Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանի գրառումը․ ««Իրական Հայաստանի» գաղափարախոսություն ասվածն այլ բան չէ, քան քարոզչական մտահղացում:

Ինչպես առաջին նախագահ Տեր-Պետրոսյանը մի առիթով խոսել էր այն մասին, որ ազգային գաղափարախոսությունը կեղծ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ կատեգորիա է (քաղաքականն ընդգծում եմ, որովհետև հաճախ այդ խոսքը հիշատակվում է առանց դրա, իսկ՝ դրանով և առանց դրա, արտահայտությունն ունեի արդեն հիմնովին այլ իմաստներ), այդպես էլ կարող ենք ասել, որ «իրական Հայաստանի» այսպես ասած գաղափարախոսությունն է կեղծ քաղաքական կատեգորիա:

Կեղծ է, որովհետև Հայաստանը միշտ էլ կենսագործել է իրականության հիմքով: Այլ հարց է, թե կենսագործունեության զանազան փուլերում փաթեթավորման ինչ «հավելանյութեր» են օգտագործվել, բայց կառավարման մակարդակում մշտապես թելադրողը եղել է իրականությունը:

Թե ինչ եզրահանգումներ, մշակումներ, լուծումներ, որոշումներ են կայացվել՝ ներքին ու արտաքին, տարբեր ոլորտներում և հարթություններում, սա խնդրի մյուս կողմն է, բայց Հայաստանի Հանրապետության կենսագործունեությունը բխել է իրականությունից:

Էլիտաների՝ տնտեսական, քաղաքական, նույնիսկ մշակութային-մտավորական էլիտների ոչ բավարար աշխարհաճանաչողությունը, առաքինության անբավարար աստիճանը կամ ընդհանրապես բացակայությունը, մտածողական ցածր, գավառական նշաձողերը, ընդ որում առ այսօր պահպանվող, պետք չէ շփոթել «անիրական» կամ «պատմական Հայաստանի» հետ:

Եթե իրական Հայաստանը կառավարվել է վատ, անարդյունավետ, ապա միայն անհրաժեշտ մտաբարոյական, արժե-գաղափարական որակների պատճառով, այլ ոչ թե իբր թե իրականի ու պատմականի չտարանջատվածության:

Եվ այսօր էլ, այդ «տարանջատման» թեման՝ իբրև մի հայտնագործություն-լուծում, բերվել է մեջտեղ ըստ էության լոկ այն պատճառով, որ չկան մեջտեղ բերելու վերը նշածս որակները»: