ՄԱՄՈՒԼ.ամ
Hay / Հայ | Рус | Eng | Tür
USD 402.56, EUR 440.64, RUB 4.58, GBP 505.01
+17 °C, +16 °C ... +28 °C Vaghy:+28 °C
Meruzhan Babajanyan, «Hisusi cnundn u hayery»:
09:30, 06.01.2014
13387 | 0

Hisusi cnundn u hayery


Shat angam eq kardacel Hisusi surb Cnndyan masin, bayc qich hayordiner giten, vor mer azgy anmijakan kap uni ashxarhi Phrkchi Cnndyan iroghutyan het։ Iharke, hamayn azgeric amenaanmijakany hreanern en, vorteghic ev: yst hinavurc margareneri xosqi, petq e Hisusy cnver։ Drancic amenaarajiny Esayi margareutyunn e der Tiroj cnndic 700 tari araj. «Aha kuysy piti hghiana, ev mi Vordi piti cni, u Nran piti Emanuel kochen, vor nshanakum e Astvac mer mej» (Esayi 7.14): Isk erkrordy Kuys Mariamin aycelac Gabriel hreshtakapeti ays avetisn er. «Uraxacir, vov shnorhynkal, Tery qez het e»: Isk na ays xosqeri vra xrovvec ev mtqum xorhum er, te inch ban er ays voghjuyny: Ev hreshtaky nran asac. «Mi vaxecir, Mariam, vorovhetev Astcuc du shnorh gtar: Ev aha du khghianas ev kcnes mi Vordi u Nra Anuny Hisus kdnes: Na mec klini ev Bardzryali Vordi kkochvi: Ev Ter Astvac Nran kta Nra hor: Davti atory, ev Na havityan ktagavori Hakobi tan vra, u Nra tagavorutyuny vaxtchan chi unena»: Isk Mariamy hreshtakin asac. «Inchpes ayd ky patahi indz, qani vor es tghamard chem tchanachum»: Hreshtaky patasxanec ev nran asac. «Surb Hogin kga qo vra, ev Bardzryali zorutuny hovani klini qez, vorovhetev Na, vor qeznic e cnvelu, surb e ev Astco Vordi kkochvi» (Avetaran yst Ghukasi 1. 29-33)

Ays masin shaters enq kardacel Astvacashnchum, bayc hayordineric qchern en teghyak, vor naev hay azgy amenasert kap uni Hisusi cnndyan zhamanakneri het: Inchpes gitenq patmakan Hayastany naxkinum merdz er Hreastanin, manavand Abgar tagavori zhamanak: Ays eraneli ayri: Abgari tagavorutyan erkrord tarum cnvec Tery: Ev yst Vardan Arevelcu na arajinneric mekn er, vor imanum e ayd masin, qani vor nra oroq 12.000 hecyalnerov Hayastanov Hreastan en ancnum avetaranakan ereq mogery: parsik Melqony, hndik Gaspary ev arab Baghdasary: Bayc lselov, vor Paghestinum sov e, zorqy toghecin Abgar tagavori mot, isk irenq tasnerku ishxannerov u hazar hecyalov gnacin: irenc het tanelov voski, kndruk ev zmurs, voronq, yst Avetarani xosqi, Betghehemum yncayecin manuk Hisusin:
Isk mer anmijakan harevan azgy: parsiknery Hisusi cnndi masin nuynpes avandutyun unen, vor himvac e irenc hogevor arjnordneric meki: Zradashti xosqi vra։ Yst ayd avandutyan, erb arevelqic mogery galis en Hreastan, nranc mej e linum, inchpes arden kardaciq, mi parsik mog: Melqony (oric ev servel e mer meliq bary, vor tagavor e targmanvum) ։ Erknqi ughekcogh astghi mijocov Hisusi cnndyan qarayry gtneluc heto, nranq erkrpagum en erkinqn u erkiry steghcogh Astco Vordun u irenc het berac xorhrdashat nvernery matucum։ Isk xorhrdashat em grum, vorovhetev bervac voskin nshanakum er, vor ayd Manuk Hisusy tagavorneri Tagavorn e, kndruky, vor anushahot xunk e: xorhurdn er ayn bani, vor ays Manuky havitenakan Qahanayapetn e, isk zmursy, vorov merelnerin en patum, nshanakum er, vor ays ameni het mektegh ays Manuky mah petq e tchashaki vorpes adamordi։ Sranq, iharke, astvacayin naxaxnamutyamb ein katarvum, qanzi amboghj ashxarhi hamar petq e taracver Phrkchakan xorhurdy։
