ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+4 °C, +4 °C ... +16 °C Vaghy:+19 °C
Adrbejancinern averel en Lachini patmakan gerezmanocy, vochnchacrel 14-16-rd dareri xachqarer
22:36, 03.06.2023 | mamul.am
5165 | 0

Arcaxi mshakutayin zharangutyan mshtaditarkum irakanacnogh monumentwatch.org kayqic teghekanum enq․

«2023 tvakani mayisi 18-in «Kovkasi zharangutyan mshtaditarkman kentrony» ardzanagrel e, vor Adrbejani koghmic irakanacvogh «tchanaparhashinararakan ashxatanqneri» pattcharov vnasvel e Lachini patmakan gerezmanocy։ Tchanaparhashinararutyuny, vory meknarkel e adrbejanakan ishxanutyunneri koghmic 2022 tvakani hoktemberi 15-ic, vnasel e Lachini gerezmanoci hyusisarevelyan ev haravayin taracqnery։

Kovkasi mshakutayin zharangutyan mshtaditarkman kentrony arbanyakayin patkerneri mijocov ardzanagrel e ayntegh teghadrvac 14-rd dari ezaki xachqari, inchpes naev 15-16-rd darerov tvagrvogh mi sharq xachqareri vochnchacumy: Hark e nshel, vor xachqareri mec masi hstak vochnchacumy hnaravor chi eghel phastacioren vaveracnel: teghadrutyan het kapvac tesaneliutyan xndirneri pattcharov։

Adrbejancinern averel en Lachini patmakan gerezmanocy, vochnchacrel 14-16-rd dareri xachqarer

Lachini gerezmanoci averumy ev xachqareri vochnchacumy nmanorinak barabrosutyan arajin depqy che։ 44 orya paterazmic heto, Adrbejani koghmic irakanacvogh mshakutayin etnocidi qaghaqakanutyan ardyunqum tiraxavorvecin naev tchanaparhneri mot gtnvogh haykakan patmakan mi sharq bnakavayrer ev gerezmanocner։ Dranq avervecin kam anhet vochnchacvecin global tchanaparhashinararakan ashxatanqneri qoghi nerqo, nor entakarucvacqner steghcelu pattcharabanutyamb։ Ays gorcyntaci hetevanqov avervel e inchpes Lachini, aynpes el Shushii patmakan gerezmanocy, Hadruti gerezmanocy, anhet vochnchacvel en Askerani shrjani Shosh hamaynqi Sghnaxi 18-rd dari haykakan gerezmanocy ev ayl gerezmanocner։

Adrbejani koghmic haykakan mshakutayin arzheqneri vochnchacman ev yuracman cankacac gorcoghutyun argelvac e YUNESKO-i ev Evropayi xorhrdi yndunac bazmativ konvencianerov, Ardaradatutyan mijazgayin datarani druytnerov ev ayl phastatghterov։

Lachini gerezmanoci taracqi 14-rd dari ezaki xachqari vochnchacman het kapvac hark e nshel, vor mijazgaynoren argelvac e hatkapes xachqareri tiraxavorumy, qanzi «Haykakan xachqareri arvesty. xachqareri simvolizmn u varpetutyuny» 2010 tvakanic yndgrkvac e YUNESKO-i koghmic 2003 tvakanin yndunvac «Voch nyutakan mshakutayin zharangutyan cankum»։ Sa nshanakum e, vor xachqarayin arvestn uni hamamardkayin bacarik hamyndgrkun arzheq ev mijazgayin lracucich pahpanutyan kariq, inchpes naev mec hetaqrqrutyun e nerkayacnum hamashxarhayin mshakutayin gandzaranum։ Baci ayd: xachqarayin arvesty tchanachvac e vorpes haykakan ev, ankax ays kam ayn petutyan cankutyunic, petq e pahpanvi։

