ՀՀ ՊԵԿ նախկին նախագահ Դավիթ Անանյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «Ցավոք սրտի և բարեբախտաբար․․․
Ցավոք սրտի Հայ առաքելական եկեղեցին միակ ինստիտուցիոնալ կառույցն է, որ ազգային գաղափարախոսություն է քարոզում...
Ակնհայտ է, որ քաղաքագիտական վերլուծության համատեքստում ինստիտուցիոնալ կառույցների դերը ազգային գաղափարախոսության ձևավորման և առաջմղման գործում առանցքային է՝ պետականության և ազգային ինքնության կառուցվածքը դիտարկելիս: Հայ առաքելական եկեղեցու օրինակն ընդգծում է նրա դիրքորոշման եզակիությունն ու, միաժամանակ՝ բարդությունը հայ հասարակական կյանքի և պետության գործունեության համատեքստում։ Ցավոք սրտի Հայոց եկեղեցին հանդես է գալիս որպես հիմնական դերակատար, որի գործունեությունը որքան գաղափարական է, այնքան էլ հոգևոր՝ ուղղված ազգային արժեքների և իդեալների ձևավորմանն ու պահպանմանը։
Հայ Առաքելական Եկեղեցին, ունենալով խոր արմատներ և մեծ հարգանք հայ հասարակության կառուցվածքում, ցավոք սրտի իրենից ներկայացնում է ազգային պետության զարգացման գաղափարին առնչվող հայեցակարգերի առաջմղման եթե ոչ միակ, ապա գոնե՝ կենտրոնական հարթակը։ Ցավոք սրտի այն միակ բացառիկն է, որ հանդես է գալիս որպես կատալիզատոր ազգային գիտակցության ամրապնդմանն ու պետական ինքնիշխանության ձգտումներին աջակցելու գաղափարների ձևակերպման և տարածման գործընթացներում։
Սակայն Հայ առաքելական եկեղեցու հնարավորությունները՝ որպես ազգային-ազատագրական շարժման առաջնորդի, սահմանափակված են նվիրապետական կանոններով և իր հոգևոր առաքելության գիտակցմամբ։ Հայոց Եկեղեցին, չնայած իր բարոյական և գաղափարական զգալի ռեսուրսներին, բախվում է սահմանափակումների քաղաքական և ռազմական ոլորտներում, որոնք, ցավոք սրտի, խոչընդոտում են ազգային-ազատագրական համապարփակ ջանքերն ուղղորդելու և աջակցելու նրա կարողությանը։
Մյուս կողմից, չնայած Հայ Առաքելական Եկեղեցու պատմական և ժամանակակից այս փուլում ցուցադրվող խրոխտ կեցվածքին, ցավոք սրտի, միասնական ազգային ռազմավարություն ձևավորելու նպատակով հայ հասարակության տարբեր սոցիալական շերտերի և քաղաքական խմբերի կողմից այս ինստիտուցիոնալ կառույցի շուրջ անգամ համախմբման ջանքեր չեն նշմարվում։ Եկեղեցու շուրջ համախմբվելու ջանքերի բացակայությունը ընդգծում է հայկական հասարակական-քաղաքական միջավայրի մասնատվածությունը և մատնանշում ազգային երկխոսության բացակայությունը, որն ակնհայտորեն մեզ բոլորիս պարտադրում է ռազմավարական պլանավորման լրացուցիչ գործիքների և հարթակների մշակման գործընթացներ ձեռնարկել:
Այնուամենայնիվ, մեր պետության և ազգի գոյութենական ճգնաժամի արդի փուլում, բարեբախտաբար, առկա է գոնե մեկ ինստիտուցիոնալ կառույց՝ ի դեմս Հայ Առաքելական Եկեղեցու, որը քարոզում է ազգային գաղափարախոսություն և հայ հասարակության ու պետականության մեջ ընդգծում է ազգային ինստիտուցիոնալ կառույցների առկայության ու ակտիվության կարևորությունը՝ ազգային ինքնության գաղափարական հիմքի ձևավորման գործում։ Բարեբախտաբար, Հայ Առաքելական Եկեղեցին իր գործունեությամբ ու քարոզներով բացահայտում է ազգային-ազատագրական ջանքերը ղեկավարելու և համակարգելու՝ այս կառույցների կարողությունների ներկայիս բացերը՝ ընդգծելով ավելի լայն հասարակական-քաղաքական մոբիլիզացիայի և ինտեգրման անհրաժեշտությունը»։