Erb mogery veradarnum en Parskastan, erkri tagavorn u ishxanavornery havaqvecin u harcuphordz arecin nranc tchanaparhordutyan npataki masin։ Imastun mogery nranc patmecin, inch tesan u vorpes apacuyc ayd ameni, cuyc tvecin Mariam Kuysi koghmic irenc yncayvac mi shor, vorov minch ayd Manuk Hisusin ein barurel։ Krakapasht parsiknery, voronq ayd zhamanak hurn ein pashtum vorpes astvac, voroshecin ayd nvern irenc astcun nviraberel u naev stugel dra zorutyuny։ Erb barurashory gcecin kraki mej, ayn iskuyn laphec shory, isk erb hangav kraky, apa bolory apshac tesan, vor moxirneri mej Tiroj barurashory mnacel e bolorovin anvnas։ U amenqy haskacan, vor ayd Manukn iskapes Ararchi Vordin e ashxarh ekac Manuki tesqov։ Ev barurashory vorpes surb masunq sksecin hamburel u irenc glxin dnelov, orhnutyun yndunel, apa ayn irenc tagavorakan gandzarany drecin vorpes amenaangnahateli gandz։
Hetagayum, erb Bardughimeos araqyaly gnac Parskastan: qarozelu Tiroj Avetarany, parsikneric shatery havatacin ev yndunecin Hisusin vorpes Ter u Astvac, bayc mi qani dar heto nranq teghi tvecin mahmedakanutyany u dardzan ayd kroni hetevordnery, u mnum en minchev aysor։ Bayc kan teghekutyunner, vor hima ayd azgi mej shat haytni u cptyal qristonyaner kan, voronq tarber erkrner, ayd tvum ev: Hayastan gnalov mkrtvel en u Surb Hogov ev yndunel verstin cnund։
Ancnenq araj u parzabanenq, te inchu en qristonyanery Hisusi cnundy tarber orer nshum, qani vor derevs miasnakanutyun chka ays harcum: Ashxarhi qristoneakan mecamasnutyuny ayn tonum e dektemberi 25-in, ughghapharnery: hunvari 6-in, bayc mkrtutyuny urish or, isk menq: hayers, yst naxni ekeghecu sovorutyan, hunvari 6-in: te cnundy, te mkrtutyuny, bayc qani vor ka hin ev nor tomarneri harcy, ayd pattcharov Erusaghemi mer miabanutyuny ayn tonum e 13 or heto, aysinqn: hunvari 18-i gishery: Ays tomarakan tnjuki masin vorpes himnavor parzabanman krvan ayzhm mejberenq Nerses Shnorhalu «Namakanuc» mi hatvac. «Hayastanyayc Ekeghecu: naxnineric skizb arac avandutyun e naev hetevyaly։ Ayn, vor Tiroj Cnndyan u Mkrtutyan tony nuyn orn enq katarum, ev da: voch vayrabar, ayl huyzh xorhrdabar։ Vorovhetev bolor Ekeghecinery skzbum ayspes ein nshum։ Ev tepet zhamanakner anc ayl ekeghecinerum mek tony erkusi bazhanecin (inchpes ayzhm ughghapharnern en anum-hegh.), menq surb Grigoric mez avandvacn anphophox pahecinq: yst surb Ghukas avetaranchi vkayutyan, vor Zaqariayi papandzveluc heto patmum e ev asum, vor na «ayd oreric heto gnac ir tun», ev «hghiacav nra kin Eghisabety» (hmmt. Ghuk. A 23-24) ։
Isk menq, yst surb Ghukas avetaranchi patmutyan, asum enq, vor Eghisabety hghiacel e erku toneri tasnerku oreri lranaluc heto (oronq Zaqariayi «pashtamunqi orer» e kochvum), aysinqn: tshrini qsanerkusin ev hoktemberi innin։ Ev yst ays kargi: Kuys Mariami avetisy linum e aprili vecin, ev [Qristosi] cnundy: hunvari vecin։ Yst amsatvi: nuyn orn el, vorum cnvec, eresun tari heto: hunvari vecin, teghi unecav Nra mkrtutyuny Hordananum։ Ev sa ansxal e, vorovhetev ete [Qristosy] eresnamya er ev voch aveli u voch pakas, apa hark e, vor Cnndyan ory lini naev Mkrtutyan ory, ete piti eresun tarin mna aranc pakasi ev avelcuki։ Isk ete nax Cnundn e, ev tasnerku or heto: Mkrtutyuny, [avetaranichy] cher asi. «Hisusy [skselov] : shurj eresun tarekan er» (Ghuk. G 23), ayle: «Hisusy