ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+16 °C, +5 °C ... +16 °C Vaghy:+20 °C
«MADRIDYAN SKZBUNQNERN»ARCAXI HANDzMAN KAPITULYACIVoN AKT ER ARANC PATERAZMI
00:57, 31.05.2022
2177 | 0


«MADRIDYAN SKZBUNQNERN» ARCAXI HANDzMAN KAPITULYACIVoN AKT ER ARANC PATERAZMI

QVoChARYANY ev VARDAN OSKANYANY PETQ E DATVEN PETAKAN DAVATchANUTYAN HVoDVACVoV, HIMA HIMNAVVoREM PAHANJS․․․

Nax xosqs ughghum em Qochi hamar Phashinyani dem daver nyutogh davadirnerin․․․
KARDACEQ, TESEQ UM EQ PAShTPAN KANGNUM․
Duq pashtpanum eq mi mardu, vory Arcaxi yntrvac naxagah dashnakcakan Artur Mkrtchyani spanutyan arajin kaskacyaln er, mi mardu, vor keghciqov dardzav Hayastani naxagah ev henc ir pashtonavarman arajin tarin Meghrin er talis, vory kanxvec miayn Sparapeti ev Karen Demitchyani shnorhiv, , teghi unecav Hoktemberi 27, mi mardu, vori pashtonavarman yntacqum tarber chbacahaytvac hangamanqnerum spanvecin 39-r heghinakavor mardik, verjapes teghi unecav marti 1-, erb sarnasrtoren hraman tvec krakel hay mardu vra, mer erkri eghac cheghacy handznec Rusastanin ev Hayastann ar aysor vasalayin vitchakum e haytnvel, henc aynpes che, vor Putini ynkern e hamarvum․ Putiny Qochi het Arcaxin kapvac mek ayl cragir el uni․ henc aynpes che, vor Arcaxum lurer en pttvum Arcaxy Rusastani kazmi mej mtnelu ev kan jatagovner․handzins: Vitali Balasanyani ev Arcaxi vernaxavic shateri․․․ Qocharyany baci Arcaxic xostacel e Hayastany mtcnel Rusastani kazmi mej․․․
HIMA BUN ASELIQS․ nax asem․ «Madridyan skzbunqneri» verlucutyuns arel em derevs 2009-in․․․ ays hodvacum nor hangamanqneri i hayt galov vorosh tarmacum em arel, orinak․
Chem karcum, vor Qochy teghyak cher ir kensabanakan turqakan cagman masin․ dra anherqeli apacuycn e, vor ir naxagahman arajin isk tarinerin haytararec Meghrin Lachini het phoxanakelu masin․ patkeracnum eq Hayastany Iranin kapogh miak darpasy․ vor mi hayrenaser hayi mtqi cayrov angam kancner ays mi bur Hayastanic hogh handzner mer tshnamun․arden kaskacum em, vor Hoktemberi 27-ov kanxvec Meghru handznumy, qani vor ar aysor Alievy mezanic pahanjum e Syuniqy, arden kaskac chi mnum, vor 1999-i hunisin Qocharyan-Heydar Aliev Sadarakum kayacac 4 zham tevac banakcutyunnerum Meghrii handzman gorcarqy chi chegharkvel Hoktemberi 27-ov, ughghaki xist gaghtniq e pahvum, isk Aliev krtsery chi moranum ev hatchax e hishecnum, angam verjers Chaushoghlin Adrbejanum hishecrec, vor Hayastani het Xaghaghutyan paymanagiry knqelis araj qashen Syuniqi harcy․․․tesnenq mer varchapety minchev erb kkaroghana dimakayel ayd tchnshumnerin․ DITEQ, QVoChARYAN-ALIev HANDIPUMY SADARAKUM
https://www.youtube.com/watch?v=zZc4L9V5SBk
qani vor Qocharyani mot turqi hogebanutyunn e ishxum genetikoren, talany, hancagorcutyunnery, xardaxutyuny, nengutyuny turqin hatuk ir bolor drsevorumnerov, ayd neng npatakin carayec naev 2001-in Heydar Alievi het AMN-i Floridayi nahangi QI VEst kghzum hadipumy․․․Arcaxi harcn i ogut Adrbejani lucman cragiry henc ayntegh crcam tvecin․ aynpisi xardax qaylov, vor voch mekis mtqov angam cher ancnum ayd davadir qayli masin, u ayd davadrutyan masnakicy dardzan «profesional divanaget, tund hayrenaser» Vardan Oskanyanin ev Mimski xmbi AMN-y hamanaxagahogh Meytu Brayzan․․․ 2001-2007-y keghc banakcum ein, status qvon pahpanelov ev misht vochinch chein hraparakum yntacogh banakcutyunneri masin, ibr banakcayin gorcyntacnerin chvnaselu hamar․ menq el miamtoren vstahum einq․ Qochi ev Oskanyani «hayrenasirutyany» ev