ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+2 °C, +2 °C ... +9 °C Vaghy:+11 °C
Karmir banaki paterazmakan hancagorcutyunnery Erkrord ashxarhamarti tarinerin
20:10, 03.10.2023
836 | 0

Germaniayi dem paterazmi ayn phulic i ver, erb Karmir banaky hardzakman e ancel, xorhrdayin zinvornery bazum gazanutyunner en katarel okupantneri het hamagorcakcutyan mej kaskacvogh xaghagh bnakchutyan kam tshnamakan petutyunneri qaghaqacineri nkatmamb (nuynisk ayn banic heto, erb ayd petutyunnery, orinak, Finlandian, Ruminian kam Bulgharian, ancel en hakahitlerian koaliciayi koghmy): Xaghagh bnakichneri brnabarutyunnern u koghoputnery sistematik bnuyt en krel ev xraxusvel en xorhrdayin pashtonakan qarozchutyamb: Orinak: Ilya Erenburgy qarozel e xorhrdayin milionavor mardkanc mahvan vrezhn arnel: Ayd brnutyuny kirarvel e tshnamineri u «kolaboracionistneri» dem: Xorhrdayin Miutyan Nerqin gorceri zhoghovrdakan komisariatn ays ezruyty kirarel e xorhrdayin ayn milionavor qaghaqacineri nkatmamb, voronq aktivoren chen dimadrel okupantnerin:

Xorhrdayin pashtonakan patmagrutyuny bacahaytoren antesel e ayd phastery, ev XSHM phluzumic heto el iravitchaky shat qich e phoxvel: Tepet xorhrdayin banaki zinvorakanutyan barbarosutyunnery bac verq en mnacel mi qani erkrum (Finlandia, Lehastan, merdzbaltyan erkrner, Ruminia, Hungaria ev ayln), arevmtyan erkrnery, ayduhanderdz, shat qich en andradarnum ayd votchragorcutyunnerin, ev miayn vorosh akademiakan shrjanakner en zhamanak ar zhamanak xosum dra masin: Teghi unecaci nkatmamb hetaqrqrutyan grete bacakayutyan pattcharneric mekn ayn e, vor XSHM nerxuzhelu zhamanakashrjanum germanaci azgaynamolnern u nranc dashnakicnery (ukrainakan kam merdzbaltyan erkrneri ozhandak zorqery, hungarakan u ruminakan banaknery ev ayln) nuynpes xorhrdayin taracqum razmakan hancagorcutyunner en katarel: «1940 – 1941 tvakannerin naxkin burzhuakan petutyunerin carayelu hamar teghi bnakchutyany GULAG-i tchambarner netelu vrezhn arnelu» pattcharabanutyamb: Hishyal petutyunnery janacel en irenc taracqnery «maqrel bolshevikneric, hreaneric u nranc gorcakalneric»: Arancqi erkrnery «maqrum» -i nerqo yndgrkel en xorhrdayin grete cankacac qaghaqacu (kam el «Hitler – Stalin paymanagir» kochvacov xorhrdayin qaghaqacu veracvacnerin u bolor hreanerin):

Baltyan erkrnerum, Lehastanum ev Ruminiayum qaghaqaciakan bnakchutyuny shat tank e vtcharel inchpes fashistakan, aynpes el xorhrdayin zinvorakan hancagorcutyunneri hamar: Represiv qaghaqakanutyan usumnasirman estonakan azgayin handznaxumby haghordel e, vor 1940 ev 1941 tvakanneri mijev ynkac zhamanakashrjanum xorhrdayin okupaciayi zoheri tivy 33.900 xaghagh bnakich e: Nrancic 7800-y kalanavorvel en, 6000-y: aqsorvel, 5000-y: evakuacvel, 1100-n anhet korel e, isk 14000-n ugharkvel e harkadir ashxatanqi: Xorhrdayin erkrord okupaciayic heto, 1944-ic – 1945 tvakan ynkac zhamanakamijocum xorhrdayin banterum mahacel e 5000 estonaci:

