ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+24 °C, +15 °C ... +25 °C Vaghy:+26 °C
Voskan Srbazann aydqan tghamardkutyun piti unena: ays angam el dem linelu Garegin B-i tnaqand qmahatchuyqin
21:45, 12.03.2019
8871 | 0

KATVoGhIKVoSY: QAHANAYI AMUSNALUCUTYAN PATTchAR
Yntaniqi tarin: yntaniqi dem...


«Hayastaneayc Araqelakan Ekeghecin ir daraւor goyutean yntacqin artaqin haruacneren aynqan che soskacac, vorqan ayn anmit u qandich phordzeren, zors Duq, Vehaphar, cocacin zaւaky ays noyn Ekeghecւoy, kpatrasteq ir mejen: ir dem» ։
Ays xosqery nerka katoghikosin tariner araj asel e Erusaghemi patriarq Nurhan arq. Manukyany: hamacancum hraparakvac cavalun erkrord bac namaki mej։
Vaghy Surb Ejmiacnum sksvelu en Geraguyn hogevor xorhrdi zhoghovnery։ Ays zhoghovi orakargum arka harceric e Garegin B-i koghmic 2019 t. «Yntaniqi tari» hrchakely ev mijocarumneri hamakargumy։ Ev aha katoghikosy ays nuyn temayi tak nerarel e voch avel, voch pakas: haytni cuyc crogh, divahar Asoghik qahana Karapetyanin kusakroni veghar talu harcy։
Chimacoghnerin teghekacnenq, vor ays txrahrchak qahanan amusnacac e, uni erku dustr, kinn el haytni soprano Siranuysh Gasparyann e։ Asoghiky nor amusnacac zhamanak aprum er Erevani Komitas taghamasum: tnphesayi kargavitchakov: Heto «nviryal carayutyunneri» dimac Garegin B-i koghmic bnakaran nver stacav Ejmiacnum, inchpes ir myus kurseci qahananery, voronq tarber varchakan pashtonner en zbaghecnum Mayr Atorum:
Oreric mi or, erb ays soghuny haskanum e, vor yntaniqum xndirner uni, ev shat shutov kinn iren durs piti shprti horakan tnic, aghvesi nman vazum e ir hovanavor katoghikosi mot u gangatvum sephakan knojic: pattcharabanelov, vor kiny shat e hyuraxagheri meknum u ayzhm el cankanum e bnakutyun hastatel Sochium։ Irakanum Asoghiky, linelov xndraharuyc ev krvazan andznavorutyun, ir cayrahegh bnavorutyan eresic hatchaxaki er krvi brnvum Siranuyshi het ev phastaci chkatarelov ir amusnakan partakanutyunnery: phasti araj e kangnecrel ir knojy:
U aystegh hark e nshel, vor Asoghik lrbenin ir portkun xarnvacqov katoghikosin ser e xostovanum ev havatarmutyan erdum talis, vor voch kiny, voch erku anchaphahas dustrery ev voch el Astcu Surb Xorani araj knojy pashtpan kangnelu uxty chen karogh iren bazhanel katoghikosic։ Bayc xoramank katoghikosy apahovutyan hamar naev gravor xosq u havatarmagir e pahanjum Asoghikic, ev verjins sirahozhar namak e grum, vortegh meghm asac: paxarakum e sephakan knojy (i dep, menq shutov patrastvum enq kap hastatel ergchuhi Siranuysh Gasparyani het, nran knerkayacnenq Asoghiki hishyal namaky katoghikosin, u Siranuyshi artonutyamb namaky khraparakenq) ։
Inchpes asum en, hima ganq mer vochxarnerin: Qani vor ays Asoghiky Garegini moli pashtpann e, uremn verjins el aysor kam vaghy nra «kusakronutyan» harcy kbardzracni u, inchpes misht, miadzayn kanckacni «geraguyn» zhoghovum, vor heto asi: zhoghovakannern en hastatel, voch te es։
Sranov katoghikosy xaxtum e Hay ekeghecu u qristoneakan baroyakanutyan, ir koghmic verjers aydqan shaharkvogh yntanekan amrutyan u azgayin arzheqneri bolor kanonnery։ Hatuk Ter Asoghiki hamar mejberum enq Erkrord araqelakan 5-rd kanony. «Erecy (qahanan) kam sarkavagy chheracnen irenc knojy erkyughacutyan pattcharov. ete kheracnen, togh merzhven (ekeghecuc), isk ete hamaren, togh kargaluyc linen»: Minchder Asoghik qahanan voch miayn «pattcharanoq erkiւghacutean» lqel e ir knojy: Siranuysh Gasparyanin, aylev tarapum e vegharavor linelu molucqov, vori hamar andzamb dimel e Garegin B katoghikosin: andamagrvelu Ejmiacni miabanutyany:
Patmaban Gevorg Yazchyani phoxancmamb: katoghikosy pahanjel e, vor Ter Asoghiky miabanneric storagrutyunner havaqi: irenc sharqery hamalrelu hamar: Sakayn Ejmiacni miabanneric eghel en ararkutyunner ayn masin, vor Asoghik qahanan voch ashxarhik ev voch el ekeghecakan dataranov amusnalucvac che, usti arayzhm chi karogh «kusakron ekeghecakanneri» dasn ancnel: Iharke, knatogh qahanan herahar npatak uni episkopos dzernadrvel, vorpeszi aveliov haytni ir anmnacord nvirvacutyuny Garegin B katoghikosin: Xosakcutyunner kan ayn masin, vor katoghikosy mayisi 12-in episkopos e dzernadrelu erku vardapetneri, u chi bacarvum, vor nranc sharqerum tesnenq Siranuyshi amusin Asoghikin։ Uremn, chpetq e zarmanal, vor vegharakir Garegin B-n u bazmativ episkoposner, vardapetner ev abeghaner aporini kin (kanayq) u erexaner unen...
