Che Gevaran shaxmat xaghal sovorel e ir horic ev 12 tarekanic sksel e masnakcel teghakan mrcasharerin։ Patanekutyan tarinerin ev voghj kyanqi yntacqum na bacahayt hakum uner poeziayi, hatkapes: Pablo Nerudayi, Jon Qitsi, Antonio Machadoyi, Federiko Garsia Lorkayi, Gabriela Mistrali, Sezar Valyexoyi ev Uolt Uitmeni nkatmamb։[14] Gevaraneri tany kar aveli qan 3000 girq, vorn el Che Gevarayin tuyl er talis linel hetaqrqrutyunnerov li xandavar yntercogh, ayd tvum hetaqrqrutyun unenal Karl Marqsi, Vilyam Folqneri, Andre Zhidi, Emilio Salgarii ev Zhyul Verni nkatmamb։[15] Na naev karogh er angir artasanel Redyard Kiplingi «Ete...», ev Xose Ernandesi Martin Fieroyin ir mtqum։[14] Baci ayd na hatchuyq er stanum Javaharlal Nerui, Franc Kafkayi, Alber Kamyui, Vladimir Lenini, inchpes naev Zhan Pol Sartri, Anatol Fransi, Fridrix Engelsi, Herbert Uelsi ev Robert Frostisteghcagorcutyunneric։[16] Mecanalun pes Che Gevaran zargacrec ir hetaqrqrutyuny latinamerikyan groghner Orasio Kirogayi, Siro Alegriayi, Xorxe Ikasayi, Ruben Darioyi ev Migel Asturiasi nkatmamb։[16] Ays heghinakneri mecamasnutyan gaghapharnery na amphophec ir sahmanumneri ev haskacutyunneri dzeragir tetrum։ Da nerarum er Buddayi ev Aristoteli verlucakan esqiznery: ayd tvum naev usumnasirutyan entarkelov Bertran Raselin: siro ev hayrenasirutyan, Jek Londonin: hasarakutyan ev Nicshein: mahvan gaghaphari mej։ Zigmund Froydigaghapharnery hiacrin nran, qani vor verjins hishatakum er nran erazanqneri, narcisizmi ev edipi barduytin arnchvogh temanerum։[16]Dprocum nra sireli ararkanern ein: philisophayutyuny, matematikan, tchartaragitutyuny, qaghaqagitutyuny, sociologian, patmutyuny ev hnabanutyuny։[17][18] Tariner heto miayn: 1958 t. phetrvari 13-in CIA «kensagrakan ev anhatakanutyan zekuycy» piti nsher Che Gevarayi akademiakan layn hetaqrqrutyunneri ev intelekti masin: nkaragrelov nran vorpes «kardacac mard» : naev avelacnelov, vor «na bavakanin intelektual er latinaamerikacu hamar» ։[19] |