USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+15 °C, +13 °C ... +25 °C Yarın:+26 °C
+15 °C, +13 °C ... +25 °C Yarın:+26 °C
Վախճանը՝ թույնով
23:44, 28.05.2020
4095 | 0
Զաքարիա 3-րդ կաթողիկոսն ու նրա ընտանիքը ներկայացել են որպես Վասպուրականի Գագիկ Արծրունի թագավորի սերունդ: Զաքարիան ձգտել է իր կաթողիկոսական իշխանությունը տարածել ամբողջ Հայաստանի վրա և իր նպատակին հասել է Ջահանշահի օժանդակությամբ: Այս փադիշահի կամոք Էջմիածնի կաթողիկոսությունը և Լուսավորչի աջը հանձնվել են «թագավորազն» Զաքարիային: Դառնալով Ամենայն Հայոց կաթողիկոս՝ Զաքարիան սկսել է միջամտել նաև երկրի քաղաքական գործերին: Հասան Ալու ապստամբությունը ճնշելուց հետո Ջահանշահը զորք է ուղարկել Բաղեշի անհնազանդ ամիրա Շարաֆ բեկի դեմ: Պատերազմական գործողություններից հիմնականում տուժել են Բաղեշի ամիրայության գյուղերը: Զաքարիան հաշտարարի դեր է կատարել թուրքմեն գահակալի և քուրդ ամիրայի միջև: Նա համոզել է Շարաֆ բեկին վճարել «կայսերական հարկը» և հնազանդություն հայտնել Ջահանշահին: Համաձայնությունը կայացվել է, և Զաքարիայի ձեռքով հարկը մուծվել է պետական գանձարան, Խլաթի պաշարումը վերացվել է և, ինչպես հայ պատմիչն է գրում, «հայ ու տաճիկ ժողովուրդը ազատվել են դառն գերությունից»: 1461 թվականին Ջահանշահն արշավել է Շիրազ՝ իր որդի Փիր Բուդաղի ապստամբությունը ճնշելու: Անհնազանդ որդին պարտվել է: Օգտվելով հոր բացակայությունից՝ կրկին գլուխ է բարձրացրել մեկ անգամ ջախջախված որդին՝ Հասան Ալին: Հավանաբար Գրիգոր Մակվեցի կաթողիկոսի կուսակից խմբակցության սադրանքով՝ Հասան Ալին մտադրվել է ձերբակալել Զաքարիային և նրանից գանձեր և ունեցվածք պահանջել: Լուր ստանալով այդ մասին՝ Զաքարիան վերցրել է Գրիգոր Լուսավորչի աջը (առանց Գրիգոր Լուսավորչի աջի կաթողիկոսությունն օրինական չի համարվել), հայ եկեղեցու այլ սրբություններ և 1461 թվականի խստաշունչ ձմռանը հեռացել է Բագրևանդ գավառի Բագավան ավան: Այդ ավանից էլ նա մեկնել է Վասպուրական, այցելել է Վան քաղաք, որի կառավարիչը՝ Ջահանշահի եղբայր Մահմուդ բեկը, նրան մեծարանքով ընդունել է: 1461-ի դեկտեմբերի 1-ին Զաքարիան Վանից մեկնել է Աղթամար՝ ընդմիշտ հրաժարվելով Էջմիածին վերադառնալու մտքից: Հասան Ալիի օժանդակությամբ Էջմիածնի գահաթոռին բազմել է Գրիգոր 5-րդը, որի օրոք Զաքարիա 3-րդը շարունակել է կրել «Հայոց կաթողիկոս» տիտղոսը, բայց նրա հոգևոր իրավազորությունը սահմանափակվել է Աղթամարի աթոռին ենթակա մի քանի գյուղերով: 1463 թվականին Զաքարիա կաթողիկոսը թունավորվել է, հավանաբար, յուրայինների կողմից: |
Yazar: Համլետ Մելիքյան
Makaleyi yayınlamağı hakkında bilgiler veriyoruz Basın sekreteri. Basın sekreteri projenin içinde.
Arkadaşlarınla paylaş
Համլետ Մելիքյան
09:58, 14.04.2024
221 | 0
10:56, 01.04.2024
251 | 0
13:18, 30.03.2024
368 | 0
"Basın sekreteri" projesi de yayınlanan tüm gönderiler ücretsiz yayına tabidir ve kayıt sözleşmesi ile düzenlenir.
Diğer web sitelerinden gönderilerin kopyalanmasına, yalnızca kaynağın kullanım koşullarına aykırı olmadığı durumlarda izin verilir.
Web sitesi reklamların içeriğinden sorumlu değildir.