Amusnacac mardun andznakan ambicianerov paymanavorvac artonel lqel sephakan knojy, erexanerin ev kusakroni veghar talov: ayrel hetagayum yntaniqi miavorman bolor kamurjnery: Ev ays yntanekan voghbergutyunn «orhnvum» e Ekeghecu bardzraguyn atyani koghmic... Mecery kasein: chmeranq, sa el tesanq։ Uremn katoghikos Gareginy, ays tarin hrchakelov «Yntaniqi tari», qandum e ir sireli qahanayi tuny, aydkerp orhnum e mnacyal amusnalucutyunnery: psakvac tghamardun grchi mek harvacov hrchakelov «kusakron vardapet» ։ Parz e, vor dranov hnaravor che et berel Asoghiki korcrac kusutyuny, ayl da yndameny mijoc e nor astitchanneri ev pashtonneri hasnelu: Patahakan che, vor voch vagh ancyalum Asoghiky cragrvac qandec ayn zhamanak Mayr Atori tangaranneri tnoren Pharen arq. Avetiqyani votqi taky ev tiracav ayd pashtonin: Da el qich er, qich anc nran vstahvecin naev Mayr Atori dzeragratan ev katoghikosakan arxivi tnorenneri pashtonnery:
Asoghiki veghari tvchutyuny mi koghmic klini «Yntaniqi tarva» kulminacian, isk myus koghmic ayn kborboqi kusakron vardapetneri barkutyuny, vovqer tariner sharunak taratesak carayutyunner matucelov: anhamber spasum en irenc episkoposanalu hertin... I zen qajer, Asoghiky jekphot e brnum։
Mer ekeghecum amusnalucutyuny katarvum e miayn hetevyal depqerum: a) aknhayt davatchanutyun, b) anbuzheli hivandutyun, vori depqum anhnar e hamategh aprel, g) amusinneric meki 7 tari anhayt bacakayutyun։ Aynpes vor nax ays himqeric mekov piti amusnalucutyun lini, chnayac qahanayi paragayum aveli xist e drvac harcy: Amusnacyal qahanan, ete phaphagum e, karogh e «kusakronutyun» yndunel miayn sephakan knoj mahvan paragayum: Sa e pahanjum mer Ekeghecu: darerov ynkalyal kargy։ Ays depqum tvyal andzy kochvum e «shushtak» vardapet։
Hay ekeghecu patmutyunic gitenq, vor «shushtak» vardapet ev apa: katoghikos er Mkrtich Xrimyan Hayriky, vov naxapes amusnacyal qahana e eghel, vori knoj mahic heto aylevs aprel e kusakan kyanqov ev veghar stacel: Zhamanakin knoj mahic heto nman xndranqov Garegin B-in er dimel Jrvezhi S. Katoghike ekeghecu hogevor hoviv Kyuregh qahana Talyany, vorpeszi artonutyun stana veghar krelu: Sakayn Garegin katoghikosy mi qani angam merzhum e Ter Kyureghi xndranqy: aranc himnavorelu: Bayc ari u tes, vor ayd hnaravorutyunn ayzhm yndzerum e ir kamakatar Asoghik qahanayin, vov voch te ayriacac e, ayl tvyal depqum: knatogh:
Galov Gareginin: asenq, vor soskali e ir vitchaky, ev inchpes asum e nra sireli serzhakanneric meky, «staphveq, gzhukner, staphveq» ։ Bolor xaghery xaghacel er, hima mnacel er ays meky։ Aylevs chi karogh taqnvel, nra merkutyunn aknhayt e, qani vor xoshoracuyci tak e։ Patmutyuny der shat kxosi Garegin B-i davanabanakan, kanonakan, ekeghecabanakan sheghumneri masin... Hatorner kgrven...
Ete Asoghik qahanayin veghar trvi, apa myus Atorneri gahakalnery partavor en irenc boghoqy hraparakav haytnel: Ete nman ban patahi, mecaguyn patasxanatvutyun e krelu naev Mayr Atori, ayspes kochvac, Kargapahakan handznaxmbi atenapet Voskan arq. Galphaqyany, vov 8-9 amis araj asum er, te Garegin B-n iren e dimel: Asoghikin veghar taly vaveracnelu harcov, sakayn inqy merzhel e nman aporinutyun tuyl tal: Tesnenq: Voskan Srbazann aydqan tghamardkutyun piti unena: ays angam el dem linelu Garegin B-i tnaqand qmahatchuyqin:
H.G.
Ays Asoghiky ayn qahanan e, vor asum er, te vov Hay Araqelakan ekeghecu andam chi, na hay chi։ Asum er naev, vor Garnin hetanosakan tatchar che, ayl hayoc azgayin srbavayr, vorin hajordec xist qnnadatakan votchov grvac patasxan-hraparakumy...
- Asoghik, Asoghik... voch du, voch el qo katoghikosy dzer gorcerov voch hay eq u voch el: qristonya։


zhamergutyan ijnogh vardapetner, qahananer, sarkavagner

Staxos u azgy paraktogh Asoghik qahanan
Rusakan romansner Siranush Gasparyani katarmamb
Mamuli xosnak: Azat Xosq
Nyuty hraparakvel e Mamuli xosnaki shrjanaknerum:
Kisvir ays nyutov:
Azat Xosq
depi ver