skselov: shurj eresunmek tarekan er», inchpes kareli e tesnel naev oreri anvanumnerum։ Vorovhetev erb arevy cagum e, voch te ancac orva anunn enq talis, ayl nori. ev amisneri u tarineri tvarkman depqum arajin orvan, vorov e nor [amisy kam tarin] sksvum, nori anunn e trvum ev voch te hni։ Ays bolor ughigh ev haytni pattcharnerov arajin hayrery hastatecin Cnndyan ev Mkrtutyan xorhurdnery nuyn ory tonel, ev menq, nranc hetevelov, nranc avandutyunn enq katarum։ Asvacnerin kareli e avelacnel ev mek ayl xorhrdakan xosq. inchpes vor [Qristosy] marmnov cnvec surb Kuysic, mkrtutyamb el cnvec Hordananic: mez orinak carayelov։ Ev qani vor erkusn el cnund en, tepet mimyancic xorhrdov u zhamanakov tarber, ayd pattcharov el sahmanvec arajin cnndyan het miasin tonel naev erkrord cnundy։
Kayin naev bazmativ ayl pattcharner: ardaracnelu mer avandutyuny ev arajin hayreri avandutyany hamadzayn cuyc talu naev, vor menq inqnahatchutyamb che, vor mer ayspes tonelov bazhanvel enq ayl azgeric, ayl urishnery skzbum mer [avandutyunn] unein ev yst irenc kamqi phoxecin aynpes, inchpes ayzhm unen։ Isk mer Ekeghecin anphophox pahec arajinneri sovorutyuny, chgitenq: erkri heravorutyan pattcharov, te [Ekeghecineri] bazhanutyan, inchi hetevanqov ev atelutyan axty ners mtav։ Qanzi atelutyuny voch miayn noradzev avandutyunnerin tegh chi talis, aylev hakarakn atelu pattcharov hin sovorutyunneric el e hnar gtnum heranalu։ Isk siro zorutyuny voch miayn patshatchn u dyuriny, aylev anpatshatchn u dzhvarinn e handzn arnel talis: sireliin hatcheli linelu hamar։ Ev inchpes indz e tvum, ayspisi banerum hancanqy amsativy kam orva patkery che, ayl hakarakutyuny miayn, vorovhetev vor orn el vor meky tonum e anhakarakabar, hatcheli e Astcun» ։
Avetarany naev asum e, vor mogery manuk Hisusin erkrpageluc heto mek ayl tchanaparhov gnacin irenc erkrnery։ Isk hayoc avandutyunn asum e, vor nranq veradardzin noric Hayastan ekan ev vorteghic het gnalis ancan mer patmakan mi gavarov, vori anuny hetagayum anvanecin Moks kam Mokac (hishum eq Mokac Mirza hamanun ergy) ։ Isk Mokac anuny mnacel e nuyn mog baric, vorovhetev mogeric meky: Gaspary, hivandanum e, mahanum e ev taghvum ayntegh։ Hetagayum nra gerezmani vra Amenaphrkich anunov mi ekegheci en karucum։ Isk Amenaphrkichy henc Inqy: Hisus Tern e, Vorin erkrpagelu ein gnacel ereq mogery։ Yst hayoc avandutyan ayd anunn en drel ekeghecu vra, erb Lenk Temury (Tamerlany), hri-sri matnelov erkrnery, mtnum e hayoc Mokac gavary ev hasnum e Ahin gyugh, nra araj e durs galis teghi qahanan u xndrum, vor xnayi ir ekeghecin u chaveri myusneri nman։ Lenk Temury hamadzaynum e bayc, mi paymanov. vor qahanan kerakri ir zorqin u gerinerin։ Qahanan hamadzaynum e։ Na dashtum taracvac zorqi mot e gnum, hety vercnelov yndameny mi ephac vochxar u mi zambyugh hac։ Lenk Temury arhamarhanqov asum e, vor da ir mi qani zinvornerin chi heriqi, inch mnac amboghj zorqin։ Bayc qahanan havatov dimum e Astcun: ayn nuyn Astcun, vor Hreastanum hinghazaric aveli mardkanc kerakrec mi qani dzkov u hacov։ U aghotqic heto Lenk Temuri apshac hayacqi tak bazmanum en hacn u misy aynqan, vor amboghj zorqn u gerinery kshtanum en utelov։ Ayd hrashqic azdvac Lenk Temury tuyl e talis qahanayin aynqan geri vercnel iren, inchqan kteghavori ir ekeghecin։ U bolor anhashiv