ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+10 °C, +10 °C ... +26 °C Vaghy:+25 °C
Hamacancy qnnarkum e Nikol Phashinyani eluyty MAK-um
23.09.2022

Inchpes arden haytnel einq, Nyu Yorq katarac ashxatanqayin ayci shrjanakum varchapet Nikol Phashinyany MAK-i kentronakayanum MAK-i Glxavor asambleayi 77-rd nstashrjanin handes er ekel eluytov։

Abraham Gasparyan, lragrogh, qaghaqaget

Ete Hayastany liner qaghaqakan ancum katarac mijin vitchakagrakan arevelaevropakan petutyun, vory chuni taracqayin konflikt, etnoqaghaqakan goyabanakan hakamartutyun ev ir gerxndiry zhoghovrdavarakan arzheqneri pashtpanutyunn e kam: demokratakan konsolidacian, tntesakan zargacumy, klimayakan fintery, apa MAK-i Yndhanur vehazhoghovum Hayastani nerkayacucchi erekva eluyty kditarkver vorpes masnagitakan SWAT analizi kam Case Study-i lav u hajoghvac humq: Bayc qani vor da yndameny patranq e, nranq vaghuc chen tirapetum iravitchakin ev irenc qaghaqakan tchakatagiry paymanavorvac e bacarapes ishxanutyunn amen gnov pahelov, 5 ketov shat hakirtch ardzanagrem nikol phashinyani erekva eluyti xoceli, Hayastani shaherin hakasogh tezery.


1- petutyan nerkayacucichn iravunq chuni vitcharkel sephakan taracqi tvery, kam tekuzev manipulyativ arajarki tesqov, cankacac bnuyti arajark anel: qartez nerkayacnelu veraberyal: Da gavarakan/geghchkakan hnarq e, vorov ches hamozi mijazgayin hanrutyany: adrbejanin tchanachel agresor: Du piti nerkayacnes qo qartezy, voch te hakaraky,


2- Hayastany delimitacia chi arel ev ir taracqi metrazhy 29.800 qkm che, ustiev cankacac tiv hraparakely chhashvarkvac qayl e, parunakum e hanrayin u razmaqaghaqakan mec risker, Overtoni patuhan e, kam: asparez netvac xosuyti manipulyacia,


3- hastatec ev yndunec, vor adrbejani het xaghaghutyan orakargy mif er, yndunec, vor tapalel e Hayastani u Arcaxi razmaqaghaqakan, divanagitakan anvtangutyuny,


4- aranc anvanarkelu boghoqec (nvnvac) HAPK-ic ev Rusastanic: adrbejanin havelyal hnaravorutyun talov merdzenal Moskvayi het,


5- voch mi andradardz turqiayi tshnamakan qaghaqakanutyany, vori naxagah erdoghany Nyu Yorqum Hayastanic unecac «pahanjneri» masin xosec fashistakan, agresiv u voch patshatch baramterqov u tonaynutyamb:

Artur Tovmasyan, hasarakakan-qaghaqakan gorcich

Lseciq MAK-um ed araraci eluyty. voch mi xosq Arcaxi ankaxutyan ev nra inqnoroshman iravunqi u himnarar skzbunqneri masin, voch mi xosq Arcaxi mec masi okupciayi masin: Ayd ameni phoxaren sheshty drec noric Hayastani chapheri vra aselov, te Haastani suveren taracqy kazmum e 29.8 hazar qar.km։ Inch e sa nshnakum, vor ays subyektn amboghjutyamb hamadzayn e handznel Arcaxy ev Hayastanic inch-or mi mas: storagrelov ira hamar ayd «baghdzali» xaghaghutyan paymanagiry: Ankeghc asac, es ira eluytic haskaca, vor na dzerqery lvacel ev qashvel e mi koghm, vov inch uzum e ktam menak togheq mnam ishxem:


Hisheq, im Hay zhoghovurd: mer patmutyuny cuyc e tvel, vor misht mer amroci drnery nersic en bacel ev Hay Azgi bolor aghetnern u kotoracnery teghi en unecel davatchan, stor, keghtaryun, caxu, vaxkot u garsheli HAYERI pattcharov... Ev hima Hayoc patmutyuny krknvum e. kam menq dzerq dzerqi, us usi tvac miasnakan dimadrum enq nerqin u artaqin tshnaminerin, kam...

Narine Dilbaryan, Hayoc lezvi patmutyan ambioni docent

Hertakan ijecvac-tapalvac nshadzoghern amenabardzr mijazgayin atyanum: MAK-um.


