999 թ., Գարեգին Ա կաթողիկոսի մահվանից հետո, Գարեգին Ներսեսյանն սկսեց ակտիվորեն զբաղվել ընտրարշավով։ Իր ընտրվելու դիմաց այն ժամանակվա ՀՀ վարչապետ ամենակարող Վազգեն Սարգսյանին առաջարկել էր 20 միլիոն դոլար։ Իր պարտավորությունների բաժինը Սարգսյանն իրականացրեց կոշտությամբ և դաժանաբար. Հայաստանի թեմերի ղեկավարները ստիպված էին իրենց ձայնը տալ Գարեգին Ներսեսյանին։ Ընտրության ժամանակ` հոկտեմբերի 27-ին, Վազգեն Սարգսյանը սպանվեց, իսկ պատգամավորները պատանդ վերցվեցին։ Կարելի էր ենթադրել, որ նորընտիր կաթողիկոսն առաջին հերթին կուղևորվի Ազգային ժողով և որպես միջնորդ հանդես կգա ահաբեկիչների համար, սակայն հաղթանակի ցնծությունը ստվերել էր մարդկային կարեկցանքն ու Պատրիարքի պարտքն իր հոտի առաջ։ Հաղթանակը տոնել էին մինչև առավոտ` թաքուն ուրախանալով խոշոր վարկատուից այնքան անսպասելի ձերբազատման համար։ Վազգեն Սարգսյանի մահվանից հետո կարճ ժամանակով ՀՀ վարչապետ նշանակվեց նրա եղբայր Արմեն Սարգսյանը [մյուս եղբայր Արամը – ՃՊԱ], ով երեք մեքենաներով զինված մարդկանց հետ ժամանեց Էջմիածին` կաթողիկոսարան, պահանջելով մարել 20 միլիոն դոլարի «պարտքը» ։ Գարեգին Բ-ն խոստացավ վճարել մինչև վերջին ցենտը, սակայն ժամանակ խնդրեց։ Դրամական աղբյուրների տենդագին որոնումը հանգեցրեց մի հետաքրքիր տարբերակի. Մոսկվայում սկսվել էր Հայոց առաքելական եկեղեցու «Սուրբ խաչ» մայր տաճարի շինարարությունը։ Նոր Նախիջևանի և Ռուսաստանի թեմի առաջնորդ Տիրան արքեպիսկոպոս Կյուրեղյանը կարողացել էր ապահովել մոսկովյան կառավարության մի շատ կարևոր որոշում։ 16 միլիոն դոլարի չափ գումարը (մոսկովյան կազմակերպությունների եկամտահարկը), որը պետք է փոխանցվեր Մոսկվայի քաղաքային բյուջե, կարող էր փոխանցվել հայկական տաճարի Դրամական աջակցության հիմնադրամին, որի ղեկավարն է Տիրան Կյուրեղյանը։ (Տաճարի և մշակութային-լուսավորչական կենտրոնի շինարարության ընդհանուր արժեքը գնահատված է 23 միլիոն դոլար) ։ Փողերը կարծես ձեռքին էին հոսում։ Իսկ շինարարությո՞ւնը։ Կարևորը «պարտքի» հետ կապված հրատապ խնդրի լուծումն է, իսկ տաճարի շինարարությունը…