gerinerin, voronq Erusaghemic minchev Tiflis, Tiflisic minchev Mokac gavar gerevarvel ein, mtnum u teghavorvum en ayd phoqrik ekeghecum, u der ut mardu tegh e mnum։ Verjin ut hogun, voronq carayum ein Lenk Temurin, nranc el e talis, u erb nranq mtnum en ekegheci, hrashqov ekeghecin mi qarazhayri e veracvum. voch mutq, voch elq chnshmarelov։ Apshac ayd hertakan hrashqic Lenk Temury havaqum e ir voghj zorqy u shtapov heranum e aydteghic։ Dranic heto, erb lsum en erkric Lenk Temuri heranalu masin, qahanan noric e aghotum ev qarazhayry veracvum e naxkin ekeghecun, vorteghic durs en galis bolor gerinern u Astcun pharabanelov ev hayoc havaty govabanelov irenc erkrnern en veradarnum։ Dranic heto ayd ekeghecin anvanum en Amenaphrkich։
Mokac gavarum Vardananc paterazmic heto arandznacel e Eghishe patmichy u ayntegh grel ir Hayoc patmutyuny, kam Vardananc paterazmi masin girqy։ Mnum e avelacnel, vor Mokac gavary gtnvum e Vana ltchi haravayin aphin, Rshtunyac gavari mot։ Isk ays verjin avandapatumnery qaghvecin akademikos Hovseph Orbelu Mokac gavari masin ashxatutyunic, qani vor ayd mec gitnakann u hayrenasery hatuk gorcughman e gnacel ayd avandashat vayry u gri arel hay zhoghovrdi cocum pahvac bazmativ margarit patmutyunner, voroncic erkusi masin arden kardaciq։
Mnum e avelacnel, vor Hisusi cnndavayr Betghehem anuny targmanvum e: Haci tun, mer xosqov asac: Hacatun, qani vor erknqic aystegh ijav ev cnvec mer hoginerin kendanutyun tvogh HACY: inchpes vor Inqy: Tery asac. «Es em kendani Hacy, vor erknqic e ijac. te meky ays hacic uti, havityan kapri» (Avetaran yst Hovhannesi 6.50)»:
Na er ayn anarat Gary, vor ashxarhi meghqeri hamar Hayr Astcvac piti Zatki ory «matagh» aner mardkutyan anhashiv meghqeri hamar:
Asenq naev, vor Betghehemi Surb cnndavayrum miayn ereq azg iravunq uni tonakan araroghutyunner katarelu: huynery, latinnnery ev hayery, ayn el amen or: Mnacac zoravor karcvacnery miayn unkndirneri derum en: Bayc inchpes Erusaghemi surb Harutyan Tatcharum e larvac phoxharaberutyunneri mej hay ev huyn hogevorakanutyuny, nuynn el aystegh e sharunakvum, vorovhetev irar chsirogh «qistonya eghbayr» -neri hamar Surb cnndyan ayrum «neghvacq» e։ Inchpes tesaq ev qristonya, ev eghbayr barery greci chakertneri mej, vorovhetev iskapes chakertavor en erkusn el, aysinqn: artaqinic miayn, vorovhetev aystegh darer anyndmej qristonya «eghbayrnery» irenc taracqneri hashivnern en parzel u der chen verjacrel։ U chen el verjacni, qani der chi veradardzel taracqi Tery: Hisus Qristosy, Vov xostacel e mek hot ev mek hoviv dardznel Ir ekeghecin։
Ayd surb vayrum: anmijapes Hisusi cnndyan teghi xoranum, bazmativ kanteghner en varvum, inchy lur ev lusavor aghotq e hishecnum: Dranc mej naev hayoc patkanelutyan paycar jahern en, manavand henc Tiroj cnndavayri vrayi arcatya astghi koghqin varvoghnery, voronq or u gisher karces aghotum en mer azgi hamar, vorovhetev hima menq aphsos, aveli qich enq aghotum, qan mer imastun naxninery, voronq mer azgy aprecrin irenc kendani havatov:
Ayd Surb gishery, erb ashxarhi Phrkichy cnvec, pataragichy, vor sovorabar Erusaghemi hayoc patriarqn e linum, Tiroj anunov ev surb Xachov orhnum e heravor Hayastani zhoghovrdin, vor xaghagh u bari oreri arzhanana, aselov.
QRISTVoS CNAV EV YAYTNECAV,
ev lsvum e patasxany.
