Աշխարհին այդ երևույթը հայտնի է «հարակիրի» անվամբ: Բառի առաջին բաղադրիչը՝ «հարա» -ն, բուն իմաստով նշանակում է «փոր», «որովայն», իսկ ավելի ստույգ՝ պորտից հինգ սանտիմետր ցած գտնվող աջ ու ձախ մասը: Բայց ճապոներենում «հարա» եզրույթը նշանակում է նաև «հոգի», «խելք», «բնավորություն», «մտադրություններ», «խորիմաստ մտքեր», մի խոսքով՝ այն բոլոր իմաստները, որոնք մենք դնում ենք «սիրտ», «ջիգյար» եզրույթների մեջ: «Հարա» եզրույթը ճապոներենում մի շարք կայուն դարձվածքների պարտադիր բաղադրիչ է հանդիսանում: Օրինակ՝ վճռականությամբ լի մարդը, ճապոնացիների կարծիքով, հանգիստ վիճակի է բերել իր «հարա» -ն (հարա-օ-կիմերու), իսկ երբ մարդը զայրանում է, նրա «հարա» -ն վեր է բարձրանում (հարա-օ- տատերու) և, վերջապես, երբ ճապոնացին տեսնում է, որ մարդն անկեղծ է խոսում, ասում է, թե նրա «հարա» -ն բաց է (հարա-կիրի): Ահա թե ինչու որովայնահատմամբ ծիսական ինքնասպանությունը «հարակիրի» է անվանվել: Բայց ճապոնացիները պատվախնդիր ինքնասպանությունների մասին խոսելիս ավելի հաճախ գործածում են «սեպուկու» կամ «կապուկու» եզրույթները: «Սեպուկու» նշանակում է փորապատռում: Եթե «սեպուկուն» -ն որպես պատիժ է նշանակվել, ապա ասել են, թե հանցավորը գիտակցել է իր մեղքը, և դա համարժեք է «Ես վատ արարք եմ կատարել, ես ամոթահար եմ խղճիս առջև, և ինձ պատժում եմ սեփական ձեռքերով» խոսքերին: Երբ մարդը, մեղավոր չլինելով, այնուամենայնիվ, «սեպուկու» է կատարել, ապա դա նշանակել է, թե «Ես անմեղ եմ, բայց ուզում եմ ձեզ ցույց տալ իմ հոգին, որպեսզի դուք ինքներդ կարողանաք դատել այդ մասին»: Որովայնացավը շատ մղկտացնող ցավ է, ուստի սեփական որովայնը պատռելը տանջալի մահ է նշանակում: Ահա թե ինչու նա, ով «սեպուկու» է կատարել իրավունք է ունեցել ասել վկային. «Ազդարարիր, որ ես արիաբար մեռա»: Ե՛վ «մահը մարտում» և՛ «մահը փսիաթի վրա» (սեպուկուն կատարվել է փսիաթի վրա) սամուրայները հավասարարժեք հերոսություն են գնահատել: 14-րդ դարում ինքնասպանությունը սամուրայական Ճապոնիայում ավելի բարձր է գնահատվել, քան մահը կռվում: Այն դիտվել է որպես բարձրագույն հերոսության դրսևորում, ուժի և ինքնատիրապետման պերճախոս վկայություն: |