikoli durs tvaci aritov xosecin miayn Seyran Ohanyann u Shushii naxkin qaghaqapety։
Nikoly dardzel e mer irakanutyan lakmusi tughty։ Nikoli anasun eluytnery ev nra ishxanutyunn amenaparz indikatornern en, vor cuyc tvecin: irakanum petutyun chka, qaghaqakan dasht chka, lrjmit hasarakutyun chka։ Ays eluytn el cuyc tvec, vor mer erkrum voch patmaban ka, voch el Shushi azatagrogh։ Isk ete kan, ba el vor orva hamar en։
Ankeghcoren zarmanum em, vor der zarmanum eq Nikoli vra։ Che vor bolors el giteinq na vov e։ U ays ereq tarinerin na apacucec, vor chi el phoxvel։ Na xabec «hnerov» erku tari, na xabec apateghekatvutyamb 44 or, na xabec banakcutyunneri imitaciayov 60 or։ Ynd vorum, bolory dzevacnum ein, te havatum ein, heto «oroshecinq», vor petq e Nikoly mna։ Ynduneq parz iroghutyuny: Nikoly chi phoxvelu։ Na sovorakan staxos e, petakan davatchan u azgi tshnami։ U sharunakelu e nuyn tempov։ Amen inch shat kanxateseli e u xist tramabanakan։ Xnayeq dzer nyardery, ete voroshel eq hamakerpvel davatchan vizhvacqi goyutyan het:
H.G. Isk hima phoqrik «likbez» Hayastani varchapeti pashtony zbaghecnogh adrbejanakan propagandisti u dra hetevordneri hamar.
Shushin mshtapes eghel e Arcaxi patmamshakutayin kentrony, vortegh minchev 1920t.-i turq-adrbejanakan hrosakaxmberi haykakan jardery bnakchutyan mec masy kazmel en hayery:
1920t.-in Shushium adrbejancinery tarber hashvarknerov spanel en 8-10 hazar hay, avirel u hrkzel en shurj 7 hazar haykakan shenq-shinutyunner: Ev qaghaqi kendani mnacac hay bnakchutyuny stipvac e eghel lqel ir patmakan hayreniqy, isk adrbejancinery sksel en bnakecnel haykakan Shushin:
Rusakan kaysrutyan arajin: 1897t.-i mardahamari tvyalnerov, Shushi qaghaqum bnakchutyan yndhanur tivy kazmel e 25. 881 mard: Hayutyan tivy kazmel e 14.420 mard: Tatarneri (nerkayis adrbejanciner) tivy eghel e 10.778 hogi:
Hetevabar, Shushii: adrbejanakan qaghaq linelu masin Phashinyani haytararutyuny tgitutyan hetevanq e: Shushin misht e eghel haykakan: Shushin dardzav adrbejanakan Nikol Phashinyani u nra trqaser davatchanneri vohmaki pattcharov»:

Kisvir ays nyutov:
depi ver