Հայաստանը Ռուսաստանից փոխանցումների աճով առաջ է անցել Ղազախստանից և Վրաստանից։

Զորահավաքի սկզբից հետո ռուսաստանցիների միջոցների կտրուկ հոսք արձանագրած ոչ բոլոր երկրներն են բարձր ծավալ պահպանել մեկ տարի անց։ Ռուսաստանից փոխանցումների առաջատարը Հայաստանն է․ մուտքերի ծավալը նույնիսկ ավելի բարձր է, քան մեկ տարի առաջ։ Վրաստանում և Ղազախստանում իրավիճակը հակառակն է։ Այս մասին գրում է РБК-ն՝ վկայակոչելով հարևան երկրների կենտրոնական բանկերի վիճակագրությունը։

Վերլուծության համար օգտագործվել են Ղազախստանի, Վրաստանի և Հայաստանի, ինչպես նաև Ղրղզստանի կարգավորիչների տվյալները։ Այդ երկրների կենտրոնական բանկերը տալիս են առավել մանրամասն և օպերատիվ վիճակագրություն Ռուսաստանից փոխանցումների վերաբերյալ, թեև դրանց մեթոդաբանությունները տարբեր են: Հաշվարկներն անդրադարձել են 2022 թվականի սեպտեմբերից մինչև 2023 թվականի օգոստոսն ընկած ժամանակահատվածին, իսկ միջտարածաշրջանային տարբերությունները հարթելու համար յուրաքանչյուր ամսվա տվյալները համեմատվել են 2021 թվականին Ռուսաստանից այս կամ այն երկիր փոխանցումների միջին ամսական ծավալի հետ։ Փոխանցումների գումարը փոխարկվել է ռուբլու։ Արժույթի ընտրությունը պայմանավորված է նրանով, որ պատժամիջոցների պատճառով ռուսական բանկերից արտարժութային փոխանցումները չեն գործում։ Բացի այդ, դա օգնում է խուսափել արժույթների փոխարժեքի հետ կապված գնահատակի անճշտությունից։

2023 թվականի օգոստոսին ռուսաստանցիները Հայաստան են փոխանցել 32,8 մլրդ ռուբլուն համարժեք գումար կամ 2021 թվականի միջին ամսական փոխանցումների 618,9%-ը (այսինքն ՝ 7,2 անգամ ավելի)։ Համեմատության համար նշենք, որ 2022 թվականի սեպտեմբերին այդ ցուցանիշը կազմել է 24,8 մլրդ ռուբլի (467,9%)։ Ռուսաստանից Վրաստան անդրսահմանային փոխանցումներն օգոստոսին կազմել են 5,7 մլրդ ռուբլի (228%), ինչը, ընդհակառակը, զգալիորեն ցածր է նախորդ տարվա համեմատ։ Կարգավորիչը մանրամասն չի բացատրում, թե ինչ է հաշվի առնվում այս գումարի մեջ: Օգոստոսին Ռուսաստանից Ղազախստան է ուղարկվել 1,6 միլիարդ ռուբլի՝ 2021 թվականի միջին ամսական արժեքի 207,9%-ը։ Անցյալ տարվա հոկտեմբերին ՝ զորահավաքի սկզբում, այդ ցուցանիշը կազմել է 2021 թվականի մակարդակի 726,3%-ը։ Բայց այս վիճակագրությունը հաշվի է առնում միայն դրամական փոխանցումների համակարգերի միջոցով ուղարկումները՝ «Զոլոտայա Կորոնա», Contact, «Յունիսթրիմ» և այլն։

Ընդհանուր առմամբ, 2022 թվականի սեպտեմբերից մինչև 2023 թվականի օգոստոսը Ռուսաստանից Հայաստան է փոխանցվել 322,1 մլրդ ռուբլի։ Փոխանցումների ամսական ծավալները կազմել են 19,6 մլրդ ռուբլի (2023 թվականի հունվարին) մինչև 44 մլրդ ռուբլի (2023 թվականի փետրվարին)։ Համեմատության համար նշենք, որ 2021 թվականին միջին հաշվով ամեն ամիս Ռուսաստանից Հայաստան է փոխանցվել մոտ 5,3 մլրդ ռուբլի։

2022 թվականին Հայաստան են մեկնել 108-110 հազար ռուսաստանցիներ, ասել է երկրի էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը։ Բացի այդ, նրա տվյալներով, անցյալ տարի գրանցվել է 2,5 հազար իրավաբանական անձ։ Որոշ ընկերություններում հաստիքները կարող են հասնել 600-700 մարդու։ Հայաստանը դարձել է ռելոկացիայի հայտնի ուղղություն ՏՏ մասնագետների շրջանում, որոնք մինչ օրս բնակվում են Հայաստանում։ Այս մասին ասել է «Կոսենկով և Սուվորով» իրավաբանական ընկերության գործընկեր Կոնստանտին Սուվորովը:

«Ռուսաստանի և Հայաստանի ֆինանսական համակարգերը բավականին ուժեղ ինտեգրված են, Հայաստանը նույնպես բավականին լայնորեն աշխատում է «Միր» քարտերով՝ ի տարբերություն այլ երկրների, ուստի Հայաստանը կարող է կարևոր ֆինանսական հանգույց հանդիսանալ Ռուսաստանի կամ այլ երկրներում արտասահմանյան հաշիվներ օգտագործող ռուսաստանցիների համար։ Հայաստանյան քարտերին գումար ուղարկելով՝ կարելի է այն հետագայում ուղարկել այլ բանկեր եւ երկրներ սովորական գործիքների եւ ենթակառուցվածքների միջոցով, այդ թվում՝ SWIFT համակարգի միջոցով»,- ասում է «Սկոլկովո» կառավարման դպրոցի բլոկչեյնի և ֆինտեխի լաբորատորիայի ղեկավար Եգոր Կրիվոշեան։