ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+18 °C, +16 °C ... +29 °C Vaghy:+29 °C
Arcaxahayeri brni teghahanumy anhaghtahareli mshakutayin ev humanitar tchgnazham e steghcel
19:00, 22.06.2024 | mamul.am
832 | 0

2000 tvakani dektemberi 4-i MAK-i Glxavor asambleayi 55/76 banadzevov hunisi 20-y nshvum e vorpes Phaxstakanneri hamashxarhayin or: ashxarhum phaxstakanneri masin irazekvacutyan bardzracman npatakov։ Sa evs mek azdak e ashxarhin hishecnelu brni teghahanvac arcaxahayeri iravunqneri xaxtumneri, ayd tvuւm: mshakuyti iravunqi xaxtumneri masin, vori pattcharov nranq zrkvac en irenc patmamshakutayin vayrer aycelelu, hamaynqi mshakutayin kyanqin masnakcelu ev avandakan giteliqy serundnerin phoxancelu hnaravorutyunic։ Ays masin grum e monumentwatch.org-y:

Adrbejani sandzazercac 2020 tvakani 44-orya paterazmi ev 2023 tvakani septemberi 19-i razmakan gorcoghutyunneri ardyunqum Arcaxic brni teghahanvacneri yndhanur tivn aveli qan 120 hazar e։

Brni teghahanutyan ardyunqum arcaxahayery taranjatvel en irenc social-mshakutayin arzheqneric, zrkvel patmakan hayreniqi bnutyan, hushardzanneri, hamaynqi ev mshakutayin landshafti het kapvac giteliqy, sovoruytnern u praktikanern iracnelu ev apaga serundnerin phoxancelu hnaravorutyunic։ Patma-mshakutayin hushardzanneric brni heracumy, dranc vochnchacumn u pghcumn anhaghtahareli martahraverner en steghcel mshakuyti iravunqi hamaparphak iracman hamar: Hamaynqayin kyanqi kazmaqandman gorcyntacy, bnakan mshakutayin mijavayric u landshaftic heracumy pattchar en dardzel naev voch nyutakan zharangutyan bazmativ tarreri: barbari, avandakan utestneri, arhestneri, toneri, pharatoneri, hamaynqayin xagheri, gyughatntesakan ev kencaghavarman mshakuyti astitchanakan anhetacmany, mshakutayin voch formal krtutyan kasecmann u steghcel inqnutyan amboghjakanutyan pahpanutyan hamakargayin xndirner։

Hishyal bolor gorcyntacnery ughigh kerpov arnchvum en arcaxahayeri mshakuyti iravunqi xaxtumneri ev iracman xndirneri het։

Mshakuyti iravunqi arajin hamyndhanur erashxiqy «Mardu iravunqneri ev himnarar azatutyunneri veraberyal» hrchakagri 27-rd hodvacn e․ «Yuraqanchyur voq uni hamaynqi mshakutayin kyanqin azatoren masnakcelu (United Nations. 1948. Universal Declaration of Human Rights, Art. 27.1. Paris: United Nations), arvesty vayelelu, gitakan arajyntacin ev dra ogutnerin masnakcelu iravunq» amragrumov: Verjinis YUNESKO-i meknabanutyuny hastatel e, vor hamaynqi mshakutayin kyanqin masnakcelu iravunqy erashxavorum e naev mshakutayin zharangutyan hasaneliutyan, mshakutayin praktikanerin masnakcelu ev vayelelu yuraqanchyuri iravunqy։

Mshakuyti iravunqi qnnutyan mek ayl arancqayin aghbyur e MAK-i «Tntesakan, socialakan, qaghaqakan ev mshakutayin iravunqneri» mijazgayin Dashnagri 15-rd hodvacy, vorn ir 1/a ketov mshakuyti iravunqy sahmanum e vorpes «․․․yuraqanchyur anhati: ir mshakutayin kyanqin masnakcelu iravunq (Committee on Economic, Social and Cultural Rights, 2009, General Comment No. 21)»։

Shat phordzagetneri gnahatmamb brni teghahanumy sharunakvogh paterazmi dzev ev brnutyun e: gerazancelov nuynisk paterazmi arhavirqnery։ Ayn naev hancagorcutyun e mijazgayin sovorutayin iravunqi hamadzayn (International Committee of the Red Cross; ICRC; 2019, April; Displacement in Times of Armed Conflict: How International Humanitarian Law Protects in War and Why It Matters. p. 22)։

Phordzelov gnahatel brni teghahanman ardyunqum arcaxahayeri mshakuyti iravunqi xaxtumnery, menq areresvum enq mi qani xndirneri, voronq nerarum en mshakutayin zharangutyan taracqner mutqi argelumy, mshakutayin praktikaneri, inqnutyan sharunakakanutyan ev versteghcman kasecumy, hogebanakan travmanery ev inqnutyan zhxtumy։ Hamaynqneri brni tarhanman u inqnutyan tarreri otarman bacasakan hetevanqneric e naev ancyali socialakan hishoghutyan mtagnumy։

Arcaxahayeri brni teghahanumy anhaghtahareli mshakutayin ev humanitar tchgnazham e steghcel։ Phaxstakanneri mijazgayin ays ory hramayakan e: tchanachel ev andradarnal nranc mshakutayin iravunqneri xaxtumnerin: Arcaxahayeri harust mshakutayin zharangutyan pashtpanutyunn u pahpanumy voch miayn ardarutyan xndir e, aylev eakan hamashxarhayin mshakutayin xtchankari bazmazanutyunn u harstutyuny pahpanelu hramayakan։

Kisvir ays nyutov:
20:30, 27.06.2024
760 | 0
depi ver