A. voch mi hishatakum, vor Hayastani Hanrapetutyuny MAK andam e dardzel mijazgaynoren tchanachvac sahmannerum, phoxareny hretorakan lalaharach aghers Alievic, te «karogh eq cuyc tal Hayastani qartezy, vory tchanachum eq kam patrast eq tchanachel vorpes Hayastani Hanrapetutyun»։ Parzvum e: QP varchapety patrast e Alievic stacac qartezov arajnordvel HH goyutyan arumov, sparvac en haykakan qaghaqakan, petakan, patmakan, qartezagitakan ev mshakutayin phastarknery,


B. Arcaxi kargavitchaki masin arden voch mi xosq, voch mi hishatakum MAK-i atyanum, vor arcaxahayutyuny MAK-i mijazgaynoren tchanachvac himnarar skzbunqneric meki: azgeri inqnoroshman kirarmamb durs e ekel ceghaspan Adrbejani kazmic, apa «anjatum hanun phrkutyan» banadzevov phordzum e pahpanel ir goyutyan iravunqy sharunakakan etnik ztumneri, mshakutyayin jardi ev zavtoghakan paterazmneri yntacqum: MAK-i phaxstakanneri grasenyaky ev YUNESKO-i araqelutyuny miayn petq e apahoven Arcaxahayutyan anvtangutyuny ev iravunqnery, 0 ketin enq veradarnum, um enq xabum:


H. G. Phashinyani tcharagrin: xorhrdayin shrjani hantcharegh groteskayin veperi heghinak Ilfi ev Petrovi «Voske horty» vepic aghvaghvac mejberumy: «Inchu en spanel arqayazn Hamletin» bacardzak anhaskanali u anhajogh er dzevakerpvac: mec kombinator Ostap Bendery: Qaj Nazari kerpari ardiakancvac tesaky, vorn aydpes hratap e, Alievin aynqan el chi tiraxavorum, na cragrayin hamakarg e, voch tyurimacutyun, hamaturanakanutyan iragorcogh: Isk Ostap Ibrahimovich Bendery vepi «Baghdad» glxum hegnum er: aselov. ankap jihad haytararenq, orinak, Daniayin «inchu daniacinery tanjahar arecin irenc arqayazn Hamletin» patrvakov, apa nshum Azgeri ligan nerka qaghaqakan dasavorutyan mej kbavararvi paterazmi ays patrvakin, Anglian milion inqnadzig kvatchari cegherin, Germanian reparacianeri hashvin sahmany kbaci ev: marsh, marsh: Hima Phashinyany evs vstah e, vor MAK-y, Germanian, Anglian Daniayi, ima: Hayastani dem paterazmi azer-trqakan pattcharabanutyany khavatan-kajakcen, deh, togh aser parz: Te che, miayn taracashrjanayin anvtangutyan patasxanatunery:

Vahe Lorenc, patmaban, grogh

Noghkali e nikoly։ Ayn, inch erek nerkayacrec MAK-i ambionic, voch ayl inch er, qan hayutyan ev Hayastani nvastacum։ Es amachum em, vor nman ghekavar unem։ Noghkali e․․․ aravel noghkali e nra hetevordneri mtavor u baroyahogebanakan vitchaky։ Ayn voghormeli, xghtchuk kerpary, vor xosum e tshnamu het, otari het, meken kerparanaphoxvum e, erb ir hayrenakci dem e kangnac․․․ mek asfaltin e phrum, mek chaguchov e glxin zarkum, ir havatarim askyarnerin e qsi talis zhoghovrdi dem, vordekorust mayreri dem․․․ Noghkali e nikoly, aravel noghkali: nra hetevordnery․․․


Der 19-rd dari verjin mer meceric Ghazaros Aghayany tchisht bnutagrel e hayin․ hayin, vory 130 tarva mej hetevutyun charec ev chphoxvec․․․ chshtkec mejqy․․․ ev gnac nikoli hetevic․․․


«Mer zhoghovrdi gluxy vor hast e, iran iravunqn u partakanutyuny chi tchanachum, lavn u vaty chi haskanum, suty tchshmarti tegh e yndunum, tchshmarity: suti tegh, el inch ases, el um xosq haskacnes... Glux govalov aprum en nerqust vaxkot u struk xghtchuk hoginery, ancnum mut tchamphen: haskacoghin arhamarhelov u votnatak talov, anhaskacoghin: qcnelov, govabanelov, shvaqi arajy xonarhvelov u nranic phrkutyun agherselov»:


Ghazaros Aghayan, 1890t.

Suren Sargsyan, mijazgaynaget

MAK-um Phashinyann ir eluytov ereq karevor iroghutyun ardzanagrec.


1. Ishxanutyan «Xaghaghutyan darashrjani» koncepty merelacin er,


2. Ishxanutyuny tapalel e Hayastani pashtpanutyan kazmakerpumy,


3. Ishxanutyuny tapalel e divanagitutyunn u banakcayin voghj gorcyntacy:


Mnacyaln amboghjapes verosharadryal 3 ardzanagrumneri hetevanq er:

Tigran Abrahamyan, AZh «Pativ unem» xmbakcutyan patgamavor

MAK-i Glxavor asambleayi 77-rd nstashrjanin hnchecrac ir eluytum, i tivs mec tvov xndirneri, HH ishxogh qaghaqakan uzhi ghekavary phastaci sakarkman drec HH inqnishxan taracqy: arajarkelov Alievin, amboghjakan cankov nerkayacnelu ir taracqayin pahanjnery։


Ays eluyty cuyc tvec, vor Adrbejann yndlaynel e ir taracqayin ev ayl pahanjnery, u xndiry miayn mijancqov, ayspes kochvac, anklavnerov, der chem xosum: Arcaxov, chi sahmanaphakvum։


Ays ishxanutyunn ir paterazmi darashrjanov erkiry berel hascrel e mi keti, erb hay zhoghovurdy parzapes yntrutyan hnaravorutyun chuni, isk goyabanakan payqary Hayastani kensunakutyann anverakangneli harvac hascnogh zijumneri u nor averich paterazmi mijev e:

Tigran Vardanyan, HHK xorhrdi andam

Aynpes chi, vor Nikoly voreve karevor ban e xosel MAK-i ambionic: U, vor tchishtn eq uzum imanal, es shat urax em, vor inqy tiraxavorel er rusnerin: Urax em, vorovhetev es tevakan zhamanak e asum em, vor Nikoln artaqin xaghacoghneric mekin gcelu a, isk ed paragayum nranq el iren voreve «xoghovakov» chen ognelu u mer payqarin el chen xangari: Guce chmianan, bayc chen el xangari: Depqery shat arag en zarganum u arajikayum menq ktesnenq dranc ardyunqy: Mnum e, vor Hayastany qich cncvi, vorovhetev iskapes amen inch shat orhasakan u tchakatagrakan e:


Es miayn mek mtqi kandradarnam: Uremn: Nikoly krknum e Alievi xosqery: «Lernayin Gharabaghum aprogh hayer»: Ba, du vov es, ara, vov es du ay anlva xeghkatak, karavarakan arandznatann aprogh turqakan phalas:

Edgar Elbakyan, qaghaqaget

MAK-i Glxavor vehazhoghovi 77-rd gagatnazhoghovin HH de-fakto varchapeti eluyti hetqerov․


1. Mi qani angam Adrbejani sandzazercac paterazmy kochvec «agresia», bayc voch erbeq «paterazm», vory voch te baraxagh e, ayl entadrum e mijazgayin iravakan hamapatasxan hamashar։


1.1. Nshvec, vor sa «sahmanayin konflikt» che, ayn depqum, erb paterazmi arajin isk ory de fakto ishxogh kusakcutyan koghmic eghel en nman haytararutyunner։ Nman voch koherent ev anlurj xmbaki voch meky mijazgayin asparezum bani tegh chi dnelu։


2. Nerqin teghahanvac andzanc (internally displaced persons) masin chogtagorcvec henc ayd mijazgayin iravakan terminy, phoxareny kirarvec «teghahanvac»: iravakan canrabernum chunecogh bary։


3. Mijazgayin iravaghaqakan atchurdi drvec Hayastani taracqy: ayn sahmanelov «29800 km²»: aysinqn: tshnamun lrelyayn handznelov Tigranasheny, hyusis-harav tchanaparhy, tavushyan gyughern u Rusastan tanogh mayrughin: dranov el aveli mecacnelov verjinis axorzhaky։ Xeghkatakutyan astitchani anpatasxanatvutyamb tshnamakan erkri naxagahic xndrvec mi qartez, vortegh Hayastany ka, ayn depqum, erb tshnamu qarteznerum Hayastan chka։


4. HH de yure dashnakci handep heraka tunot aknarkneri fonin: anhasce koch arvec veracakan mijazgayin hanrutyany: ditordakan araqelutyun ugharkelu hay-adrbejanakan sahman։


5. Xghtchuk xostovanutyun arvec, vor tshnamin banakcutyunnerin miakoghmanioren partadrum e ir orakargy, chi dzgtum voreve xaghaghutyan, pahanjum e mijancq: inqy hrazharvelov tchanaparhner tramadrel Hayastanin։


6. «Lernayin Gharabaghi zhoghovurd» petakanasteghc imast parunakogh artahaytutyan phoxaren kirarvec tshnamakan orakargn spasarkogh «Lernayin Gharabaghum aprogh hayer» artahaytutyuny: dranic bxogh amenatshnamakan hetevanqov: Arcaxy handznvum e Adrbejanin։ Bnakanabar, voch mi xosq chasvec Shushii u Hadruti deokupaciayi masin, vor nerkayacvel e yntroghnerin de fakto ishxogh kusakcutyan: 2021t․ naxyntrakan cragrum։


7. Manipulyativ sut hnchecvec, te 2021-in zhoghovurdn ajakcel e «xaghaghutyan orakargin»։ Nax: da xaghaghutyan orakarg che, ayl nor kapitulyaciayi, ayd tvum: Arcaxi u HH noranor taracqneri: tshnamun handznelu orakarg, vorin, yst tarber sociologiakan harcumneri, Hayastani bnakchutyan mec masy dem e։ Tarm orinak: hunisin harcvacneri 85.4% asel e, vor Adrbejany npatak uni nor taracqner zavtel Hayastanic, isk 83.3% dem e Arcaxi bnakchutyann azgayin phoqramasnutyan kargavitchakov Adrbejanin handznelun:

Kisvir ays nyutov:
depi ver