Amsterdami Surb Hogi ekeghecu norasteghc gradarany hamalrvec nor u arzheqavor grqov
Arcatazard kashve shqegh kazmov ays girqy 1805 t․ tpagrvel e Kostandnupolsum։ Parunakum e chors Avetarannery, ev aratoren zardarvac e phoragrankarnerov, zardatarerov, glxazarderov, verjnazarderov, lusancazarderov։ Girqy patkanel e mahtesi Simion Barbareancin, vor cagumov bitlisci er, ev bnakvum er Kars qaghaqum։ 1886 tvakanin nra hamar hishatakarane grel Karsi Surb Nshan ekeghecu qahana Ter Shmaւon Marugeancy։ Hishatakarany dzevakerpvac e hin dzeragrayin avanduyti hamadzayn։ Hishatakarani verjum nshvac e naev, vor 1886 t․ hunisi 20-in Rusastani kaysr Agheqsandry hraman er tvel zinvorner ugharkel Kovkas։ Parz che, te inchpes ays girqy haytnvel e Niderlandnerum, sakayn gtnvel e 2010 t․ mahacac boghoqakan hogevor hoviv H․B․ van der Steyni andznakan gradaranum։ Yst nran, girqn ir het berel er ceghaspanutyuny verapracneric meky։ Hovvi vordi Pimn ays arzheqavor girqy nvirel e Surb Hogi ekeghecun։ Evangelarium, Constantinopel 1805 Dit boek, in een schitterend leren omslag met zilverbeslag, is in 1805 gedrukt in Constantinopel. Het bevat de vier Evangeliën, en is rijkelijk versierd met houtsneden, sierletters en versieringen aan het begin en einde van hoofdstukken en in de marges. Het is het eigendom geweest van Simion Barbareants, die ooit een bedevaart heeft gemaakt naar Jerusalem, afkomstig was uit Bitlis en woonachtig in Kars, West-Armenië (nu Turkije) . In 1886 heeft hij een colofon laten schrijven door de priester van de Surp Nshan kerk in Kars, Vader Shmavon Marugeants. Dergelijke colofons waren gebruikelijk in Armeense oude handschriften. Aan het einde van het colofon wordt ook gemeld dat op 20 juni 1886 de Russische tsaar Alexander bevel heeft gegeven om soldaten naar de Kaukasus te sturen. Hoe dit boek precies in Nederland is beland is niet duidelijk, maar het is eigendom geweest van de in 2010 overleden ds. H.B. van der Steen. Naar zijn zeggen is het boek meegebracht door een overlevende van de genocide in 1915. Zijn zoon Pim heeft dit kostbare boek geschonken aan de Surp Hoki kerk. |