1939 – 1941 tvakannerin Arevelyan Lehastanin tirelu yntacqum karmir banaky bazum razmakan hancagorcutyunner e katarel: Patmaban Anjey Frishken hashvel e spanvac 2500 razmageri (zinvor ev vostikan) ev mi qani haryur xaghagh bnakich: Mievnuyn zhamanak xorhrdayin zinvorakannery Ukrainayi ev Belorusiayi xaghagh bnakichnerin spanutyunneri u brnabarutyunneri en hrahrel: Aravel haytni hancagorcutyunnery katarvel en Katinum, Rogatinum Grodnobum, Novogrudkum, Sarnaxum, Ternopolum, Volkoviskum, Oshmyanum, Svislochium, Molochenkoyum ev Kosov-Poleskum:

Xorhrdayin nerxuzhumic heto okupacion uzhery «dasakargayin tshnamineri» u «zhoghovrdi tshnamineri» zangvacayin dzerbakalutyunner en katarel: 1939 – 41 tvakannerin Arevelyan Lehastanum dzerbakalvel e shurj 110 hazar mard: Gervacneri tchakatagiry lok masamb e haytni: Vorkutayi marzi hamakentronacman tchambarnerum zohvel e shurj 40 hazar mard, 1940 tvakanin spanvel e Belorusiayi ev Ukrainayi banterum kalanavorvac shurj 7300 xaghagh bnakich: 1941 tvakani amrany Xorhrdayin Miutyan vra Germaniayi hardzakman zhamanak banteri evakuaciayi yntacqum spanvel e aveli qan 10 hazar mard:

2009 tvakani ogostosin Azgayin hishoghutyan lehakan instituty hashvel e, vor xorhrdayin hetapndumneri zoh e dardzel Lehastani 150 hazar qaghaqaci: XSHM ankumic heto leh patmabannerin tuyl e trvel ogtvel Lehastani okupaciayi het kapvac xorhrdayin arxivneric: Anjey Pachkovsku gnahatmamb: aqsorvac mek milion leheric 90-ic 100 hazary mahacel en, isk 30 hazarin gndakaharel en: 2005 tvakanin patmaban Tadeush Piotrovskin haytararel e, te Xorhrdayin Miutyuny 350 hazar leh e spanel:

1940 tvakani hunisin Arevelyan Ruminia xorhrdayin nerxuzhman zhamanak (da teghi e unecel «Hitler-Stalin dashinq» -in hamapatasxan, inchpes Lehastan nerxuzhumy) dzernarkutyunnern u pahestnery talanvel en, isk anvani mardik ev bolor qaghaqacinery (neraryal kanayq, erexanern u cerery) haytararvel en «zhoghovrdi tshnaminer» kam «vnasararner» u spanvel en «kamir brigad» -neri koghmic, voronq shtap kazmavorvel en Nerqin gorceri zhoghkomisariati koghmic, isk 22.842 mard aqsorvel e u mahapatzhi entarkvel caghr hishecnogh «zhoghovrdakan dataranner» -i voroshumneric heto: Erb 1944-i martin XSHM-y verstin tirel e hishyal taracqin, hancagorcutyunnery xaghagh bnakchutyan, hatkapes teghi hreaneri nkatmamb versksvel en (i dep, 1941-i hunisic minchev 1943-i verjy henc ruminakan banakn e hancanqner gorcel teghi hreaneri nkatmamb: hamarelov nranc XSHM gorcakalner): Hetevanqnery. hamadzayn bnakchutyan mardahamari: 1940-ic 1950 tvakany hishyal taracashrjany korcrel e 850 hazar bnakchi: Dranc mi masin aqsorel en: Hetagayum aqsoryalneric voghj e mnacel yndameny 49 hazary:

(sharunakeli)

Heghinak: Hamlet Meliqyan
Nyuty hraparakvel e Mamuli xosnaki shrjanaknerum:
Kisvir ays nyutov:
| |
Hamlet Meliqyan
20:47, 30.11.2023
364 | 0
depi ver