Hamadzayn «Zinvac hakamartutyunneri zhamanak mshakutayin arzheqneri pashtpanutyan masin» Haagayi 1954 t. konvenciayi lracucich: 1999 t. yndunvac erkrord ardzanagrutyan skzbunqneri, xachqarayin voghj mshakuytn uni uzheghacvac pashtpanutyun, ev dran hascvac cankacac vnas, hamadzayn ardzanagrutyan 15-rd hodvaci a keti, «lurj xaxtum» e, vory: vorpes razmakan hancagorcutyun, karogh e hetapndvel mijazgayin datarannerum։ Asvacy phastvum e nshvac ardzanagrutyan: mshakutayin arzheqneri uzheghacvac pashtpanutyan veraberyal 10-rd hodvacov, hamadzayn vori: mardkutyan hamar mecaguyn nshanakutyun unecogh mshakutayin zharangutyuny petq e arnvi uzheghacvac pashtpanutyan tak, isk YUNESKO-n, phastoren, 2010 tvakanic xachqarayin voghj mshakuyty hamarel e henc aydpisin։ Hamadzayn ardzanagrutyan 12-rd hodvaci: okupacvac taracqnerum ardzanagrutyan koghm petutyuny, dicuq: Adrbejany, petq e apahovi uzheghacvac pashtpanutyan tak gtnvogh mshakutayin arzheqneri andzernmxeliutyuny: dzernpah mnalov aydpisi arzheqnery hardzakman kam hashvehardari obyekt dardzneluc:

Adrbejani koghmic haykakan mshakutayin zharangutyan vochnchacman ev vandalizmi depqern aknhaytoren xaxtum en arcaxahayutyan: irenc ancyali zharangutyany haghordakic linelu iravunqy, vory hastatvac e naev YUNESKO-i ev MAK-i mardu iravunqneri xorhrdi koghmic։ Iravakan tesankyunic Adrbejany xaxum e naev 1966 t. «Tntesakan, socialakan ev mshakutayin iravunqneri mijazgayin dashnagri» 15-rd hodvacy, vory erashxavorum e yuraqanchyuri: mshakutayin kyanqin masnakcelu iravunqy, ev «Mardu iravunqneri hamyndhanur hrchakagri» 27-rd hodvacy։ Hishecnenq, vor mardu iravunqneri mijazgayin orensdrutyuny zinvac hakamartutyunneri zhamanak chi dadarum kirarveluc:

Okupaciayi yntacqum teghi uneghogh amenatarber haraberutyunnern u gorcyntacnery kargavorvum en Mijazgayin humanitar (mardasirakan) iravunqov ։ Mardasirakan iravunqi druytnery kirareli en tshnamakan zorqeri koghmic razmakan gorcoghutyunneri sksvelu kam nerxuzhman pahic, erb taracqy haytnvum e tshnamakan otarerkrya zinvac uzheri verahskoghutyan tak, nuynisk ayn depqum, ete okupacian chi handipum zinvac dimadrutyan ev chkan marter : Mshakutayin arzheqneri pashtapnutyann en veraberum mijazgayin mardasirakan kravunqi 38-rd, 39-rd 40-rd ev 41-rd kanonnery։

Huyzh karevor e yndgcel ayn hangamanqy, vor Ardaradatutyan mijazgayin datarany hastatel e, vor okupacvac taracqnerum gorcogh orenqnery: neraryal mshakutayin arzheqneri pashtpanutyan druytnery, dzerq en berel mijazgayin sovorutayin iravunqi (infra Jurisprudence) kargavitchak, aysinqn gorcum en vorpes hamyndhanur ev anshrjanceli kanon ev partadir en bolor petutyunneri hamar։

Kisvir ays nyutov:
FriAM+04E_+040MarE_March+0400RMarAM+04_2_81
366 | 0
FriAM+04E_+040MarE_March+0400RMarAM+04_2_81
945 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
3945 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
2259 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
2932 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
3016 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
1386 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
6269 | 1
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
2845 | 0
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
11399 | 0
ThuAM+04E_+040MarE_March+0400RMarAM+04_2_81
10220 | 1
ThuPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
6266 | 1
ThuAM+04E_+040MarE_March+0400RMarAM+04_2_81
4904 | 1
SatPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
24865 | 0
FriPM+04E_+040MarE_March+0400RMarPM+04_2_81
23466 | 0
depi ver