ORHNEAL E CNUNDY EV YAYTNUTYUNY QRISTVoSI:
Verjum, ogtvelov ays pateh aritic, hordorum em bolorid. zhamanak u janq tramadreq dzer amenorya aghotqneri hamar, aranc vori menq chenq karogh haratevel ays ahagnacogh, dzhvarin u xary zhamanaknerum, qanzi mer Tiroj kamqn e. «Aghotq areq, vorpeszi phordzutyan mej chmtneq» (Avetaran yst Mattevosi 26.19):
Vorpes verjabani ogtakar xosq, hishecnenq mer yntercoghnerin, vor Tchragaluyci ory hunvari hingi erekon e, erb Surb cnndyan ekeghecakan araroghutyunic heto havatacyal zhoghovurdy mi-mi varvac mom e hetnery tanum irenc tnery, vorpes Hisusi Cnndyan luysi avetis, isk hajord ory: hunvari 6-in, Surb Pataragic heto teghi e unenum Hisusi mkrtutyan araroghutyan hishumy, erb jri katsaneri mej aghotqnerov lcnum en Surb meron u orhnvac xachn en ijecnum ayd jri mej, vor xorhrdanshum e Hisusi Hordanani jrery mtneln u mkrtvely Hovhannes Karapeti mijocov, vov dranic heto anvanvec Hovhannes Mkrtich:
Ays 2014 tvakani Surb cnndyan toni orhnutyunneri het mektegh cankanum em mer hay zhoghovrdin, marmnavor bariqneric zat, naev hogevory: ansasan havat, hogu xaghaghutyun, srti uraxutyun, hamberutyun amen tesaki phordzutyunnerum, ser ev miabanutyun yntaniqnerum, ev amenakarevory: eghbayrasirutyun, aysinqn: azgayin tchshmarit miabanutyun em maghtum boloris։
U qani vor mer yntercoghnery arden canot en Astco kanchi patgamnerin, vor ancyal tari tpagrum ein mer terti ejerum, vorpes uraxutyan u mxitaranqi xosq ays galiq tarva hamar, kardanq hunvari meki patgamy: ughghvac yuraqanchyuris.
«Es kangnac em tarineri mijev: Im nerkayutyan Luysy ardzakvum e galiq tarva vra: ibrev Ardarutyan Aregaki tcharagayt: Depi het: ancyal tarva vra, netvum e Im Stvery, cackelov ancac tarva tagnapy, tarapanqn u husaxabutyunnery:
Mi mna ancyali vra, ayl nerkayi vra: Miayn te gorcacir ancyaly inchpes carern en gorcacum Im Arevaluysn u taqacnogh arevi tcharagaytnery atchelu hamar: Du el miayn orhnutyunner ambarir Indzanic: Ashxarhi Luysic:
Qajalerir inqd qez ays mtacumnerov:
Mi koghm togh apagayi amen mi vax, taghir aghqatutyan vaxy, vor unes sirelinerid hamar, togh darnutyan ev anhangstutyan amen tesaki mtacum, taghir qo bolor ansiraliutyunnery, qo bolor zayruytnerd, vripanqi zgacumd, husaxabutyunnerd, vor unecar andzid ev urishneri handep, qo mraylutyuny, qo vhatutyuny, togh vor dranq taghvac mnan ancyali mej, u menq huysov araj yntananq nor u harucyal kyanqum:
Hishir, petq che vor du aynpes tesnes, inchpes ashxarhn e tesnum: Es brnum em tarin Im Dzerqeri mej-ibrev avand qez hamar: Bayc piti arajnordem qez oricor: Mnacyaly Indz togh: Petq che zhamanakic shut phaphag unenal qez trveliq apaga pargevy, galiq oreri mtacumnerov u vaxerov: Yuraqanchyur orva hamar ES piti haytaytem anhrazhesht imastutyunn u zorutyuny»:


Mehruzhan BABAJANYAN

Nyuty hraparakvel e Mamuli xosnaki shrjanaknerum:
Kisvir ays nyutov:
Niderlandakan Oragir Grakan ej
18:40, 18.08.2021
6269 | 0
02:40, 11.05.2020
6880 | 0
01:54, 29.11.2019
12437 | 0
05:28, 08.01.2018
12408 | 0
03:29, 22.12.2017
13093 | 0
01:01, 08.12.2017
29971 | 0
16:32, 06.12.2017
11547 | 0
16:11, 06.12.2017
16362 | 0
02:42, 05.09.2017
17578 | 0
23:45, 27.08.2017
21724 | 0
depi ver