EPBH rektor Armen Muradyany feysbuqyan ir ejum grel e. «Hayastanum, 2016 tvakani tvyalneri hamadzayn, 0-18 tarekan erexaneri shrjanum vnasvacqneri, tunavorumneri ev ayl artaqin pattcharneri azdecutyan hetevanqov paymanavorvac mahacutyuny nuyn tariqayin xmbi mahacutyan yndhanur karucvacqum zbaghecnum er arajin horizonakany: kazmelov 22.4%․
Inchpes amboghj ashxarhum, aynpes el HH-um, erexaneri vnasvacqnery handisanum en hanrayin aroghjapahutyan geraka xndir: Hamadzayn AHK ev YUNISEF-i mankakan vnasvacqneri kanxargelman ev gnahatman hamashxarhayin zekuyci: amen tari ashxarhum vnasvacqneric 0-18 tarekan 950.000 erexa e mahanum, vnasvacqneri pattcharov tasnyak milionavor erexa darnum e hashmandam: Chkanxamtacvac vnasvacqnery, voronq kazmum en nshvac depqeri grete 90%-y, 1-18 tarekan erexaneri mahvan pattcharneri karucvacqum zbaghecnum en arajin, isk Erexaneri shrjanum mahvan ev voch mahvan elqov vnasvacqneri himnakan masy paymanavorvac e tchanaparhatransportayin pataharnerov (TchTP), jraheghdzutyamb, tunavorumnerov, ayrvacqnerov ev vayr ynknelov:
TchTP-neri hetevanqov arajacac vnasvacqnern u jraheghdzutyuny, miasin vercrac kazmum en mankakan vnasvacqneri pattcharov erexaneri bolor mahvan depqeri 44%-y: Amboghj ashxarhum miayn TchTP-neric tarekan aveli qan 260,000 erexa e mahanum։ TchTP-y 15-19 tarekan erexaneri ev derahasneri mahvan pattcharneri karucvacqum zbaghecnum en arajin, isk 5-14 tarekan erexaneri shrjanum: erkrord teghy: Yst AHK tvyalneri, bardzr ekamut unecogh erkrneri hamemat, cacr ev mijin ekamut unecogh erkrnerum, TchTP-ic erexaneri mahanalu risky 1․6 angam aveli bardzr e։ Ays arumov riski himnakan gorconnern en: tchanaparhi voch anvtang naxagcumy, hecanvayin, inqnaglorneri ev skuterneri ughineri bacakayutyuny, aragutyuny, alkoholi ogtagorcumy ev anvtangutyan mijocneri, nax ev araj, meqenanerum erexaneri hamar naxatesvac hatuk nstategheri, amragotineri antesumy:
TchTP-nery ev bardzrutyunic ynknelu het kapvac vnasvacqnery hatchax berum en naev ugheghi ev verjuytneri vnasvacqneri ev, vorpes hetevanq, erexaneri hashmandamutyan pattchar darnum։ Hamadzayn AHK tvyalneri, ashxarhum tarekan grete 10 mln erexa vnasvacq e stanum kam hashmandam e darnum TchTP-neri hetevanqov: Amboghj ashxarhum vayr ynknely chkanxamtacvac vnasvacqneri hetevanqov arajacac maheri kazmum tvov erkrordn e: Ayn kazmum e erexaneri anhetadzgeli buzhognutyan hivandanoc dimelu depqeri kesy: Vayr ynknelu hetevanqov arajacac vnasvacqneri amenamec ev riskayin xumb en kazmum <1tarekan erexanery: Yuraqanchyur or aveli qan 1000 erexa glxugheghi vnasvacqi hetevanqov hashmandam e darnum amboghj kyanqi yntacqum:
Erexaneri vnasvacqneri hetevanqov arajacac mahvan elqeri 21%-y paymanavorvac e jraheghdzutyamb, isk mahacutyan amenabardzr cucanishy grancvum e 0-4 tariqayin xmbum:
AHK taracashrjani erkrnerum chkanxamtacvac vnasvacqneric erexaneri mahacutyan errord himnakan pattchary tunavorumnern en։ Nshvac vnasvacqneric tarekan shurj 125.000 Ayrvacqneric erexaneri mahacutyan aveli qan 95%-i pattchary krakic ayrvacqnern en: Krakic stacvac ayrvacqneric amen tari mahanum e shurj 260.000 erexa: Taq heghukneric kam ayl pattcharneric arajacac teghayin ayrvacqnery evs hamarvum en voch mahacu vnasvacqneri ev hashmandamutyan arajacman taracvac pattchar:
Hamadzayn HH AN aroghjapahutyan teghekatvakan verlucakan azgayin kentroni 2016t.-i tvyalneri, 0-18 tarekan erexaneri shrjanum vnasvacqneri, tunavorumneri ev ayl artaqin pattcharneri azdecutyan hetevanqov paymanavorvac mahacutyuny nuyn tariqayin xmbi mahacutyan yndhanur karucvacqum zbaghecnum er arajin horizonakany: kazmelov 22.4%, ynd vorum bolor tariqayin xmberum tghaneri shrjanum mahacutyuny grete 5 angam bardzr er։
Erexaneri mot vnasvacqneri arajacman xndrum eakan nshanakutyun unen nranc anatomiafiziologiakan ev hogebanakan arandznahatkutyunnery, fizikakan ev mtavor zargacumy, kencaghayin hmtutyunneri anbavararutyuny, mec hetaqrqrasirutyuny ev ayln:
Erexaneri vnasvacqnery, himnakanum: nranc nkatmamb anbavarar hskman ev ushadrutyan hetevanq en: Mankakan kencaghayin vnasvacqneri bazmazan pattcharneric kareli e arandznacnel :
• erexayi sxal xnamqy
• tnayin kencaghavarutyan kargukanoni bacakayutyuny
• dastiarakutyan teracumnery tany ev dprocum, yndhanur ogtagorcman vayrerum tchisht pahvacqi bacakayutyuny:
Usti, mankakan vnasvacqneri mec masy kanxargeleli e: Kanxargelman mijocnernic en:
• erexaneri nkatmamb verahskoghutyan uzheghacumy, anvtang zhamanci kazmakerpumy
• deghorayqi ev tunavor nyuteri pahpanumy erexaneri hamar anhasaneli /dzhvar hasaneli tegherum
• tchanaparhayin ertevekutyan kanonneri usucumy erexanerin
• erexanerin xaghalu hamar hatuk taracqneri hatkacumy
• tchanaparhi banuk maserum xagheri ev charatchtchiutyunneri argelumy,
• erkarorya xmberi kazmakerpumy (krtser ev mijin tariqi dprocakanneri hamar)»:
