Monte Charlzi Melqonyan, «Avo» (noyemberi 25, 1957, Viseylia, Tulare shrjan, Kalifornia, Amerikayi Miacyal Nahangner - hunisi 12, 1993, Marzili, Arcax), Hayastani azgayin heros, Arcaxi heros, arcaxyan paterazmi aktiv masnakic, hayazgi hramanatar, HAHGB naxkin andam, Libanani qaghaqaciakan paterazmi ev Irani shahi dem payqari aktiv masnakic։ Cnvel e 1957 tvakani noyemberi 25-in Mec Eghernic phrkvac ev AMN Kaliforniayi Viseylia qaghaqum hangrvanac hayi yntaniqum։ 1972 tvakanii amrany tasnhingamya Monte Melqonyany avartum e mijnakarg dprocy։ Minch avag dproci nor usumnakan tarva meknarky dproci tnoren Deyvid Greymsi arajarkov meknum e Tchaponia: erkri amenaheghinakavor «Tokyo Kamata High School» dprocum usumy sharunakelu npatakov։ Montei: Tchaponia ugharkelu voroshumy patahakan cher kayacvel. na erkar zhamanak aycelum er karatei xmbakner ev Kaliforniayi nahangi patanineri minchev 14 tarekanneri xmbi chempionn er, usumnasirel er tchaponakan mshakuyty, ayd tvum: masnakcel er tchaponeren lezvi dasyntacnerin։ Mek u kes tarum tchaponakanp Osaka qaghaqi varzharann avarteluc heto meknum e Haravayin Korea, ashakertum buddayakan vanakani mot։ Apa gnum e Vietnam, akanates linum paterazmakan gorcoghutyunnerin, steghcum bazmativ lusankarner molegnogh paterazmi masin։ Veradarnum e Amerika: liovin tirapetac tchaponerenin u karatei martarvestin։ 20 tarekanum yndunvum e Kaliforniayi Berklii hamalsaranum: Layn ashxarhynkalum u yndunakutyunner unenalu shnorhiv chors tarva dasyntacn avartum e krknaki titghosov: stanalov «Hnagitutyan ev asiakan patmutyan masnageti» vkayakanner։ Hamalsaranum usanelu tarinerin himnum e «Hay usanoghakan miutyun» xmbaky ev kazmakerpum cucahandes: nvirvac 19-rd dari verjin ev 20-rd dari skzbin Osmanyan kaysrutyunum ev Turqiayi Hanrapetutyunum irakanacvac Hayoc ceghaspanutyany։ Montei avartakan tezy nvirvac er Vani tagavorutyan zhayraphor dambaranneri usumnasirutyany, vory na pashtpanum e 1978 t.-in։ Aynuhetev yndunvum e Oqsfordi hamalsaran, sakayn Anglia meknelu phoxaren na gnum e Arevmtyan Hayastan, vorpeszi usumnasiri ev chaphagri Vaspurakani hnaguyn zhayraphor dambarannern u kacarannery։ 1978 tvakani ashnany meknum e Iran, apa Libanan: masnakcelu Beyruti hay hamaynqi inqnapashtpanutyan marterin։ 22 tarekanum arden liovin tirapetum e anglerenin, franserenin, ispanerenin, italerenin, turqerenin, parskerenin, tchaponerenin, qrderenin։ Libanani qaghaqaciakan paterazm 1978 t.-i ashnany meknum e Iran, masnakcum Irani shahi dem kazmakerpvac cuycerin։ Nuyn tvakanin meknum e Libanan, vortegh qaghaqaciakan paterazmy hasel er ir gagatnaketin։ Beyrutum masnakcum e hay hamaynqi inqnapashtpanutyan marterin։ Aystegh na sovorum e araberen ev arden 22 tarekanum liovin tirapetum er hayerenin, anglerenin, franserenin, ispanerenin, italerenin, turqerenin, parskerenin, tchaponerenin, qrderenin։ Hayastani azatagrutyan hay gaghtni banak: 1980t.-ic andamagrvelov Hayastani azatagrutyan hay gaghtni banakin: kartch zhamanakum dardzel e nra ghekavarneric meky։ 1981 t.-in nra masnakcutyamb kazmakerpvec haytni Van razmagorcoghutyuny: 1981 t.-i noyemberi 11-in Fransiayi Orli odanavakayanum Monten dzerbakalvec keghc andznagir ev atrtchanak krelu meghadranqov։ Na skzbum datapartvec 4 amsva azatazrkman, isk aveli ush datarany voroshec vtarel nran Fransiayic։ Dataranum Monten haytararec: «Bolor hayery keghc andznagrer en krum: fransiakan, amerikyan, dranq keghc klinen aynqan zhamanak, qani der dranq haykakan chen...» ։ 1985 t.-in na noric keghc andznagrov zhamanec Fransia ev mi qani amis anc noric dzerbakalvec «ahabekchutyun» kazmakerpelu meghadranqov։ Monten bantic durs ekav 1989 t.-i hunvari 16-in։ Hodvacnerov handes e ekel Pharizi «Hay Payqar» ev Londoni «Kaycer» terterum, «Sardarapat» amsagrum, naev angleren mi sharq grqerum: hayoc azgayin harceri ardaraci pahanji ev iravunqi masin, voronq luys en tesel Londonum։ Arcaxyan azatamart: 1989 t.-in fransiakan bantic azatveluc heto 1991 t.-in galis e Hayastani Hanrapetutyun, vortegh arden sksvel ein hay-adrbejanakan zinvac yndharumnery։ Himnum e «Hayrenaserneri» jokaty։ Erevanum yot amis ashxatum e Gitutyunneri akademiayum: grelov ev hratarakelov «Hayastany ev harevannery» girqy։ Nuyn tvakani septemberin meknum e Arcaxi Hanrapetutyun, vortegh nran anvanakochum en Avo makanunov։ Razmakan tesankyunic masnagitakan bardzr hmtutyunner cucaberelu shnorhiv 1992 t.-in standznum e Martunu pashtpanakan shrjani shtabi peti partakanutyuny։ Aystegh kartch zhamanakum na ir ankeghcutyamb u maqrutyamb shahec voch miayn teghi bnakchutyan, aylev yndhanrapes, hamayn hayutyan sern u harganqy։ Nra ghekavarutyamb Martunin dardzav Arcaxi amenapashtpanvac u amenamartunak shrjany։ 1993 t.-i mart-april amisnerin nra ghekavarutyamb azatagrvec naev Qarvatchary: Spanutyuny: Shrjanarvum en Monte Melqonyani mahvan mi sharq tarberakner inchpes haykakan, aynpes el adrbejanakan teghekatvakan dashtum։ HH pashtonakan teghekatvutyan hamadzayn Monten spanvel e 1993 t.-i hunisi 12-in adrbejanakan zrahameqenayi krakocic, erb hetaxuzutyan npatakov martynkerneri het aycelel e Aghdami shrjani Marzili gyughi matuycner։ Montei hishatakin grvel ev katarvel en bazmativ erger, nkarahanvel en bazmativ vaveragrakan filmer ayd tvum: chors masic baghkacac Gaghaphari zinvory Goyamart studia, Sa mer verjin payqary chi, 00-n kapi mej e, Monte Melqonyani verjin radiokapi dzaynagrutyun, Sur ankyun haghordashari «Mer zhamanaki herosy» bazhnum Monte Melqonyani masin tesanyut ev ayl filmer: |