Էդ որ ասում ենք "Հանրապետական պարտիա", "հանրապետական", "հանրապետականություն" ու նման բաներ, վաղուց սպառված հասկացություններ են: Հանրապետականությունը որպես շարժում սրանից մի քանի դար առաջ հանդես էկավ որպեսզի պայքարի միապետականության դեմ: Եվրո - ամերիկյան լուսավորական գաղափարախոսների կողմից առաջ քաշված ներկայացուցչական մեծամասնական կառավարման համակարգ ստեղծելու ուղղակի արտահայտման ձևը իբր հանրության համար ու նրա կողմից կառավարվող պետություն ստեղծելու ձգտումն էր: Ընդ որում, պայքար մղելով բնույթով տոտալիտար միապետականության դեմ, հանրապետականությունը իրա հերթին վերածվեց տոտալիտարիզմի: Միապետականությունը էսօր իսպառ ջախջախված վիճակումա անգամ միապետական հարուստ ավանդույթներ ու պատմություն ունեցող եվրոպական երկրներում, եթե չասենք, որ Հայաստանում չի էղել անգամ նման հասկացություն ժամանակային առումով շուրջ յոթ դար տևողությամբ: Հետևաբար, էսօր ասել "Ես հանրապետական եմ", նշանակումա ասել. "Ես տոտալիտար եմ հանրապետական մատոռով", քանի որ հարցա ծագում. որդեղ ման գանք միապետականներին որպես քաղաքական հակակշիռ ուժ քո հանրապետական ըլնելուն: Սա շատ լուրջ բանա: Լուրջա էնքանով, որ էս առումով տոտալ - հանրապետական են բոլոր պարտիաները` դաշնակցականները, ռամկավարները, հնչակյանները, կոնգրեսական - ՀՀՇականները ու մնացածը` առանց բացառության: Հանրապետության ու հանրապետական կառավարման ձևի ջատագով էս տոտալ իրավիճակում չկա բացարձակապես միապետության` միապետականության շահերը արտահայտող և ոչ մի քաղաքական պարտիա: Նման պայմաններում ուղղակի հանրապետական տոտալիտարիզմը ակնհայտ ու միաժամանակ տխուր փաստա: Մի տոտալիտարիզմին փոխարինելա մի ուրիշ, ընդ որում առավել վմասակար տոտալիտարիզմը:


Հեղինա՝ ՍՏԵՓԱՆՆ ԱԲՐԱՀԱՄՅԱՆ


Շվեդիա, Էնշոփինգ


03.11.2018