hankarc, 2007-i Qochi ev Oskanyani pashtonavarman 2-rd zhamketi avartin haytararvec, vor Madridum storagrvel e «Madridyan skzbunqner» ardzanagrutyunnery, vory shat ushacumov u dzhvarutyamb gaghtnazercvec ev hasaneli dardzav hanrutyany u kangnecinq phasti araj․ irencic mez zharangutyun ein toghel aranc paterazmi Arcaxi handzman ardzanagrutyunnery: «Madridyan skzbunqnery», vory qaghaqakanutyunic heru mardkanc hamar anmegh mi phastatught, bayc tramabanogh, lav verlucoghi hamar ayd ardzanagrutyunnery lav mshakvac, qogharkvac, phastaci kapitulyaciayi akt ein aranc paterazmi arcaxi handzman, ughghaki anunn e shphotecnogh․ «Madridyan skzbunqner», vori bolor himnarar ketery Adrbejani ogtin en, ev nranc hajoghvec ayd ardzanagrutyunnery dardznel Minski xmbi banakcayin seghani miak storagrvac phastatughty, vori shurj petq e yntanayin ayd banakcutyunner kochvacy ev asem, vor Minski xmbi hamanaxagahneric adrbejanamet AMN hamanaxagahogh Meytu Brayzan mec derakatarutyun unecav ayd phastatghti mshakmany․․․
Naxoroq asem, vor ayd ardzanagrutyunnerum miakoghmani pashtpanvum e miayn adrbejani shahery․․․
1) ․․․ Veradardznel Adrbejanin 7 azatagrvac shrjannery, vortegh bar angam chka «Taracqneri phoxanakman masin» mer geri ynkac Naxijevani, Getasheni, Shahumyani, Martunu, el chem asum Hayastani geri ynkac Arcvashen gyughi masin․ isk Arcaxi anvtangutyuny apahovogh ayd shrjannery handznelu depqum voghj Arcaxy haytnvelu e adrbejanakan ughigh nshanarutyan tak ev voch mi erashxiq chka nor diversianeri ev paterazmneri hrahrman․․․
Aydpes el ayd ardzanagrutyunnerum tegh chgtan taracqneri phoxanakum dzevakerpumy, ev miakoghmani nvirum enq mer azatagrvac 7 shrjannery․․․
2) ․․․ Adrbejanci 1 milion phaxstakanneri veradardz bun Aracaxi taracq, erb qaj gitakcum enq, vor Arcaxi bnakchutyunn yndameny 150000 el chka, u erb bazhanum enq 1 miliony 150000-i vra stacvum e yuraqanchyur hayi vochnchacnelu hamar 6 -ic avel adrbejanci e hasnum, el chem asum, Ramil Safarovner bucogh adrbejancu ah u sarsaphi mtnolortum e goyatevelu arcaxcin, dran gumarac bolor yntrutyunnerin hay mardy zrkvac e linelu yntrelu ev yntrvelu iravunqic ev mecamasnutyun kazmelov phastoren Arcaxi ghekavarnery ev karevor pashtonnery petq e zbaghecnen adrbejancinerylinelu en adrbejancinery․․․ ancnenq araj․ ayd inchpes eghav, vor ayd charabastik «Madridyan skzbunqnerum» tegh chgtan Baqvic, Kirovabadic, Sumgayitic, Naxijevanic, Getashenic, Shahumyanic, Martunuc, Martakertic․․․ gaghtac mer hay phaxstakanneri irenc bnorranner het veradardzi xndiry․ karciq e steghcvum, vor menq hay phaxstakan chenq el unecel, , , inch e nshanakum adrbejanci phaxstakanneri veradardzy bun Arcaxi taracq, vorn angam 7 shrjanneri veradardzic el aveli vtangavor e․․․ Adrbejanci phaxstakanneri veradardzov hay azgabnakchutyany ir bnorranum entarkvelu e dandagh asimilaiciayi, karogh e ayd gorcyntacy tevi 10- 20- 30- tari, bayc apagayum Arcaxy hayataphvelu e ev amboghjutyamb patkanelu e Adrbejanin․․․ «Madridyan skzbunqneri» henc ays keti mej e taqnvac Arcaxi handznumy, orin es tvel em «kapituylaciayi akt aranc paterazmi» dzevakerpumy․․․Noric hishecnem․ Turqiayi naxagah Turgut Ozaly zhamanakin Heydar Alievin kshtambel e․ -Inchu Sumgayit u Gharabagh sarqeciq, shutov tvaqanakov kgerazanceiq ev Gharabaghy, ev Hayastany dzern er linelu․Heydar Alievy ushagnac e linum․․․․
3) Lachini mijancqi harakic 13 naxqin adrbejanakan gyughery verabnakecnel adrbejancinerov․ HARC․ hnaravor e aylevs Hayastanic Stephanakert, kam hakaraky ayd mijancqov anvtang ancnel, da bacarvac e, qanzi derevs soveti zhamanak amenevin el anvtang cher Erasxavanic eghegnadzor tanogh tchanaparhov hay varordneri anvtang ertevekutyuny, qanzi ayd tchanaparin kayin tasnyak adrbejanakan gyugher ev shat azgamijyan depqer ein teghi unenum, angam soveti oroq․ karogh em naev mi depqi masin patmel, vory sahmrkecucich er․․․ ays ardzanagrutyunnerum gitakcabar, ankax mer kamqic, Lachini mijancqi handznum e teghi unenalu ․․․
4) Mijazgayin zorqeri teghakayum․ aysinqn: Hayastany xaghic durs e haytnvelu ev aylevs Arcaxi zhoghovrdi anvtangutyan erashxavory chi darnalu, isk phoxareny, adrbejancinerov mecamasnutyun kazmogh Arcaxum arcaxcin darnum e phoqramasnutyun ev dzaynazurk ir iravunqneri hamar, ete hanrahavaqner anckacni, boghoqi cuycer, aydzham lrecnely mek angam mek klini ev ishxanutyan glux ancac turq vernaxavi koghmic ktchnshvi shat dazhan ev inchu che teghakayvac mijazgayi zorqeri koghmic nuynpes․․․ ba el menq 7 hazar nviryal hayeri inchu matagh arecinq Arcaxn azatagrelu hamar, ete krkin adrbejancu bamphn er linelu arcaxcu glxin ev ays ardzanagrutyunnerov Arcaxi tern u tirakaly phastacioren darnalu e adrbejancin․․․
5․ «Madridyan skzbunqnerum» antesvel e 1991- dektemberi 10-in Arcaxi ankaxutyan hanraqven, vortegh adrbejanci azgabnakchutyany harc er ughghvac «Hamadzayn eq Duq, vorpeszi Lernayin Gharabaghy lini ankax petutyun, inqnuruyn voroshelov hamagorcakcutyan dzevy urish petutyunneri ev ynkerakcutyunneri het» adrbejancinery hrazharvecin masnakcel, phoxareny nranq satarecin Arcaxi dem adrbejanakan ishxanutyunneri sandzazercac agresiayin։ hanraqven ancav 82 % koghm dzaynov․․․ aysqanic heto shat zarmanali e, erb 1991-in Arcaxy bnakecvac er adrbejancinerov ev iravunq unein masnakcel hanraqvein, inchu petq e azeri phaxstakannerov verabnakecvi heto krknaki hanraqve anckacvi, erb tarber tver en hnchecvum arcaxabnak adrbejancineri qanaki masin․ angam 1 milion, vory cndabanutyun e, mtacacin, , hanraqvei tvyalnerov yntrelu iravunq unecoghneri tivy eghel e 132, 328 vortegh hayery mecamasnutyun en kazmel․․․ «Madridyan skzbunqnerum» 1991-i hanraqvei merzhumy, Arcaxi harci lucumy nor hanraqve anckacnelu mijocov tesnely, sa arden ccun vkayutyutyun e kapitulyacion akti hastatman․․․ ays ardzanagrutyunneri cughaknerum e taqnvac: Arcaxn aranc paterazmi handzman banalin․ da Arcaxy Adrbejancinerov bnakecnen e ev ayd urchacac 1 milion tivn el patahakan chi yntrvac, vory Arcaxi harcin talis e li u li lucum aranc paterazmi․․․ dra hamar el Alievy misht pndum e adrbejanci phaxstakanneri veradardzy bun Arcax․․․

***
Sa divanagitakan partutyun, ankaroghutyun te miamtutyun vorakenq․ iharke, voch amenevin․ qanzi sa shat lav mtacvac, lav cragrvac petakan davatchanutyun e petutyan 2 ghekavarneri: Qocharyani ev Oskanyani koghmic․ Ayd ardzanagrutyunneri vtangavorutyuny mite chzgac Serzh Sargsyany, vor ir naxagahman henc skzbic chhrazharvec «Madridyan skzbunqneri» shurj banakceluc, ev 2011-in gnac Kazanum Alievi het evpatrast er 7 shrjannery handznel, bayc Alievy chuzec, nra mtqiny voghj Arcaxn er ev 2016- aprilyan 4 orya paterazmy dran er mitvac, vortegh adrbejanin ancav 800 ete Putiny 4-rd ory chkanxer, amboghj Arcaxy kvercner Alievy․․․ 4 orum korcrecinq 800 hektar anpetq hogher ev 23 razmavarakan bardzunqner․․․

SVoNA ARShUNECI
Grogh-hraparakaxos
Nyuty hraparakvel e Mamuli xosnaki shrjanaknerum:
Kisvir ays nyutov:
Sona Arshuneci Arshuneci
depi ver